THE PLACE OF THE TURKMEN IN TURKMEN SAHARA
AMONG OGHUZ ORAL LITERATURE
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
In oral literature creation shows up as a reflection of people’s
creativity, reproductivity, initiative and thie point of view in life. In this
literature one can find information about the traditions in daily life,
desires about ideals and people’s heroic fights for freedom (Efendiyev
1992: 7). As an indicator of abstract and concrete cultural heritage, the
oral literature not only shows the historical and geographical roots of
people but also shows the common motivation of being a society which is
based on spirituality. Oral literature is significant for the continuity of
these common motivaiton factors. Therefore Oghuz Turkish oral
literature which constitutes a large branch Turkic world, is very
important for having such a rich variety and for still being alive in a very
broad area.
Being a part of the Oghuz oral literature area, scientific studies,
compilations and publications have been made in Turkey, Azerbeijan and
Turkmenistan. However studies and publications about studies on oral
literature of Turks in Turkmensahra are limited. Publications about this
subject can be divided into two as before and after the independence of
Turkmenistan. During the period before the independence of
Turkmenistan, the connection between Turkmen living in Iran and
Turkmenistan were lost. Therefore the number of the studies published
during that period is very limited but stil they are very precious
compilation studies and are still used as sources.
In thıs study, as a part of the Oghuz Turkish, the positionof the oral
literature types among Turkmen living in Turkmen Sahara in Iran is
evaluated. Based on this evaluation the contributions and importanceof
Turkmen oral literature for this area are highlighted.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Sözlü edebiyat ürünlerinde, halkın yaratıcılığının, girişkenliğinin, üretkenliğinin, hayata bakış açısının yansıması kendi yaratısı olarak ortaya çıkar. Bu ürünlerde halkın gündelik yaşamı ile ilişkili gelenek, görenekleri; idealleri ile ilişkili arzu ve istekleri; özgürlük uğruna çeşitli devirlerde giriştiği kahramanca mücadeleler anlatılır (Efendiyev 1992: 7). Soyut ve somut kültürel mirasın taşıyıcısı ve yansıtıcısı olan sözlü edebiyat ürünlerinde toplumun tarihe ve coğrafyaya bağlı köklerinin yanı sıra toplumu var eden maneviyat ile beslenen bir arada bulunma bilincinin temellendiği ortak şuuru da buluruz. Sözlü edebiyat ürünleri ortak kimlik unsurlarının sürdürülmesinin önemli bir parçasıdır. Bu nedenle Türk dünyası sözlü edebiyatı içerisinde büyük bir kol teşkil eden Oğuz Türkçesi sahasında gelişen sözlü edebiyat ürünleri, zengin çeşitliliği ve halen geniş bir sahada canlı bir biçimde yaşamaya devam etmesi ile büyük bir öneme sahiptir.
Oğuz sözlü edebiyatı sahası içerisinde yer alan Türkiye, Türkmenistan ve Azerbaycan sahalarında bilimsel derleme faaliyetleri ve yayınlar yapılmıştır. Buna karşın Türkmensahra Türklerinin sözlü edebiyatlarına ilişkin araştırma ve yayınlar oldukça sınırlı sayıdadır. İran Türkmenlerinin bu alandaki yayınlarını Türkmenistan’ın bağımsızlığından önce ve sonra yayımlanan kaynaklar olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Türkmenistan’ın bağımsızlığına kavuşmasından önceki dönemde İran ve Türkmenistan sahasına yaşayan Türkmenlerin irtibatları kesilmiştir. Bu dönemde Türkmensahra’daki halk edebiyatına ilişkin yayınların sayısı oldukça azdır; ancak mevcut yayınlar derleme esasında hazırlanmış değerli kaynaklardır.
Bu çalışmada, Oğuz Türkçesi sahası sözlü edebiyatının parçası olarak İran topraklarında yer alan Türkmensahra bölgesinde yaşayan Türkmenlerin arasında yaşamakta ve gelişmekte olan sözlü edebiyat türlerinin, Oğuz sözlü edebiyatı içerisindeki yeri değerlendirilerek bu
sahaya katkısı ve önemi ortaya konulacaktır.
- 34