You are here

DEDE KORKUD'UN KOPUZUNDAN OSMANLI ŞİİRİNDEKİ AŞKIN KOPUZUNA

FROM DEDE KORKUD'S KOPUZ TO LOVE'S KOPUZ IN OTTOMAN POETRY

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.257
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Beyond being a musical instrument, kopuz, has been a friend to shaman, baksı and singer in Turkish society before and after the Muslim world and undertaken many functions. Being one of the fundamentals of Turkish mythology, kopuz has been identified with Dede Korkud and also appeared in stories. In this paper, 12 kopuz repeated word lyrics have been analyzed in terms of content, information has been given about the charecteristics of kopuz and where it was played with the help of the couplet samples from self-contained works like poems with rhymed couplets and the characteristics of kopuz in Dede Korkud Stories and Otoman Poetry have been compared.
Abstract (Original Language): 
Bir müzik âleti olmanın ötesinde kopuz, Türk toplumunda şaman, baksı ve ozana İslâmiyet'ten önce ve sonra arkadaş olmuş, birçok fonksiyonu üstlenmiştir. Türk Mitolojisi'nin temellerinden birini oluşturan kopuz, Dede Korkudla özdeşleşmiş ve Hikâyelerde de yer almıştır. Bu yazımızda, kopuz redifli 12 gazel muhtevâ açısından incelenmiş, divan, mesnevî gibi müstakil eserlerden de örnek beyitler verilerek, kopuzun hangi özelliklere sahip olduğu, nerelerde çalındığı gibi konularda bilgi verilmiş, kopuzun Dede Korkud Hikâyelerindeki ve Osmanlı Şiirindeki özellikleri karşılaştırılmıştır.
72-88

REFERENCES

References: 

Ahmed
Paşa Divanı, Haz. Ali Nihat Tarlan, İstanbul 1966, şiir: 173, s. 234. Akarsu, Kâmil, Rumelili Zaifi, Hayatı, Sanatı, Eserleri ve Divanından Seçmeler,
Meb Yay., İstanbul 1993, s. 160. Akyüz, Kenan vd., Fuzûlî Divanı, Ankara 1990, s. 247
Ambros,
Edith
, Candid penstrokes: the lyrics of Me'âlî an Ottoman poet of the 16th
century, Berlin 1982, s. 257. And, Metin , "Hem Göze Hem Kulağa Osmanlı Müziği", SkyLife, Ocak 2005, s.
124.
Asya, Arif Nihat, Kökler ve Dallar, İstanbul 1964, s. 52. Atalay, Besim, Divânü Lügati't-Türk, TDK Yay., Ankara 1998-1999, c.1-3. Atik, Arzu, Celîlî Dîvânı (İnceleme-Metin), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi SBE, İstanbul 2003, s. 126,
G138.
Avşar, Ziya, Türkî-i Basît Edirneli Nazmî, Konya 2007. Avşar, Ziya, Revânî Dîvânı, Konya 2007,
Caferoğlu, Ahmet ,"Türk Kopuzu", Ülkü, C.8, S.48, 1936, s. 211.
Canpolat, Mustafa, Ömer Bin Mezîd Mecmû'atü'n-Nezâ'ir, TDK Yay., Ankara
1982.
Canım, Rıdvan, Türk Edebiyatında Sâkînâmelerve İşretnâme, Ankara 1998,
s.95-112.
Çavuşoğlu, Mehmed, Vasf Dîvân, İstanbul 1980.
Dilçin, Cem, Mesud Bin Ahmed, Süheyl ü Nev-bahâr (İnceleme-Metin-Sözlük), Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara 1991, s. 92.
70 Arif Nihat Asya, Kökler ve Dallar, İstanbul 1964, s. 52.
71 Evliya Çelebi Seyahatnâmesi, 1. Kitap, s. 304.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 3/1 Winter 2008
Dede Korkud'un Kopuzundan Osmanlı Şiirindeki Aşkın Kopuzuna
88
Diriöz, Meserret, "Kopuz ve Klasik Edebiyatımız", Türk Kültürü, , C.14, Ankara 1976s.168.
Ergin, Muharrem, Dede Korkud Kitabı, Metin-Sözlük, Ankara 1964, s.2. Evliya Çelebi b. Derviş Mehmed Zıllî, Evliya Çelebi Seyahatnâmesi, Topkapı Sarayı Bağdat 308 Numaralı Yazmanın Transkripsiyonu-Dizini, haz. Orhan
Şaik Gökyay, YKY, İstanbul 2006, 1. Kitap, s. 304.
Evliya Çelebi b. Derviş Mehmed Zıllî, Evliya Çelebi Seyahatnâmesi, Topkapı Sarayı Bağdat 308 Numaralı Yazmanın Transkripsiyonu - Dizini, haz. Seyit Ali Kahraman-Yücel Dağlı, 6.Kitap, YKY, İstanbul , 2002, s.118.
Gazimihal, Mahmut R., Ülkelerde Kopuz ve Tezeneli Sazlarımız, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 2001, s.24.
Gelibolulu Mustafa Âlî ve Dîvânı (Varidâtü'l-Enîkâ), Haz. Kudret Altun, Özlem
Kitabevi, Niğde 1999.
Gürgendereli, Müberrâ, Hasan Ziyâ'î, Hayatı-Eserleri-Sanatı ve Divanı (İnceleme-Metin), Kültür Bakanlığı Yayınları Sanat Edebiyat Eserleri Dizisi: 440-155,
Ankara 2000, s. 328.
İsen, Mustafa, Sehî Bey Tezkiresi/Heşt-Behişt, Ankara, 1998.
Karahan, Abdülkadir, Figânî ve Dîvânçesi, İstanbul 1966.
Kartal, Ahmet, Klâsik Türk Şiirinde Lâle, Ankara 1998, s. 135.
Kazan, Şevkiye, "Hâmi-zâde Celîlî ve Gazelleri", Turkish Studies, İnternational Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic, (Tunca Kortantamer Özel Sayısl-II ) Volume 2/4 Fall 2007, s. 466-494.
Kılıç, Filiz, Meşâ'irü'-Şu'ârâ İnceleme Tenkitli Metin, Gazi Üniversitesi SBÜ (Yayımlanmamış Doktora Tezi), c. 2, Ankara 1994, s. 789-790.
Kılıç, Filiz, "Osmanlı Hânedânından Bir Şâir: Şehzâde Korkut", Bilig, 1996, S.2,
s.211.
Köprülü, Fuat, Edebiyat Araştırmaları, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 1986,
s. 102.
Latifi, Tezkiretü'ş-Şu'ara ve Tabsıratü'n-Nuzama, (haz.Rıdvan Canım), Atatürk
Kültür Merkezi Başkanlığı Yay., Ankara 2000, s.484. Levend, Agâh Sırrı, Gülşehrî Mantıku't-Tayr (Tıpkıbasım), Ankara1957, s. 215, s.
297.
Mengi, Mine, Mesihî Dîvânı, AKM Yay., Ankara 1995, s.77.
Morkoç, Yasemin Ertek, Eğridirli Hacı Kemal'in Camiü'n-Nezair'i -Metin ve Mecmua Geleneği Üzerine Bir İnceleme-, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege
Üniversitesi SBE, İzmir 2003.
Onay, Ahmet Talat ,Türk Halk Şiirlerinin Şekil ve Nevi, Akçağ Yay., Ankara 1996,
s. 340.
Ögel, Bahaeddin Türk Kültür Tarihine Giriş, Ankara 1991, c. 9, s. 5.
Şentürk, Ahmet Atilla, XVI.Asra Kadar Anadolu Sahası Mesnevilerinde Edebî
Tasvirler, Kitabevi Yay., İstanbul 2002, s.632. Tanrıkorur, Çinuçen, Osmanlı Dönemi Türk Musikisi, Dergâh Yay., İstanbul
2003, s. 208.
Tarama Sözlüğü, TDK Yay., Ankara 1969, C. IV, s. 2659.
Taştan, Erdoğan, Pervane Beg Nazire Mecmuası (199b-230b) Marmara
Üniversitesi SBE, İstanbul 2001.
Timurtaş, Faruk Kadri, Şeyhî'nin Hüsrev ü Şirin'i, İstanbul 1963, s.118.
Tulum, Mertol - Ali Tanyeri, Nevi Dîvânı, İstanbul 1977, s. 65.
Usûlî Dîvânı, haz. Mustafa İsen, Ankara 1990, s. 32
Vasf Dîvân, haz. Mehmed Çavuşoğlu, İstanbul 1980, s. 80.
Zâtî Dîvânı Edisyon Kritik ve Transkripsiyon, Haz. Ali Nihat Tarlan, İstanbul 1970, c.2, s. 30.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com