You are here

Home » Content

OSMAN ŞEMS EFENDİ’NİN ÂDÂBU’L-MÜRÎD FÎ-SOHBETİ’L-MURÂD ADLI MESNEVÎSİNİN TAHLÎLİ

THE ANALYSIS OF OSMAN ŞEMS GENTLEMAN’S MESNEVI WHICH IT IS NAMED ADABU’L-MURID FI SOHBETI’L-MURAD

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2009
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.918

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Etiquette, is plural of manners word. It is meant educating, slenderness, refinement, bashfulness, good moral and sensible etc. in dictionary. In the sufism manners rules which disciples are assumed against the sheik and dervishes was write out free treatises, works or parts in works in form Adabu’l-Müridin, Edebü’l-Mürid, el-Vasaya, Tarikatname, Hurde-i Tarikat ve, Mi‘yar-ı Tarikat as the name bottom. A great many works are in Turkish literature in this style. The mesnevi of Osman Şems Gentleman who is sufi-poet from nineteenth century is thus one of this kind that it is nâmed Adabu’l-Mürid fi Sohbeti’l-Murad. In this article aforementinoed mesnevi was analyzed and cited Turkish version with some explanation. Osman Şems Gentleman touched on perfect three main matter with seyr u süluk which is perfect guide, necessary of perfect guide and etiquette of disciple etc.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Âdâb, edep kelimesinin çoğulu olup, lügatte terbiye, incelik, nezâket, utanma, iyi ahlâk ve usluluk gibi anlamlara gelmektedir. Tasavvufta müridlerin şeyhine ve dervişlere karşı takınması gereken edep kuralları, Âdâbu’l-Mürîdîn, Edebü’l-Mürîd, el-Vasâyâ, Tarîkatnâme, Hurde-i Tarîkat ve, Mi‘yâr-ı Tarîkat adı altında müstakil risâleler, eserler yahut eser içinde bölümler şeklinde kaleme alınmıştır. Türk edebiyatında bu tarzda yazılmış pek çok eser mevcuttur. İşte bunlardan birisi de XIX. asır mutasavvıf şâirlerinden Osman Şems Efendi’nin Âdâbu’l-Mürîd fî Sohbeti’l-Murâd adlı mesnevîsidir. Bu makalede söz konusu mesnevî tahlîl edilerek yeni harflere bazı açıklamalarla aktarılmıştır. Osman Şems Efendi, bu eserinde mürşid, mürşidin gerekliliği ve mürîdin âdâbı gibi seyr ü sülûkla ilgili üç ana konuya temas etmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-osman-sems-efendinin-adabul-murid-fi-sohbetil-murad-adli-mesnevisinin-tahlili.pdf
  • 7
538-592
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ACLÛNÎ, Ġsmail b. Muhammed. Keşfu‟l-Hafâ ve Muzîlü‟l-İlbâs Amma‟ştehere Mine‟l-Ahâdîs Alâ Elsinetin-Nâs, Dâru‟l-Kütübi‟l-Ġlmiyye, I-II, Beyrut 1408 (1988).
Ahmed Sâfî, Sefînetü‟s-Sâfî, CerrahpaĢa Tıp Tarihi Enstitüsü ArĢivi Nr. 2096, (Fotokopi Nüsha), XI, 1324.
Ankaravî, Ġsmâil, Minhâcu‟l-Fukarâ ve Huccetü‟s-Semâ, Rıza Efendi Matbaası, Ġstanbul 1286.
AġKAR, Mustafa, Tasavvuf Tarihi Literatürü, K.B. Yay., Ankara 2001.
AZAMAT, Nihat, “Kâdiriyye”, DİA, XXIV, 135.
AZAMAT, Nihat, “Osman ġems Efendi”, DİA, XXX, 473.
Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, Ġst. 1333, II, 271.
CEBECĠOĞLU, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Rehber Yay., Ankara 1997.
CÜRCÂNÎ, Seyyid ġerif, Arapça-Türkçe Terimler Sözlüğü (Kitâbu‟t-Ta„rîfât), trc. ve Ģerh: Arif Erkan, Bahar Yay., Ġstanbul 1997.
ÇAĞRICI, Mustafa, “Edep”, DİA, X, 413-414.
ÇANTAY, Hasan Basri, Kur‟ân-ı Kerîm ve Me„âl-i Hakîm, Çantay Kitabevi, I-III, Ġstanbul tsz.
DEVELLĠOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi Yay., Ankara 1996.
Osman Şems Efendi’nin… 591
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/7 Fall 2009
DĠLÇĠN, Cem, Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara 2004.
el-Mekkî, Ebû Tâlib, Kûtü‟l-Kulûb, I-II, Dâru‟s-Sadr, Beyrut tsz.
ERGĠNLĠ, Zafer, Metinlerle Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kalem Yay., Ġstanbul 2005.
ERGĠNLĠ, Zafer, Tasavvuf Düşüncesinde Muhâsibî, Karadeniz Kitabevi, Rize 2008.
Fatîn Dâvûd Efendi, Hâtimetü‟l-Eş‟âr, Ġstanbul 1271.
GEYLÂNÎ, Abdülkadir, Cilâu‟l-Hâtır (Yolun Esasları), trc. Dilaver Gürer, Gelenek Yay., Ġstanbul 2006 (2. Baskı).
GÜRER, Dilâver, Abdülkâdir Geylânî, Hayatı, Eserleri, Görüşleri, Ġnsan Yay., Ġstanbul 1999.
HACITAHĠROĞLU, Abdullah Öztemiz, “ġeyh Osman ġems”, Diriliş, Sayı: 13, Eylül 1975, s. 25-28.
HUCVĠRÎ, Ali b. Osman, Keşfu‟l-Mahcûb (Hakîkat Bilgisi), haz. Süleyman Uludağ, Dergâh Yay., Ġstanbul 1982.
Ġbnu‟l-Esîr, en-Nihâye fî Garîbi‟l-Hadîs, I-V, thk. Tahir Ahmed ez-Zavî-Mahmûd Muhammed et-Tanâhî, Kahire 1963.
ĠNAL, Ġbnülemin M. Kemal, Son Asır Türk Şâirleri, Ġstanbul 1930.
ĠPEKTEN, Haluk, Eski Türk Edebiyatı (Nazım ġekilleri ve Aruz), Dergâh Yay., Ġstanbul 2003.
KURNAZ, Cemal-Tatcı, Mustafa, Türk Edebiyatında Şathiye, Akçağ Yay., Ankara 2001.
KURNAZ, Cemal-Tatcı, Mustafa, Çeltik, Halil, “Türk Edebiyatında Mi„yâr Geleneği Ġçinde YiğitbaĢı Ahmed ġemseddin Marmaravî‟nin Hurde-i Tarîkatı”, Tasavvuf İlmî ve Akademik Araştırmalar Dergisi, Yıl: 1, Sayı: 3, Nisan 2000, s. 43-64.
KUġEYRÎ, Abdülkerim, Tasavvuf İlmine Dair Kuşeyrî Risâlesi, haz. Süleyman Uludağ, Dergâh Yay., Ġstanbul 1991.
KÜRKÇÜOĞLU, Kemâl Edib, Osman Şems Efendi Dîvânı‟ndan Seçmeler, Kubbealtı NeĢriyat, Ġstanbul 1996.
Osman ġems Efendi, Âdâbu‟l-Mürîd fî-Sohbeti‟l-Murâd, Süleymaniye Kütüphanesi, Yazma BağıĢlar No: 4031.
Rûzbihân-ı Baklî, Kitâbu Meşrebi‟l-Ervâh, haz. Nazîf Muharrem Hoca, Edebiyat Fakültesi Matbaası, Ġstanbul 1973.
592 Selami ŞİMŞEK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/7 Fall 2009
SÜHREVERDÎ, Ebû Hafs ġihâbüddîn Ömer, Avârifu‟l-Ma„ârif (Tasavvufun Esasları), trc. H. Kâmil Yılmaz-Ġrfan Gündüz, Erkam Yay., Ġstanbul 1989.
ġĠMġEK, Selami, “Bir Gönül Tekkesi ġeyhi Seyyid Osman Nureddin ġems (ö. 1893) ve Mersiye-i Cenâb-ı Seyyidü‟Ģ-ġühedâ‟sı”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Yıl: 11 (2004), Sayı: 26, s. 120.
TATCI, Mustafa, “Tasavvuf Edebiyatında ġathiyât-ı Sûfîyâne Geleneği”, Türk Kültürü, Sayı: 267, Yıl: XXIV, Temmuz 1985, s. 481-487.
TATCI, Mustafa, “Tasavvuf Edebiyatında ġathiyeler”, Türk Kültürü, Sayı: 280; Ağustos 1986, s. 500-502.
TUMAN, Mehmet Nâil, Tuhfe-i Nâilî (Divân ġâirlerinin Muhtasar Biyografileri), I-II, haz. Cemal Kurnaz-Mustafa Tatcı, Bizim Büro Basımevi, Ankara 2001.
TÛSÎ, Ebû Nasr Serrâc, el-Lüma„ (Ġslâm Tasavvufu, Tasavvufla Ġlgili Sorular ve Cevaplar), haz. Hasan Kâmil Yılmaz, Altınoluk Yay., Ġstanbul 1996.
ULUDAĞ, Süleyman, “Âdâbu‟l-Mürîdîn”, DİA, I, 337.
ULUDAĞ, Süleyman, “Âdâbu‟l-Mürîd”, DİA, I, 336.
ULUDAĞ, Süleyman, “Edep (Tasavvuf)”, DİA, X, 414-415.
ULUDAĞ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Marifet Yay., Ġstanbul 1995.
VASSÂF, Hüseyin, “Osman ġems Efendi”, Mahfil Mecmûası, Rebiu‟l-Evvel 1341 (Ekim-Kasım 1922) Sayı: 29, s. 112-113.
VASSÂF, Hüseyin, Sefîne-i Evliyâ, I-V, Süleymaniye Kütüphanesi, Yazma BağıĢlar, No: 2305-2309.
YILMAZ, Hasan Kâmil, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarîkatlar, Ensar NeĢriyat, Ġstanbul 1994.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com