You are here

Home » Content

NİZAMİ GENCEVİ'NİN ESERLERİNDE EĞİTİM EKSENLİ ADALET, DEVLET VE HÜKÜMDAR ÖĞRETİSİ

THE EDUCATION BASED JUSTICE, THE STATE AND THE HEAD OF STATE DOCTRINE IN NİZAMİ GENCEVİ'S WORKS

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2008
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.502

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Nizami Gencevi , whose real name was İlyas was born in Gence, Azerbaijan in 1141, he also died in this city in 1209. As a result of his strong interest in science, art and his knowledge of many languages, he dealt with different scientific fields, (philosophy, literature, astronomy, medicine, geometry, ...) world civilization, basically Greek, Arabic, Persian and also the history of Caucasian public at the same time. Starting from the works of Nizami Gencevi, first of all, I tried to unify the head of state model with justice in my education based report. Nizami Gencevi points out that the main principle in a society that is awake is the social harmony and justice. Secondly, I tried to explain justice, by examples and concerning the current aspects again starting from the works of Nizami. Government is in power not to leave the community that it represents to the ferocity of the enemy groups, fighting each other. Its most important mission -the reason of its existance - is to maintain public security and to spread justice.Thirdly, Nizami, the artist, as if modelling the state by examples, wrote a great refined poem 'Heft-Peyker' in order to suggest that the state is an institution in power to bring justice. The philosopher and poet Nizami Gencevi expresses justice with these lines shortly, and to the point
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Asıl adı İlyas olan ünlü şair ve filozof Nizami Gencevi 1141 yılında Azerbaycan'ın Gence'de doğmuş, yine bu şehirde 1209'da ölmüştür. O'nun ilme, sanata olan güçlü ilgisi ve çok fazla lisan bilmesi sonuçu farklı ilmi sahalarında; felsefe, edebiyat, astronomi, tıp, geometri gibi alanlarda yazmıştır. Hamse isimli eseri çok meşhurdur. Mevlana Celalettin Rumi'nin eserlerinde Nizami'ye ve eserlerine çok sayıda atıf görmek mümkündür. Nizami Gencevi'nin eserlerinden yola çıkarak eğitim eksenli bu tebliğimde ilk olarak devlet başkanı modalini adaletle bütünleştirmeye çalıştım. Nizami Gencevi, bilinçli cemiyette asıl olan, içtimai ahenk ile adalett olduğunu belirtiyor. İkinci olarak yine Nizami'nin eserinden yola çıkarak adaleti örneklerle ve günümüze bakan yönüyle açıklamaya çalıştım. Devlet, temsil ettiği cemiyeti birbirini yiyen düşman zümrelerin yırtıcılığına terk etmemek görevindedir. Onun en büyük işi-varlığının hikmeti- asayişi temin etmek ve adaleti yaymaktır. Adalet, Nizami'nin, Tanrısına taptığı gibi, kutsadığı bir idealdir. Adalet üzerine kurulmuş devleti idealize eden Gencevi, bu idealini Türk devleti tipinde buluyor. Nitekim didaktik eseri olan "Mahzen-ül Esrar" da, zulme uğramış ihtiyar bir kadının ağzıyla, BüyükSelçuklullar da Sultan Sencer'e hitapla: "Madem ki adaletsizliğe tahammül ediyorsun, demek ki Türk değilsin" diyor. Üçüncü olarak devleti örneklerle adeta modelleyen Nizami, devletin adalet yaymak vazifesinde bir müessese olduğu fikrini telkin etmek için, Sanatkar, "Heft-Peyker" gibi ince düşünülmüş koca bir manzume yazmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-nizami-gencevinin-eserlerinde-egitim-eksenli-adalet-devlet-hukumdar-ogretisi.pdf
  • 7
306-319
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AKPINAR, Yavuz, (1994)., Azeri Edebiyatı Araştırmaları, Dergah Ya., s.467., İstanbul.
AZERBAYCAN SOVET ENSİPLOPEDİYASI, (1983)., c:VII, Bakü.
BANARLI, Nihat Sami, (1983)., Resimli Türk Edebiyatı Tarihi,
MEB Ya., İstanbul.
BERTRAND Jouvenel, (1997)., İktidarın
Temelleri,Çev:N.Muallimoğlu,Birleşik Ya., İstanbul.
CENUBİ AZERBAYCAN EDEBİYYATI ANTOLOGİYASI,
(1983).,
c.II,Elm Neşri., s.161,Bakü.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 3/ 7 Fall 2008
318 Süleyman DOĞAN
ÇAĞIL, Orhan Münir, (1985)., Immanuel Kant, Devletin ve Devlet. Münasebet Esasları, s.6., İstanbul, 1985, s.6
GENCEVİ,Nizami,Şark İslam Klasikleri, (1994) Hüsrev ve Şirin,
MEB,Ç:S.Sevselil,İstanbul.
İBNİ HALDUN, Mukaddime, (1990)., I, Şark İslam Klasikleri, Çev:Z.Kadiri Ugan, MEB Ya., s.129, İstanbul.
KABAKLI, Ahmet, (1965)., Türk Edebiyatı Tarihi, Ak Yayınevi,
İstanbul.
KARAALİOĞLU, S.Kemal, (1981-86)., Türk Edebi.Tarihi I-II-III-IV. İnkılap Kitabevi, İstanbul.
KOCATÜRK, Vasfi Mahir, (1973)., Türk Edebiyatı Tarihi, Edebiyat Ya., Ankara.
KORKMAZ, Fahrettin, (1995)., Gazali'de Devlet, Türkiye Diyanet
Vakfı Ya., Ankara.
KÖPRÜLÜ, M.Fuat, (1985)., Türk Edebiyatı Tarihi, Ötüken Ya.,
İstanbul.
KURDAKUL, Şükran, (1985)., Çağdaş Türk Edebiyatı Tarihi,
Broy Ya., İstanbul.
KUTADGU BİLİG, Tarih Enstitüsü Dergisi, (1947)., sayı: 1, İstanbul.
LEVEND, Agah Sırrı, (1965)., Tarih Boyunca Türk Dili, Türk Dil Kurumu Ya., Ankara.
NİZAMİ, Hüsrev ile Şirin, (1994)., Tercüme: Sabri Sevsevil, (MEB Ya., İstanbul.
NİZAMİ, Leyla ile Mecnun, (1989)., Çev:Ali Nihat Tarlan,
M.E.B.Ya., İstanbul.
NİZAMİ, Leyla ile Mecnun, (1989)., Çev:Ali Nihat Tarlan, M.E.B.Ya., İstanbul.
NİZAMİ, Mahzen-i Esrar, (1993)., Çev:M.N.Gençosman, M.E.B.Ya.,
İstanbul.
NİZAMİ, Mahzen-i Esrar, (1993).,Çev:M.N.Gençosman, M.E.B.Ya.,
İst.anbul.
NİZAMİ,Hüsrv ve Şirin, (1994)., MEB Ya., Çev:S.Sevsevil, İstanbul.
ÖZDEMİR, Mehmet Niyazi, (1992)., Devlet, Marifet Ya., s.118,
İstanbul.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 3/7 Fall 2008
Nizami Gencevi'nin Eserlerinde ... 319
ÖZKIRIMLI, Atilla, (1983)., Türk edebiyatı Ansiklopedisi, Cem Ya.,
İstanbul.
RESULZADE,
M.E.
, (1941.), Azerbaycan Şairi Nizami,, MEB Basımevi, s.102, Ankara
RESULZADE, Mehmet Emin,Azerbaycan Şairi Nizami, (1951) Türk Dünyası Arş.Va.Ya., Milli Eğitim Basımevi, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com