You are here

1945-1960 DÖNEMİ HAZIRLANAN YABANCI RAPORLARIN TÜRK SANAYİ POLİTİKALARINA ETKİLERİ

THE EFFECTS OF FOREIGN REPORTS PREPARED FOR THE PERIOD OF 1945-1960 ON TURKISH INDUSTRY POLICIES

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12798
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The Turkish industry has entered a period of stagnation as a result of increasing interventionist approaches during the Second World War, insufficient capital and technological competence, and the lack of adequate infrastructure needed by the industrialists, as well as the budget for defense expenditures. The CHP government, which does not want to be foreign to the new world order established in post-war period, has taken a new turn to the Turkish economy by participating in international economic cooperation such as IMF, IBRD, OEEC. In this period, external elements are influential as much as domestic elements in the industrialization process. The Democratic Party aimed to build the national bourgeoisie by strengthening the domestic capital, which was regarded as state policy for many years by maintaining the power, industrial policy, liberalism and stateism together. For this purpose, firstly, industrial policies directed to fill the gap of industrialization by making necessary investments in the areas where the private enterprise was inadequate while at the same time pursuing the policies that the private enterprise was the forefront. For this reason, "Liberal-weighted Mixed Economy Model" has been adopted. This study examines the effects of the foreign aids and the foreign reports on the industrial policies followed by the Democratic Party, which has come into power in consequence of the post-Second World War political conjuncture. In this context, it has been tried to show how the fundamental principles adopted by the Democratic Party government in the industrialization policies are influenced by such reports.
Abstract (Original Language): 
Türk Sanayisi, İkinci Dünya Savaşı süresince izlenen müdahaleci yaklaşımlar, yeterli sermaye ve teknolojik yeterlilik ve sanayileşmenin ihtiyaç duyduğu gerekli altyapının yeterli düzeyde oluşturulamaması gibi sebeplerin yanı sıra, savunma giderlerine ayrılan bütçenin de artması neticesinde duraklama dönemine girmiştir. Savaş sonrası dönemde kurulan yeni dünya düzenine yabancı kalmak istemeyen CHP iktidarı, IMF, IBRD, OEEC gibi uluslararası ekonomik işbirliklerine katılarak Türkiye ekonomisini yeni bir döneme sürüklemiştir. Bu dönemde sanayileşmede iç unsurlar kadar dış unsurlarda etkili olmuştur. Demokrat Parti iktidarı, sanayi politikaları gereği, liberalizm ve devletçiliği bir arada sürdürerek uzun yıllar boyunca devlet politikası olarak görülen yerli sermayenin güçlendirilerek milli burjuvazinin oluşturulmasını amaçlamıştır. Bu amaçla öncelikle özel teşebbüsün ön planda olduğu politikalar gütmüş aynı zamanda özel sektörün yetersiz kaldığı alanlarda gerekli yatırımları yaparak sanayileşme de oluşan boşluğun devlet tarafından doldurulmasına yönelik sanayi politikaları gütmüştür. Bu nedenle “ Liberal ağırlıklı Karma Ekonomi Modeli” benimsenmiştir. Bu çalışma, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin İkinci Dünya Savaşı sonrası dahil olduğu ABD eksenli uluslararası anlaşmalar ve buna bağlı gelişen ekonomik ve siyasal konjonktür üzerine iktidara gelen Demokrat Parti döneminde yapılan dış yardımların ve hazırlanan yabancı raporların izlenen sanayi politikalarına olan etkilerini incelemektedir. Bu bağlamda, Demokrat Parti İktidarının sanayileşme politikalarında benimsediği temel esasların, söz konusu raporlardan ne denli etkilendiğini ortaya koymaya çalışılmıştır.
303
318

REFERENCES

References: 

Arşiv Kaynakları
T.C. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi
Tetkik Eserler
Alkin, Erdoğan (2010), Kurumlarla Yakın Ekonomi Tarihi, İTO Yayınları, İstanbul.
Börüban, Ahmet (1977), “Tarihsel Gelişiminde Türkiye Sanayinin Yeri (1950-1960 Döneminde
Sanayileşme)”, Türkiye Makine Mühendisleri Odası Birliği 1976 Sanayi Kongresi, Ankara.
Coşkun, Ali (1981), “Türkiye Elektroteknik Sanayii Durumu ve Gelişmesi” , Cumhuriyet döneminde
Türk Sanayiinin Gelişmesi Sempozyumu Atatürk’ün 100. Yıldönümü Anısına, İTÜ Yayınları,
İstanbul, 23-26 Kasım.
Çavuşoğlu, Asım (1981), “Türk Sanayisinin Gelişmesinde Karayollarının Yeri ve Önemi”,
Cumhuriyet döneminde Türk Sanayiinin Gelişmesi Sempozyumu Atatürk’ün 100. Yıldönümü
Anısına, İTÜ Yayınları, İstanbul, 23-26 Kasım.
Çetin, Birol; Barış, Serap; Saroğlu, Serap (2014), “ Türkiye’de Karayollarının Gelişimine Tarihsel
Bir Bakış”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Sayı 10,
Çankırı.
Emmioğlu, Kahraman (2010), Türkiye’de Sanayinin Serüveni, Truva Yayınları, İstanbul.
Eşiyok, B. Ali (2009), “Sanayi Planlarından 1947 İktisadi Kalkınma Planı’na: Bir Dönüşümün Kısa
Öyküsü”, Memleket Siyaset Yönetim, Sayı.11.
Güven, Sami (1991), 1950’li Yıllarda Türkiye Ekonomisi Üzerinde Amerikan Kalkınma Reçeteleri,
Ezgi Kitabevi, Bursa.
Kazgan, Gülten (2009), Tanzimat’tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi, İstanbul Bilgi Üniversitesi
Yayınları, İstanbul.
Kazgan, Haydar (1981), “Cumhuriyet Döneminde Türk İmalat Sanayii”, Cumhuriyet döneminde
Türk Sanayiinin Gelişmesi Sempozyumu Atatürk’ün 100. Yıldönümü Anısına, İTÜ Yayınları,
İstanbul, 23-26 Kasım.
Kepenek, Yakup (1987), Gelişimi, Üretim Yapısı ve Sorunlarıyla Türkiye Ekonomisi, Teori
Yayınları, Ankara.
Şener, Sefer (2005), “Türkiye Ekonomisinde İkinci Dönem Liberal İktisat Politikaları” Yönetim
Bilimleri Dergisi, c.3, Sayı 1.
Tezel, Yahya (1982), Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi (1923-1950), Yurt Yayınevi, Ankara.
318 Murat YILDIZ
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/31
Tüzün, Gürel (1976), “1950-1960 Döneminde Türkiye’de Sanayileşme”, Türkiye Makine
Mühendisleri Odası Birliği 1976 Sanayi Kongresi, Ankara.
E- Kaynaklar
http://www.tulomsas.com.tr/tulomsas-kurumsal/2/ Erişim Tarihi:20/05/2017.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com