You are here

RIFÂ'ÎLİK-MA'RİFÎLİK-ENTEKKELİLER CİLVEGÂHI BİR SEMPOZYUM

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.488
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (Original Language): 
Hz. Hüseyin soyundan gelen Seyyid Ebu'l-Alemeyn Ahmede'r-Rıfâ'î (d.1118-ö.1182)'nin kurucusu olduğu Rıfâ'îlik tarikatı, tüm İslâm coğrafyasında yayılmış, zamanla kendi içinde de kollara ayrılmıştır. Bu kollardan biri de, yine aynı soydan gelen Seyyid Fethu'l-Ma'ârif Muhammed Ma'rifî (d.?-ö.1824) tarafından 18.asrın sonlarında Kartal'da kurulan Ma'rifîlik tarikatıdır. Şecerelerinden hareketle Rıfâ'îlik ve Ma'rifîlik, babadan oğula teselsül eden bir meşîhat sistemi görüntüsü vermektedir. Kartal âsitânesi ile beraber bilhassa Kasımpaşa ve Demirci'deki dergâhlarda aynı soydan gelen halîfe-şeyhler tarafından 20. yüzyılın başlarına kadar, yaklaşık 150 yıl, kendi ismiyle bilfiil yaşatılmış olan Ma'rifîlik tarikatı, başta Kuşadası olmak üzere Turgutlu, Gördes, Manisa gibi, Ege Bölgesi'nin birçok beldesinde iz bırakmıştır. Fethu'l-Ma'âriften el alıp onun halîfesi olan Antakyalı Ahmed Vehbî Efendi (d.1793-ö.1851), Manisa'da kurduğu dergâhta 19.yüzyılın ilk yarısında tebliğ ve irşad faaliyetlerini sürdürmüştür. Ancak, bu dergâh halk arasında "Entekkeli Dergâhı", müntesip ve müdâvimleri de zaman içinde "Entekkeliler" olarak isimlendirilse de, Entekkeliler aslında Rıfâ'iyye'nin Ma'rifiyye koluna mensup, âdetâ mahallî bir "ocak" hüviyetinde, hayâtiyetini günümüze kadar korumuştur.
726-730