You are here

AŞK MESNEVİLERİNDE “YÖNLENDİRİCİ GÜÇ” VE “İDEAL”

STIMULATING POWER AND IDEAL IN LOVE MASNAVIES

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.916

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Love Masnavies (masnavi is a kind of poem in classic Turkish literatutre) have a different place among masnavies with their fictional and narrative features. There is a fictive world fixed by tradition in these masnavies. There is a stimulating power in the form of a voice which begins the loves of the lovers or which sorts out a problematic love and voiced generally by a master, sheikh, prophet, parent or heard divinely in these fictional world formed with certain ideals. In time, the world of spirit and thinking of the persons who remain under the influence of this power transforms, and each becomes the ideal hero of an ideal love. In Love Masnavies, there are elements preparing the ideal world, some of which are under the influencing power, and some outside this power, but placed in the fictive world of tradition. These elements are love, mature human, the conflict between good and bad, moralizing-islamizing, advice, outside the globe, helping friends and pray
Abstract (Original Language): 
Aşk mesnevileri kurgusal ve anlatı özellikleriyle mesneviler içinde ayrı bir yer tutarlar. Bu mesnevilerde gelenek tarafından belirlenen bir kurgusal dünya vardır. Bazı ideal özelliklerle biçimlenen bu kurgusal dünyada rol alan âşıkların aşklarını başlatan veya aşk düğümünü çözen, genellikle pir, şeyh, peygamber, anne-baba veya gaipten duyulan bir ses olan yönlendirici bir güç bulunur. Bu gücün etkisindeki âşıkların zamanla ruh ve düşünce dünyaları değişir ve her biri ideal bir aşkın ideal kahramanları olurlar. Aşk mesnevilerinde bir kısmı yönlendirici gücün etkisinde bir kısmı da bu gücün dışında ama gelenek çerçevesindeki kurgusal dünyanın içinde olan ve ideal dünyayı hazırlayan unsurlar bulunur. Bu unsurlar; aşk, insan-ı kamil, iyi-kötü çatışması, ahlakileştirme-İslamileştirme, nasihat, dış alem, yardımcı dostlar ve duadır.
448-477

REFERENCES

References: 

AKBAYIR, Sıddık (2006). Cümle ve Metin Bilgisi, Pegema yay. Ankara.
AKKUġ, Metin (2006). Klasik Türk ġiirinin Anlam Danyası, Edebi Türler ve Tarzlar, Fenoman yay. Erzurum.
AKTAġ, ġerif (2005). Roman Ġncelemesine GiriĢ, Akçağ yay. Ankara.
AKTAġ, ġerif (1983). Roman Olarak Hüsn ü AĢk, Türk Dünyası AraĢtırmaları Dergisi, Aralık.
476 Murat ÖZTÜRK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/7 Fall 2009
AYAN, Gönül (1998). Lami‟î, Vâmık u Azra, Ankara.
AYAN, Hüseyin, ġeyhoğlu Mustafa HurĢid-name (HurĢid ü FerahĢad), Atatürk Ünv. yay. Erzurum, 1979.
AYVAZOĞLU, BeĢir, AĢk Estetiği, Ötüken yay. Ġstanbul, 1996.
CLARK, Rıchard C., Osmanlı Edebiyatı Türk Edebiyatı mıdır?, (Osmanlı Divan ġiiri Üzerine Metinler, haz: Mehmet Kalpaklı YKY, s. 161)
DEMĠR, Recep (2006). Hatayi-i Tebrizi ve Molla Camii‟nin Yusuf u Züleyha Mesnevileri Üzerinde KarĢılaĢtırmalı Bir Ġnceleme (Ġnceleme-Metin), BasılmamıĢ doktora tezi, YYÜ.
ECE, Selami (2002). Manisalı Cami‟nin Vamık u Azra Mesnevisi (Ġnceleme-Metin SadeleĢtirme), Atatürk Ünv., SBE, basılmamıĢ doktora tezi, Erzurum, 2002.
ECE, Selami (1996). Tahkiye Açısından HaĢimi‟nin Mihr ü Vefa Mesnevisi, Atatürk Ünv. SBE., BasılmamıĢ yüksek lisans tezi, Erzurum, 1996 .
EĞRĠ, Sadettin (2001). Vis ü Ramin Mesnevilerinde Kahramanların Özellikleri ve AĢk AnlayıĢları, Ġlmi AraĢtırmalar Dergisi, sayı. 12, Ġstanbul.
ERAYDIN, Selçuk (1994). Tasavvuf ve Tarikatlar, Yeni Dünya yay. Ġstanbul.
FUZULĠ, Leyla ve Mecnun, (Haz. Hüseyin Ayan). Dergah Yay. Ġstanbul, 1981.
KARA, Ġsmail (2008). DerviĢin Hayatı Sufinin Kelamı, Dergah yay., Ġstanbul.
KARTAL, Ahmet (1999). Klasik Türk Edebiyatının Ġran Edebiyatı ile Münasebeti Üzerine DüĢünceler, Türk Yurdu, Aralık
KUTLAR, Fatma Sabiha (2000). Mesnevi Nazım ġekline Genel Bir BakıĢ ve Türk Edebiyatında Mesnevi AraĢtırmalarıyla Ġlgili Bir Kaynakça Denemesi, Türkbilig, 2000/ 1, Ankara.
KÜLEKÇĠ, Numan (1999). XI-XX. Yüzyıllar El Yazması ve Metinler ve Özetleriyle Mesnevi Edebiyatı Antolojisi, Bakanlar Media, Erzurum.
KÜTÜK, Rıfat (2002). Larendeli Hamdi‟nin Leyla ile Mecnun Mesnevisi, Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Enstitüsü, basılmamıĢ doktora tezi, Erzurum, 2002.
Aşk Mesnevilerinde “Yönlendirici Güç”… 477
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/7 Fall 2009
LAMĠ‟İ ÇELEBĠ, Veyse vü Ramin, (Süleymaniye kütüphanesi, Esad Efendi bölümü, no: 2853; Viyana Milli Kütüphanesi, Mxt. 426)
PALA, Ġskender (1996). Ansiklopedik Divan ġiiri Sözlüğü, Akçağ yay. Ankara.
BOURNER, Roland –QUELLET, Real, Roman Dünyası ve Ġncelemesi, (çev: Hüseyin GümüĢ), K.B. yay, 1989.
SUGNY Servan de, Le Musse Ottomane, Geneva, 1853, s.XXI-XXXII, Türk ġiirinin Kısa Tarihi, (Osmanlı Divan ġiiri Üzerine Metinler,haz: Mehmet Kalpaklı , s.36, )
ġEYH GALĠB, Hüsn ü AĢk (haz: Okay, Orhan-Ayan, Hüseyin), Dergah yay., Ġstanbul, 1992.
TÖKEL, Dursun Ali (2001). ġiirin Korkusu, ġiirin Kurgusu; Hece Dergisi, ġiir Özel Sayısı.
TURHAN, Vedat Nuri (1995). Zarifi ve Mihr ü Mah Mesnevisinin Tenkitli Metni ile Ġncelemesi, Atatürk Ünv., SBE, basılmamıĢ yüksek lisans tezi, Erzurum.
TÜRĠNAY, Necmettin (1995). Klasik Hikâyenin Son Zirvesi: Hüsn ü AĢk, ġeyh Galib Kitabı, ĠBB yay. Ġstanbul.
ULUDAĞ, Erdoğan (1997). Vak‟aya Dayalı Bir Eser Olarak Lamii Çelebi‟nin Salaman u Absal Mesnevisi, (Ġnceleme, KarĢılaĢtırmalı Metin-SadeleĢtirme), Erzurum.
USLUER, Fatih (2007). AĢk Mesnevilerinde Cinsellik Mazmunları, Turkish Studies, Fall 2007, c.2.
ÜNVER, Ġsmail (1986). Mesnevi, Türk Dili, Divan ġiiri Özel Sayısı (415-417), TDK yay. Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com