You are here

MAHALLÎLEŞME VE ŞEYHÜLİSLAM YAHYA

NATURALIZATION AND SEYHULISLAM YAHYA

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.865
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Local factors which are important source of our classical literature in terms of contents were used more characteristicly by some classic poets. One of these poets, Şeyhülislam Yahya, although he has an identity of Muslim preacher, employed the delight and entertainment of life with elegant Turkish of Istanbul. Above all in his ghazals, he is highly successful in expressing the coloured stage chosen in daily life by using elegant Turkish, idioms proverbs, and folk sayings. Understanding of this art is effective in his being one of the most important represantative of naturalization at XVII. century.
Abstract (Original Language): 
Klasik edebiyatımızın dil ve muhteva bakımından önemli kaynaklarından olan mahallî unsurlar, bazı klasik şairlerimiz tarafından daha belirgin bir şekilde kullanılmıştır.. Bu şâirlerden biri olan Şeyhülislam Yahya, bir din adamı kimliğine sahip olmasına rağmen hayatın zevk ve eğlencelerini sade İstanbul Türkçesini kullanarak şiirlerinde işlemiştir. Özellikle gazellerinde kullandığı sade Türkçesi, deyimleri, atasözleri ve halk deyişleri vasıtasıyla günlük hayatın içinden seçtiği canlı sahneleri anlatmada çok başarılıdır. Bu sanat anlayışı, onun mahallîleşmenin XVII. yüzyıldaki en önemli temsilcilerinden biri olmasına neden olmuştur.
319-344

REFERENCES

References: 

Abdurrahman Hıbrî, Enîsü’l-Müsâmirîn (çev. Ratip Kazancıgil), Türk
Kütüphaneciler Derneği Edirne ġubesi Yay., Edirne 1996.
AKKUġ, Metin, Nef’î Dîvânı, Akçağ Yay., Ankara 1993.
ALTUNSU, Abdülkadir, Osmanlı Şeyhülislâmları, Ayyıldız Matbaası, Ankara 1972.
ARSLAN, Mehmet, Aynî, Sâkînâme, Kitabevi, Ġstanbul 2003.
BAYRAKTUTAN, Lütfi, Şeyhülislam Yahya Divanından Seçmeler,
KBY, Ġstanbul 1990.
Beyânî Mustafa b. Carullah, Tezkiretü’ş-Şuarâ, (haz. Ġbrahim Kutluk) TTK Yay., Ankara 1997.
Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri (haz. Cemal Kurnaz, Mustafa Tatçı), Bizim Büro Basımevi, Ankara 2000.
CUNBUR, Müjgan, “Klasik Edebiyatımızda Nevruz”, Türk Kültüründe Nevruz Uluslararası Bilgi Şöleni (Sempozyumu) Bildirileri (haz. Sadık Tural), AKM Yay., Ankara 1995, s. 37-51.
ERTAN, Veli, Meşhur Şeyhülislamlar, Bahar Yay., Ġstanbul 1969.ERTEM, Rekin, Yahya Divanı, Akçağ Yay., Ankara 1995.
EYÜBOĞLU, Ġsmet Zeki, Divan Şiirinde Sapık Sevgi, Broy Yayınevi, Ġstanbul 1991.
GĠBB, J, W., Osmanlı Şiir Tarihi, III-V (ter.: Ali ÇavuĢoğlu), Akçağ Yay., Ankara 1999.
ĠNAL, Ġbnü‟l-emin Mahmud Kemal, Dîvân-ı Yahyâ, Matbaa-i Âmire, Ġstanbul 1334.
KAHRAMAN DĠKMEN, Melek (2004). Klasik Türk Şiirinde Dinî Tasavvufî ve Dindışı (Profane) Şiir Tasnifi ve
Şeyhülislam Yahya Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
KAVRUK, Hasan, Şeyhülislam Yahyâ Divânı, MEB Yay., Ankara 2001.
Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şuarâ, C. II, (haz. Ġbrahim Kutluk), TTK Yay., Ankara 1989.
KÖPRÜLÜ, Fuad, “Millî Edebiyat Cereyanının Ġlk MübeĢĢirleri”, Edebiyat Araştırmaları, TTK Yay., Ankara 1999.
KÖPRÜLÜ, M. Fuad, “Türk Edebiyatının MenĢei”, Edebiyat Araştırmaları, TTK Yay., Ankara 1999.
KÜÇÜK, Sebahattin, Bâkî Dîvânı, TDK Yay., Ankara 1994.
Latîfî, Tezkîret’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (Haz. Rıdvan Canım), AKM Yay., Ankara 2000.
LEVEND, Agâh Sırrı, Divan Edebiyatı, Enderun Kitabevi, Ġstanbul 1984, s. 259-260.
LEWĠS, Bernard, Modern Türkiye'nin Doğuşu, TTK Yay., Ankara 1984.
MACĠT, Muhsin, Nedîm Divanı, Akçağ Yay., Ankara 1997.
Muallim Naci, Osmanlı Şâirleri, (haz. Cemal Kurnaz), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara 1986.
Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî, (haz. Pervin Çapan), AKM Yay., Ankara 2005.
Müstakımzâde Süleyman Saadeddin, Devhatü’l-Meşâyıh, Çağrı Yay., Ġstanbul 1978.
Mahallîleşme ve Şeyhülislam Yahya 355
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/5 Summer 2009
ONAY, Ahmet Talat, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı (haz. Cemal Kurnaz), Akçağ Yay., Ankara 2000.
ORTAYLI, Ġlber, Osmanlı Toplumunda Aile, Pan Yayıncılık, Ġstanbul
2001.
ÖZDENÖREN, Alaeddin, “Divan ġiiri Savunma Ġstemez”, Osmanlı Divan Şiiri Üzerine Makaleler, (haz. Mehmet Kalpaklı), Yapı Kredi Yay., Ġstanbul 1999, s. 273-274.
ÖZKIRIMLI, Atilla, Türk Edebiyatı Ansiklopedisi, Cilt: 4, Cem Yay., Ġstanbul 1987.
PAKALIN, M. Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, MEB Yay., Ġstanbul 2004.
Seyyid Rıza (Zehrimarzade), Rıza Tezkiresi, (nĢr. M. Sadık Erdağı, Türk Dili ve Edebiyatı Kitapları, Ankara 2002.
ġENTÜRK, Ahmet Atilla, Osmanlı Edebiyatında Felekler, Seyyare Ve Sabiteler (Burçlar), Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı : 90, 1994, s. 131-179.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, 19’uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Kitabevi, Ġstanbul 1997.
THÉVENOT, Jean, 1655-1656’da Türkiye, Tercüman 1001 Temel Eser, Ġstanbul 1978.
URAZ, Murat, Şeyhülislam Yahya, Tefeyyüz Kitaphanesi, Ġstanbul 1944.
YILDIRIM, Ali, “TaĢlıcalı Yahya ile ġeyhülislam Yahya
Divanlarında Zühdî ve Harâbâtî Kelimelerin Kullanımı”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 2, 2007, s. 69-88.
YOLDAġ, Kâzım, “ġeyhülislâm Yahyâ Dîvânı‟nda Sosyal Hayatın Mekân Boyutu”, Ekev Akademi Dergisi, S: 20, Yaz 2004, s.329-344.
Ziya PaĢa, Harâbât, Matbaa-i Âmire, Ġstanbul 1875.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com