You are here

DİVAN ŞİİRİNİN DİLİ İMPARATORLUK DİLİDİR

THE LANGUAGE OF DIVAN POETRY IS THE LANGUAGE OF THE EMPIRE

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.850
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The language of Divan literature has always been introduced as a synthesis of three languages: Arabic, Persian and Turkish. Indeed, Ottoman Turkish that is the combination of these three is the essential of Divan literature. However, Divan poets also used words from Greek, Armenian, Italian, and some languages of Balkans and Caucasus besides Arabic and Persian words. Especially poets who were Rumelian or worked as the state officers for years were finding different ways of usage in their works with the expressions they borrowed from the Balkan languages. In ten verses of a poem of Mustafa Âlî of Gallipoli who was a bureaucrat, an intellectual and at the same time a poet and who had served as a statesman for a long time in the Balkans in the 16th century, there are expressions of Arabic, Persian, Albanian, Franc, Serbian, Greek, Manav, Bosnian and Chagatai people in their own languages and dialects. Based on this example, it would not be wrong to say that Divan poetry is a part of “a literature of an empire” and that the language is “an imperial language”. In conclusion, the language of Divan literature is an entire entity that has basically Ottoman Turkish as a dominant factor but also comprises many elements from the languages of the nations all around the Ottoman Empire.
Abstract (Original Language): 
Divan edebiyatının dili daima Arapça, Farsça ve Türkçe karışımı bir dil olarak tanıtılmıştır. Gerçekten de Türkçe Divan edebiyatının esasını oluşturur. Divan şairleri, Arapça ve Farsça kökenli kelimelerin yanında Yunanca, Ermenice, İtalyanca, Balkan ve Kafkas dillerinden sözcükler de kullanıyorlardı. Özellikle Rumelili olan veya oralarda uzun yıllar görev yapan şairler, Balkan dillerinden aldıkları ibarelerle değişik iletişim ve anlatım yolları buluyorlardı. Balkanlarda uzun yıllar görev yapan XVI. yüzyılda bürokrat, entelektüel ve aynı zamanda şair olan Gelibolulu Mustafa Âlî de bir manzumesinin 10 beytinde Arap, Acem, Arnavut, Firenk, Sırp, Rum, Manav, Bosnalı ve Çağatay halklarından insanları kendi dil ve lehçeleri ile konuşturur. Bu örnekten hareketle divan şiiri için “imparatorluk edebiyatı” ve dili için de “imparatorluk dili” ifadesini kullanmak hiç de yanlış olmaz. Kısacası Divan edebiyatının dili, Türkçe esas olmakla birlikte imparatorluğu oluşturan kavimlerin dillerinden öğeleri de barındıran bir bütündür.
1-18

REFERENCES

References: 

AHMED MÜNĠB, Divan-ı Kâlâyîzâde, Ahmed Münib Efendi, Millî Kütüphane, Yz. B. 482, yk. 2a. AKSOYAK, Ġ. Hakkı (2006), Gelibolulu Mustafa Âlî Divan I, Sources of Oriental Languages and Studies, Harvard University, C. 1, s.308. AYDEMĠR, YaĢar (2007), Ravzî Divanı, Ankara, s. 414. BABĠNĠOTĠS, G. (2002), Leksiko tis Neas Ellinikis Glossas (Yeni Yunanca Sözlük), Kendro Leksikologias (Sözlük Merkezi Yayınevi), II. Baskı, Atina, s. 550, s. 674. BANARLI, Nihat Sami (1971), Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Ġstanbul, C1., s. 437. BAYSUN, M. Cavit (1946), Cem Sultan Hayatı ve Şiirleri, Ġstanbul, s. 51. BRENDEMOEN, Brent (1999), "Greek and Turkish language encounters in Anatolia”, Language encounters across time and space. Studies in language contact.Eds. Bernt Brendemoen, Elizabeth Lanza and Else Ryen. Novus folag – Oslo, 353-378. ÇAVUġOĞLU, Mehmet (1968), “TaĢlıcalı Dukakinzade Yahya Bey’in Ġstanbul ġehrengizi”, TDED, Ġstanbul, XVII (Ağustos 1969), s.100. ÇELEBĠOĞLU, Âmil (1998), Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, Ġstanbul, s.155. ÇELTĠK, Halil (2000), "Rumeli ġairlerinde Yöresel Kültür", Bilig, S.14 (Yaz), s. 103. ÇELTĠK, HALĠL (2008), Divan Sahibi Rumeli Şairlerinin Şiir Dünyası, Ankara. GELĠBOLULU MUSTAFA ÂLÎ, Divan-ı Âlî, Ġstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, no:695, 233b GELĠBOLULU MUSTAFA ÂLÎ, Divan-ı Âlî, Konya Mevlana Müzesi Kütüphanesi, no:2420, 148b; GELĠBOLULU MUSTAFA ÂLÎ, Divan-ı Âlî, Kütahya Vahîd PaĢa Kütüphanesi, no:2214, 207b. GELĠBOLULU MUSTAFA ÂLÎ, Mirkatü'l-cihad, Süleymaniye Kütüphanesi, ReĢid Efendi, nr: 678, 204b.
18 İ. Hakkı AKSOYAK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/5 Summer 2009
HORATA, Osman (1998), Esrar Dede Hayatı-Eserleri, Şiir Dünyası ve Divanı, Ankara, s. 512.
ĠBNÜLEMĠN MAHMUD KEMAL (1988), Son Asır Türk Şairleri, Ġstanbul, C. 2, s. 1065.
ĠNALCIK, Halil ve Mevlud Oğuz (1989), Gazavat-ı Sultan Murad b. Mehemmed Han, Ankara, s. 3.
KURTOĞLU, Orhan (2006), Giritli Şairler, Ankara, s. 73.
KÜÇÜK, Sebahattin (1994), Bâkî Divanı, Ankara, s. 444.
LEKA, Ferdinand-Simoni, Zef (1999), “Dizionario Albanese Italiano” (Arnavutça Ġtalyanca Sözlük), Çabej/Besa Yayınları, Tiran.
MAGAZĠS, George A. (1996), Langenscheidt’s Standard Greek Dictionary, Langenscheidt Yayınları, Berchtesgaden s.
MANSUROĞLU, Mecdût, (1958), Sultan Veled'in Türkçe Manzumeleri, Ġstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., Ġstanbul.
MECMUA, Ali Emiri, Manzum, nr: 562, yk.157a.
ORTAYLI, Ġlber (2007), Osmanlıyı Yeniden Keşfetmek, Ġstanbul, s. 67-70.
ÖZKAN, Ġsa (1993), “Türkçe-Latince Bir Nasreddin Hoca Mecmuası”, Türk Kültürü Araştırmaları, Şükrü Elçin İçin, Ankara, s. 273.
TARLAN, Ali Nihat (1966), Ahmed Paşa Divanı, Ġstanbul, s. 392.
TATCI, Mustafa (2005), Yunus Emre Divanı, C. II, Ġstanbul, s. 107.
TEKĠN, Talat (1987), "Yunus Emre’nin Gotik Harfleriyle Ġki Manzumesi, Erdem, C.3, S. 8, Mayıs, s. 367-391.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com