You are here

AZERÎ ŞAİR HASANOĞLU’NUN BİR GAZELİNE AHMEDÎ VE AHMED-İ DÂ’Î TARAFINDAN YAZILMIŞ NAZİRELER

AHMEDİ AND AHMED-İ DAİ’S NAZIRAS WRITTEN FOR “GAZEL” BELONGING TO AZERİ POET HASANOGLU

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12684

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The nazires taken with the desire to pass the master’s poetry or pursue the master are like a bond that brings poets living in different centuries closer together. The poetry of the master is called nazire by poems which are generally similar to a poet’s acclaimed poem, similar poems, shapes and redifs taken by other poets and similar in content. The nazire, which is found in many examples in Turkish Literature, is mostly written in the form of gazel and mathnawi poems. Hasanoglu, raised in Azerbaijan at the end of the 13th century and the beginning of the 14th century. There are three poems written by Hasanoglu. Gazel is one the of these poems and subject of this article. There are two gazel is models of Hasanoglu’s poem was written by Ahmedi and Ahmed-i Dai. There is no doubt that the unity of harmony and harmony created by the connection of “what...what” dominates the general structure of poetry. It is seen that these repetitions made an element of harmony as well as an example of the “repetitive word patterns” in the nazires. The gazelles of Ahmedi and Ahmed-i Dai, models of Hasanoglu’s poetry, were studied comparatively similarities and differences between the poems were tried to be revealed. Mehmet Fuat Köprülü has article is titled “Notes to Azeri Literature: Hasanoglu-Habibi” published in the magazine of Darü’l-Fünun Literature Faculty in 1925.
Abstract (Original Language): 
Üstadın şiirini geçme ya da üstadı takip etme arzusu ile kaleme alınan nazireler, farklı yüzyıllarda yaşayan şairleri birbirine yaklaştıran bir bağ gibidir. Genel olarak bir şairin beğenilen bir şiirine, başka şairler tarafından aynı vezin, şekil ve redif ile kaleme alınan ve içerik yönünden benzeyen şiirlere nazire denmektedir. Türk Edebiyatında pek çok örneğine rastlanan nazire, en çok gazel ve mesnevi nazım biçimlerinde yazılmıştır. XIII. yüzyıl sonu ve XIV. yüzyıl başında Azerî sahasında yetişmiş Hasanoğlu, Azerbaycan’da anadiliyle şiirler yazan ilk şair olarak bilinmektedir. Hasanoğlu’nun Azerî Türkçesi ile yazdığı üç şiiri mevcuttur. Bunlardan Apardı göŋlümi bir ħoş ķamer yüz cān-fezā dilber / Ne dilber dilber-i şāhid ne şāhid şāhid-i server matlalı gazeline kendisinden birkaç yüzyıl sonra yaşamış Ahmedî ve Ahmed-i Dâ’î tarafından gazel nazım biçimiyle nazireler yazılmıştır. Hiç kuşkusuz şiirin genel yapısına hakim olan ne…ne bağlacıyla yaratılan anlam ve ahenk birliğinin de bu ilgide etkisi bulunmaktadır. Yapılan bu tekrarların ahenk unsurunu oluşturmasının yanı sıra söz konusu bağlacın nazirelerde “tekrarlanan söz kalıpları”na da bir misal teşkil ettiği görülmektedir. Makalede Hasanoğlu’nun şiirini model alan Ahmedî ve Ahmed-i Dâ’î’nin gazelleri karşılaştırmalı olarak incelendi, manzumeler arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konmaya çalışıldı. Ek olarak Mehmet Fuat Köprülü’nün 1925 yılında Darü’l-Fünun Edebiyat Fakültesi Mecmuası’nda yayımladığı “Âzerî Edebiyatına Aid Notlar: Hasanoğlu-Habîbî” adlı makalesinin Hasanoğlu ile ilgili kısmı yeni harflere çevrilerek eklendi.
177
192

REFERENCES

References: 

Akdoğan, Yaşar. “Ahmedî, Divan”. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar
Genel Müdürlüğü. 3141. Kültür Eserleri. 424.
http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10591,ahmedidivaniyasarakdogan...
(Erişim Tarihi: 04.05.2017).
Akpınar, Yavuz (1994). Azeri Edebiyatı Araştırmaları. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ayan, Hüseyin (2002). Nesîmî, Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Türkçe Divanının Tenkitli Metni.
Ankara: Türk Dil Kurumu.
Aydemir, Ahmet ve Çeltik, Halil (2009). “Gazelde İkileme Redif ve İkileme Kafiye”. Turkish
Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or
Turkic. 4 (2): 79-118.
Bayram, Ömer (2009). “Klasik Azerbaycan Edebiyatında Meşhur Gazel Şairleri”. Selçuk
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi. 21: 261-268.
Canpolat, Mustafa (1982). Ömer Bin Mezîd, Mecmûatü’n-Nezâir. Ankara: TDK Yayınları.
Ersoy, Ersen (2013). “XIV-XVI. Yüzyıllar Arasında Yazılmış Bazı Şiirleri İhtiva Eden Bir Mecmua
ve İbn-i Ömer’in Şiirleri”. Turkish Studies, International Periodical For the Languages,
Literature and History of Turkish or Turkic. 8 (1): 249-266.
Ertaylan, İsmail Hikmet (2013). “Hasanoğlu”. Azerbaycan Edebiyatı Tarihi. Ankara: Akçağ, 180-
186.
Ertek Morkoç, Yasemin (2003). Eğridirli Hacı Kemal’in Câmiü’n-Nezâir’i (Metin ve Mecmua
Geleneği Üzerine Bir İnceleme). Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.
Flemming, Barbara (1975). “Hasanoğlu’nun Bir Gazeli”. I. Türk Dili Bilimsel Kurultayına Sunulan
Bildiriler. TDK Yayınları: 331-341.
Gibb, E. J. Wilkinson (1999). Osmanlı Şiir Tarihi. Ankara: Akçağ.
Kafkaslı, Ali (2004). “İran Türkleri ve İran Türk Edebiyatı”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat
Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 24: 99-132.
Kahramanov, Cihangir (2005). Azerbaycan Klasik Edebiyatından Seçmeler. XIII.-XVI. Yüzyıllar
Azerbaycan Şiiri. Bakü: Şark-Garb.
Karamanoğlu, Fehmi (1989). Seyf-i Sarâyî, Gülistan Tercümesi (Kitâb Gülistan bi’t-Türkî). Ankara:
TDK Yayınları.
Köprülü, Mehmet Fuat (1925). “Âzerî Edebiyatına Aid Notlar: Hasanoğlu-Habîbî”. Darü’l-Fünun
Edebiyat Fakültesi Mecmuası. C.4: 68-71.
Kurtoğlu, Orhan (2004). Lebîb Divanı. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Mutlu, Gamze (2014). Ebuzziyâ Tevfîk’in ‘Ne Edatı’ İsimli Eseri ve Ne Edatı Üzerine Tartışmalar.
Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi.
Nurioğlu, Memmed (1991). Azerbaycan Gezelleri. Bakü: Azerbaycan Dövlet Neşriyyatı.
Özmen, Mehmet (2001). Ahmed-i Dâ’î Divanı (Metin-Gramer-Tıpkıbasım). 2. C. Ankara: TDK
Yayınları.
192 Özlem ERCAN
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/34
Seferli, Elyar ve Helil Yusifov (1982). Gedim ve Orta Esrler Azerbaycan Edebiyyatı. Bakü: Maarif
Neşriyyatı.
Tarlan, Ali Nihad (1968). Zâtî Divanı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon), Gazeller Kısmı. I. Cilt,
İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Uzluk, Feridun Nafiz (1954). Seyfi Serâyî, Gülistan Tercümesi. Ankara: Türk Tarih Kurumu
Basımevi.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com