You are here

TOPLUMSAL İRONİ BAĞLAMINDA KARAGÖZ

THE KARAGÖZ OF CONTEXT IN SOCIAL IRONY

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.299

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The irony, being shaped in result of criticizing effort while being smiled is a method in respect of emphasizing the problems of the individual and society's life. One of our cultural riches' porters, Karagöz is shaped on irony expresion, existing with opposion, and difference of words or states. Irony in Karagöz is based on the contradictory between 'being' and 'must be' and the division between 'is emphasized' and 'wanted to be emphasized'. In offensive ordinary 'small people's pratical life problems and their existence struggles in their external life's reality. The problemical approach is made with method of question-answer dialectic like the asked questions, the gived answers and the new questions directed to answers. Critize way in appearence of shrinking and mocking directly supplies o regulator function for social iroy by completing with tendency to reach to good and right. The basic matris of Karagöz is the given gacing with one's own, people opposite of him, and the social order with which he is living with in Turkish theatre tradition by renewing. Karagöz has also a pedagogical value in respect of pointing out dangers that person thinks he knows while he doesn't know anything and supplying for person to be smart aganist things that he doesn't know.
Abstract (Original Language): 
Gülümsetirken eleştirme gayretinin sonucunda şekillenen ironi, birey ve toplum yaşamındaki aksaklıkların vurgulanması bakımından yapıcı bir yöntemdir. Kültürel varlığımızın taşıyıcılarından Karagöz, söz ya da durumların karşıtlık ve aykırılıkları ile varlık bulan ironik anlatım üzerinde şekillenir. Karagöz'deki ironi, 'olan' ve 'olması gereken' çatışması ve 'söylenen' ile 'söylenmek istenen' ikiliği üzerine temellenir. Kendi halinde, sıradan, 'küçük adam'ların pratik yaşam sorunları ve dış dünya gerçeklikleri içerisindeki var oluş mücadeleleri toplumsal sorgulama ile yanıtlanmaya çalışılır. Bu sorunsal yaklaşım, sorulan sorular, alınan yanıtlar, yanıtlara yöneltilen yeni sorular şeklinde soru-yanıt diyalektiği yöntemiyle gerçekleştirilir. Dalga geçme ya da doğrudan alay etme görünümündeki eleştiri biçimi, güzele, iyiye, doğruya ulaşma eğilimi ile bütünlenerek toplumsal ironinin düzenleyici bir işlev kazanmasını sağlar. Karagöz'ün ana matrisi, kişinin kendi, karşısındaki kişi/ kişiler ve içinde yaşadığı toplum düzeni ile yüzleşmesinin Türk tiyatro geleneği içerisinde yenilenerek sunulmasıdır. Karagöz, kişinin bildiğini sandığı şeylere karşı uyanık olmasını sağlaması ve bir şey bilmezken bildiğini sanmanın tehlikelerine dikkat çekmesi bakımından da eğitbilimsel değere sahiptir.
294-305

REFERENCES

References: 

AKTULUM Kubilay, Metinler Arasi İlişkiler, Öteki Yayınları,
İstanbul 2000
AND Metin, Geleneksel Türk Tiyatrosu, Bilgi Yayınevi, Ankara 1969 BALAY Metin, Halk Tiyatrosu ve Dario Fo, Mitos-Boyut Yayınları,
İstanbul 1995
BALTACIOĞLU İsmayıl H., "Karagöz Tekniği ve Estetiği", Türk Dili Dergisi, C.20, S.215, 1 Ağustos 1969
DÖKMEN Üstün, İletişim Çatışmaları ve Empati, Sistem Yayıncılık,
İstanbul 1994
GÖKTAŞ Uğur, Dünkü Karagöz, Akademi Kitabevi, İzmir 1992
GÜÇBİLMEZ Beliz, Modern Sonrası Tiyatroda İroni ve Bir Örnek Olarak Stoppard Tiyatrosu, Ankara Üniversitesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2002
İVGİN Hayrettin, Karagöz ve Kukla Sanatımız. Ekip Yayınları,
Ankara 2000
KİEKEGAARD Soren, İroni Kavramı (Çev. Sıla Okur), İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2003
KUDRET Cevdet, Karagöz, Bilgi Yayınevi, C.1, Ankara 1992, s.106-107 ("Ağalık" adlı oyundan)
MUTLU Mustafa, Karagöz Sanatı ve Sanatçıları, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2002 ("Kanlı Kavak" adlı oyundan)
NUTKU Özdemir, "Tuluat", Halk Tiyatrosu Dergisi, Y.1, S.1, Ocak
1995
SEVİLEN Muhittin, Karagöz, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara
1990
TANER Haldun, "Yüzyıllık Bir Tartışma", Türk Dili Dergisi- Tiyatro Özel Sayısı, C.15, S.178, Temmuz 1966
TEKEREK Nurhan, Popüler Halk Tiyatrosu Geleneğimizden Çağdaş Oyunlarımıza Yansımalar, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara
1993
USTA Çiğdem, Mizah Dilinin Gizemi, Akçağ Yayınları, Ankara 2005

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com