You are here

ORTA OSMANLICADA İMLÂ-TELAFFUZ İLİŞKİSİ

PANTUATION-PRONUNCIATION RELATIONSHIP IN MIDDLE OTTOMAN LANGUAGE

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.463
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Turks have used various ahphabets throughout history. Among these is the Arabic alphabet which has the longest life. Arabic letters could not represent the phonetic system of Turkish completely. That is, it was a difficult task to indicate the sounds of Turkish perfectly and to show the words according to their pronunciations from the Turkish works written with the Arabic alphabet.In this article, spoken Turkish I mean, the waf of sayin (pronunciation) wil be revealed by utilizing the Turkish works written in the Latin alphabet in the historical period, named as middle Ottoman language by the scholars, in which the classical punctuation was dominant and was thought to be beginning from the first years of the 17th century to the end of the 18th century. In this process, Turkish words written with the Arabic alphabet will be compared and tehe general phonetic system of the Turkish will be shown by using some works written in the 17th and the 18th centuries.
Abstract (Original Language): 
Türkler, tarih boyunca bir çok alfabe kullanmışlardır. Bunların içinde en uzun ömürlü olanı Arap alfabesidir. Arap harfleri Türkçenin ses sistemini tam olarak ifade edemiyordu. Yani Arap harfleriyle yazılmış olan Türkçe eserlerden Türkçenin seslerini eksiksiz olarak belirtmek, kelimeleri söyleyişe uygun bir şekilde gösterebilmek bir hayli zordu. Makalemizde; klasik bir imlânın hüküm sürdüğü, 17. yüzyılın başlarından 18. yüzyılın sonlarına kadar devam ettiği zannedilen ve ilim âleminde Orta Osmanlıca diye anılan tarihî dönemde Latin harfleriyle yazılmış olan bir takım eserlerden istifade edilerek konuşulan Türkçeyi, yani telaffuzu ortaya çıkarma yolunda bir takım hususlara değinilecektir. Bunu yaparken Arap harfleriyle yazılan Türkçe kelimelerle, Latin harfleriyle imlâsı belirtilen ve genellikle telaffuzları gösterilen kelimeler karşılaştırılacak ve 17-18. yüzyıllarda yazılan bazı eserlerden faydalanılarak Türkçenin bu yüzyıllardaki ses sistemi genel hatlarıyla ortaya konulmaya çalışılacaktır.
286-302

REFERENCES

References: 

CARBOGNANO, Cosimo Comidas de, Gramatica Turca, Roma 1794, 12+780 s.
DEVELİ, H., Evliya Çelebi Seyahatnamesi'ne Göre 17 Yüzyıl Osmanlı Türkçesinde Ses Benzeşmeleri ve Uyumlar, Türk Dil Kurumu Yay., no: 622, Ankara 1995, 249 s.
DİL OĞLANLARI VE TERCÜMANLAR, Yapı Kredi Yay. İstanbul 1995, 136 s.
DİLAÇAR, Agop., Türk Diline Genel Bir Bakış, Ankara 1964.
DUMAN, Musa, Evliya Çelebi Seyahatnamesine Göre 17. Yüzyılda Ses Değişmeleri, Türk Dil Kurumu Yay., no: 616, Ankara 1995, 336 s.
ERTEM, Refik, Elifbe'den Alfabe'ye, Dergâh Yay., İstanbul 1991,
437 s.
GÜLENSOY, Tuncay, Gülensoy, "Rumeli Ağızlarında Ses Bilgisi Üzerine Bir Deneme", Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1984, Ankara 1987, s.87-147.
GÜMÜŞKILIÇ, Mehmet, "Osmanlı Türkçesi Metinlerini Yeni Harflere Aktarırken Karşılaşılan Problemler ve Çözüm Yolları" Akademik Araştırmalar Dergisi, Sayı: 4-5, İstanbul
2000, s.405-435.
GÜMÜŞKILIÇ, Mehmet, Phonological Features of the 18th Century Otoman Turkish "18. Yüzyıl Osmanlı Türkçesi Ses Hadiseleri" I-II-III-IV-V-VI (6 cilt), Harvard Üniversitesi Yakındoğu Dilleri ve Medeniyetleri Bölümü, USA 2005.
HAZAI, Gyorgi, Das Osmanish-Türkische Im XVII. Jahrhundert Untersuchungen An Den Transkriptionstexten Von Jakab Nagy De Harsany, Akademiai Kiado, Budapeşte 1973,
498s. HOLDERMAN, Jean Baptiste, Grammmaire Turque, İstanbul 1730,
194+6 s.
MENİNSKİ, F.M., Linguarum Orientalium Turcica, Arabica, Persica İnstitiones seu Grammmatica Turcica, Viyana'da 1680, 216 s.
MENİNSKİ, F.M., Thesaurus Linguaum Orientalium Turcica, Arrabica, Persica I-II-III, Viyana 1680, 6080 sütun.
MENİNSKİ, F.M., Complementum Thesauri Linguaru Orientalium seu Onamasticum Latina-Turcica-Arabica-Persica, Viyana 1687, 1998 sütun.
MOLİNO, Giovanni, Ditionario della Lingua Italiana Turchesca, Roma 1641, 247+78+10 s.
ORAL-SEYHAN, Tanju, "İstanbul Türkçesi", Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Kültür Bak. ve Tarih Vak. Yay., Cilt:4, İstanbul 1994, s.245.
2Mehmet GÜMÜŞKILIÇ ÖZKAN, Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, Filiz Yay., İstanbul 1995, 751 s.
PARİGİ, Bernardo da, Vocabolario Italiano-Turchesco (Söz Kitabı),
Roma 1665, 2458 s.
RYER, Andre Du, Rudimenta Grammatices Lingua Turcica, Paris 1630, 96+16 s.
SEAMAN Gulielmo, Grammatica Lingua Turcica, Oxford 1670, 183 s.
TULUM, Mertol, "Alfabe ve Eski Alfabemiz Üzerine", Dil ve Alfabe Üzerine Görüşler, Ankara 1991, s.24.
VİGUİER, Pierre Fronçois, Elemens de la Langue Turque, İstanbul 1790, XXXIII+461 s.
YALÇINER, Necdet, "İstanbul Türkçesi Konuşma Dili Hakkında Bir Araştırma (1930-1950 yılları arası), Türk Dili, Sayı:609, Ankara 2002, s.713-723.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com