TURKIC REPUBLICS AND THIRTY-FOUR LETTER COMMON LATIN ALPHABET
Journal Name:
- Turkish Studies
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
By the disintegration of Soviets in 1991, five more independent Turkic Republics emerged. Then cultural unity of Turkic communities began to become the current issue of that time. As the unity of alphabet was significant for the provision of the unity of culture, the disputes relating to transition from Cyrillic to Latin were also among the seriously discussed issues of the agenda.
The delegates who attended the symposium organized by Marmara University Turkic Studies Institute in 1991 signed up to accept "thirty-four letter common Latin alphabet" which was recommended for Turkic languages. This alphabet was formed by the addition of five more letters to the Latin based alphabet which was used in Turkish language.
Having encountered many religions and cultures throughout the history, Turks have changed their alphabets within the centuries by the influence of these religions and cultures. Maybe it was due to this reason that new republics were inclined to change alphabet.
Azerbaijan, Turkmenistan and Uzbekistan in succession accepted Latin alphabet. However, some discrepancies existed between the thirty-four letter common Turkic alphabet and these alphabets. Actually, the texts written by the use of different codes and the meaning of these texts was hidden behind the codes would lead to difficulties in communication between
Turks.
When one day Kazakhs accepts Latin alphabet, the transition of Kyrgyz belonging to the same tribe of Turks to Latin alphabet will be easier. On the other hand,if Kazakhs adopts Latin alphabet completely, Kyrgyzstan would be the only Turkic Republic left to use Cyrillic alphabet and this would force them to adopt Latin.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
1991'de Sovyetlerin dağılmasıyla birlikte beş bağımsız Türk cumhuriyeti daha ortaya çıkmış oldu. Daha sonra Türk dünyasının kültür birliği sık sık gündeme gelmeye başladı. Kültür birliğinin sağlanmasında, alfabe birliği önemli olduğu için Kiril'den Latin'e geçişle ilgili tartışmalar da gündemdeki yerini aldı.
1991 yılında Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünün gerçekleştirdiği sempozyuma katılan delegeler, Türk lehçeleri için tavsiye edilen "otuz dört harfli ortak Latin alfabesi"ne imza atarlar. Bu alfabe, Türkiye Türkçesinde kullanılan Latin temelli alfabeye beş harfin daha ilâve edilmesiyle oluşturulmuştu.
Geçmişte çok değişik din ve kültürle yüz yüze gelen Türkler, yüzyıllar içerisinde bu kültür ve dinlerin etkisiyle alfabelerini de değiştirmişlerdir. Belki bu açıdan yeni cumhuriyetler, alfabe değiştirme pratiğine yatkın olabilirlerdi.
Önce Azerbaycan, sonra Türkmenistan daha sonra da Özbekistan Latin alfabesini kabul etti. Ancak bu alfabelerde "otuz dört harfli ortak Türk alfabesi"nden sapmalar vardır. Oysa farklı kodlarla yazılmış metinler, anlamlarının işaretlerin arkasına gizlenmesiyle, Türkler arasında anlaşmanın birkaç adım daha zorlaşmasına sebep olacaktı.
Günün birinde Kazaklar Latin'e geçtiklerinde, aynı Türk boyuna mensup olan Kırgızların Latin alfabesine geçişi daha kolay olacaktır. Öte yandan Kazaklar Latin alfabesine tam olarak geçerlerse, Kiril alfabesi kullanan tek Türk cumhuriyeti olarak Kırgızistan kalacak, bu durum da onları Latin'e geçmeye zorlayacaktır.
- 3
1301-1310