You are here

TÜRKÇEDEKİ ZAMAN BELİRTEÇLERİNİN SINIFLAMASI ve DÖKÜMÜ ÜZERİNE BİR DENEME ÇALIŞMASI

AN ESSAY STUDY OF DOCUMENTARY AND CLASSIFICATION ON THE TIME ADVERBIALS IN TURKISH

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.298
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
In the study, the classification of the time adverbials based on Smith's (1991) theory has been tried to be applied. Turkish Language Association's Turkish Dictionary (2007) has been chosen as the fundamental database. Moreover, the PhD study of Özkan (2007) named Türkiye Türkçesinde Belirteçlerin Fiillerle Birlikte Kullanımları ve Eşdizimliliği has also been used. In the mentioned study, 306 texts have been searched and the adverbials in these texts have been taken in their original forms/sentences. In this way, the context used in the classification on the time adverbials is at the level of the sentence in their original forms. The basic determinant about preferring the mentioned databases is that they give the adverbials in their original sentences in a more understandable context. From the adverbials taken from the databases, only the time adverbials have been chosen and these adverbials have been placed on the classification of Smith's (1991) theory. As a result of the descriptions of the time adverbials' classification, the relationship between the aspect/tense systems of Turkish and the time adverbials in Turkish have been tried to be found out. According to the mentioned classification, there seems to be a strong relationship between aspect/tense systems of Turkish and the classification of the time adverbials based on Smith's (1991) theory.
Abstract (Original Language): 
Çalışmada Türkçedeki zaman belirteçlerinin Smith (1991)'e göre sınıflaması yapılmaya çalışılmıştır. Veri tabanı olarak, Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük (2005) temel alınmıştır. İlgili veri tabanının yanı sıra, Özkan (2007)'ye ait Türkiye Türkçesinde Belirteçlerin Fiillerle Birlikte Kullanımları ve Eşdizimliliği adlı doktora çalışmasından da ayrıca faydalanılmıştır. Adı geçen doktora çalışmasında, 306 eser taranmış ve bu eserlerdeki belirteçler, aslına uygun biçimiyle ele alınmıştır. Bu yönüyle çalışmamızda zaman belirteçlerinin sınıflandırılmasındaki bağlam boyutu, belirtecin veri tabanlarında geçen tümce düzeyindedir. Belirteçlerin içinde geçtiği tümce ile verilmesi ve belirtecin anlamsal değerinin daha anlaşılır olması, ilgili veri tabanlarının seçilmesindeki en önemli etmen olarak görülmektedir. Veri tabanlarında yer alan belirteçlerden, sadece zaman belirteçleri seçilmiş ve Smith (1991)'in kuramına ait sınıflamadaki ilgili yerlerine yerleştirilmiştir. Sınıflamadan elde edilen zaman belirteçleri sınıflamasının betimlenmesiyle de Türkçedeki görünüş/zaman sistemleri ve zaman belirteçleri arasındaki ilişki bulunmaya/kurulmaya çalışılmıştır. Belirlenen zaman belirteçlerinin, Smith (1991)'in sınıflamasına göre dağılımları ile Türkçedeki görünüş/zaman sistemi arasında sıkı bir ilişki olduğu görülmüştür.
278-293

REFERENCES

References: 

ATABAY, Neşe vd., (1983), Sözcük Türleri, (ed.: Doğan Aksan), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
DEMİRGÜNEŞ, Sercan, (2007), Türkçede Görünüş ve Zaman Morfemleri, (basılmamış yüksek lisans tezi), Niğde Üniversitesi, Niğde.
GENCAN, Tahir N. (2001), Dilbilgisi, Ayraç Yayınları, Ankara.
GÖKMEN, Seda, (2003), "Görünüş Kuramı Çerçevesinde Zaman Belirteci-Hâl Türü Etkileşimi", Günümüz Dilbilim Çalışmaları (ed. Ayşe Kıran, Ece Korkut ve Suna Ağıldere), Multilingual Yayınları, İstanbul.
GÖKSEL, Aslı ve Kerslake, Celia (2005).Turkish-A Comprehensive Grammar, Routledge, New York.
HASPELMATH, Martin, (1997), "From Time to Space-Temporal Adverbials in the World's Languages",
LINCOM Studies in Theoretical Linguistics 03, München - Newcastle.
JOHANSON, Lars, (1971), Aspekt im Turkischen, Uppsala.
JOHANSON, Lars, (1994), "Türkeitürkische Aspektotempora", Tense Systems in European Languages, (ed.: Thierroff R. ve Ballweg J.), Max Niemeyer Verlag, Tübingen.
JOHANSON, Lars, (2000), "Viewpoint Operators in European Languages" Tense and Aspect Systems in the Language of Europe, (ed.: Östen Dahl). s.
27-187. Mount de Gruyder, Berlin.
KARPUZ, Ömer., (2001), Türkçede Zarflar, Ege Doğuş Yayınları, Denizli.
KATAMBA, Francis, (1993), Morphology, Macmillan Pres Limited, London.
LYONS,John(1983), Kuramsal Dilbilimine Giriş, (çev.: Ahmet Kocaman), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
ÖZKAN, Bülent, (2007), Türkiye Türkçesinde Belirteçlerin Fiillerle Birliktelik Kullanımları ve Eşdizimliliği, III cilt, (basılmamış doktora tezi), Çukurova Üniversitesi, Adana. REİCHENBACH,
Hans (1947), Elements of Symbolic Logic, The Macmillan Company, New York.
SMITH, Carlota, (1991), The Parameter of Aspect, Kluwer Academic Publishers, Netherlands.
SMITH, Carlota, (2005), "Time With and Without Tense", The International Round Table on Tense and Modality, Paris.
TÜRKÇE SÖZLÜK, (2005), Türk Dil Kurumu Yayınları,Ankara.
UZUN, Nadir Engin, (1998), "Türkçede Görünüş / Kip /
Zaman Üçlüsü", Dil Dergisi, S.68, s. 5-22, Ankara.
YAVAŞ, Feryal, (1980), On the Meanings of Tense and Aspect Markers in Turkish, (basılmamış doktora tezi), University of Kansas.
Sercan DEMİRGÜNEŞ ZAKİR, Hamit,(1999)
Problems of Turkic Morphology: Classification of Suffixes, Case, Tense and Aspect, (basılmamış doktora tezi), University of Washington.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com