You are here

RÜŞDÎ'NİN ŞERH-İ DİBÂCE-İ GÜLİSTAN'INDA XVI. YÜZYIL TÜRKÇESİNİN SÖZ VARLIĞI

VOCABULARY OF XVI. CENTURY TURKISH IN “ŞERH-I DIBÂCE-I GULISTAN” BY RUSDÎ

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.871
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The history of the studies on understanding, describing, introducing and analysing the literary text goes back to old times. Explanation of texts, the efforts of describing literary text and through facilitating in understanding the text can be extended from the period of Divan literature to nowadays. Today explanation of texts gains a lot of attention from the aspects of not only introducing and evaluating the past but also establishing a link between the past and the present. In the article, appropriate information about explanation, preamble and also “Gülistan” by Sadi and “Gülistan Dibace” are given and besides Rüşdî and his “Şerh-i Dibâce-i Gülistan” are introduced. Furthermore by giving Turkish words that belonged to Turkish Language of the XVI. Century in Dibace and could reach or not reach to the present time, it was aimed to provide contribution to the vocabulary existence of Turkish Language.
Abstract (Original Language): 
Edebî metinleri anlama, açıklama, tanıtma ve değerlendirme amacıyla yapılan çalışmaların tarihi eskilere uzanmaktadır. Metin şerhi, edebî metinleri açıklama ve böylece metnin anlaşılmasını kolaylaştırma çabaları, Divan edebiyatı döneminden günümüze kadar gelmiştir. Günümüzde ise metin şerhi geçmişin tanıtılması ve değerlendirilmesi, geçmişle bugün arasında bağlantı kurulması açısından daha da önem kazanmış bulunmaktadır. Bu makalede şerh, dibace, Sadi'nin Gülistan'ı ve Gülistan Dibacesi şerhleri hakkında bilgi verilip Rüşdî ve Şerh-i Dibâce-i Gülistan'ı tanıtılmış, ayrıca Dibace'deki XVI. yüzyıl Türkçesine ait günümüz yazı diline ulaşan ve ulaşmayan Türkçe kelimeler verilerek Türkçenin söz varlığına katkı sağlamak amaçlanmıştır.
22-38

REFERENCES

References: 

BYEBEK: Bursa Yazma ve Eski Harfli Basma Eserler Kütüphanesi
DLT: Divanü Lügati't-Türk Dizini
ET: Eski Türkçe
GTS: Güncel Türkçe Sözlük
TS: Tarama Sözlüğü
TTAS: Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
ALKAN, Serhan, "XII-XV. Asırlarda Divan Nesrine Genel Bir Bakış", Yedi İklim, Haziran 1994.
ALTUN, Kudret, Venedik Marciana Kütüphanesindeki Türkçe Yazma Eserler, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü 9. Milli Türkoloji Kongresi Bildirisi, İstanbul 1997.
ATLANSOY, Kadir, Sabayî Sırât-ı Müstakim, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa 1987.
BANARLI, Nihad Sami, "Sa'di", Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, C. I, Mili Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 2001.
BAYRAV, Süheyla, Filolojinin Oluşumu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınevi, İstanbul 1975.
BECKER, C. H., "Dibac", İslam Ansiklopedisi, Eskişehir1997.
CUNBUR, Müjgân, Ali Hihad Tarlan'ın Makalelerinden Seçmeler, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara 1991.
ÇALIŞLAR, Aziz, Türk ve Dünya Edebiyatçıları, Remzi Kitabevi, İstanbul 1993.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmet, NecÀti Bey Divânı'nın Tahlili, Kitabevi Yayınları, İstanbul 2001.
Feridüddin-i Attar, Mantık al-Tayr I-II, (Çev. Abdülbaki Gölpınarlı), Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1990-1991.
Rüşdî'nin Şerh-i Dibâce-i Gülistan'ında… 37
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/6 Fall 2009
HOCA, Nazif M., Sûdî Hayatı Eserleri ve İki Risalesi'nin Metni, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1980.
İsmail Beliğ, Güldeste-i Riyâz-ı İrfan, BYEBEK, Genel 122.
KARAHAN, Abdülkadir, "Tercüme Edebiyatından Nümuneler Üzerinde Çalışmalar Camî'nin Arba'in'i ve Türkçe Tercümeleri", Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, İstanbul 1952.
KARATAY, Fehmi Edhem, Türkçe Yazmalar Kataloğu, İstanbul 1961.
KILIÇ, Atabey, Klâsik Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler, Turkish Studies Publication, Ankara 2007.
KORTANTAMER, Tunca, Eski Türk Edebiyatında Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara 1993.
KURNAZ, Cemal, Türküden Gazele Halk ve Divan Şiirinin Müşterekleri Üzerine Bir Deneme, Akçağ yayınları, Ankara 1997.
PEKOLCAY, Necla SEVİM Emine, Yunus Emre Şerhleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1991.
RİYAHİ, Muhammed Emin, Osmanlı Topraklarında Fars Dili ve Edebiyatı, Çev. Mehmet Kanar, İnsan Yayınları İstanbul 1995.
Rüşdî, Şerh-i Dibace-i Gülistan, BYEBEK, Haraççıoğlu 990.
Rüşdî, Şerh-i Dibace-i Gülistan, BYEBEK, Orhan 1170.
Sudî, Şerh-i Gülistan, Matbaa-i Amire, İstanbul 1249.
Şemseddin Sami, Kamus-ı Türkî, Enderun Kitabevi, İstanbul 1989.
TARLAN, Ali Hihad, Fuzulî Divanı Şerhi, Akçağ Yayınları, Ankara 1985.
TULUM, Mertol, "Filolojik çalışma ve Eski metinlerin Neşri Üzerine Görüş ve Tenkitler", Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Aralık 1983.
UZGÖR, Tahir, Türkçe Divan Dibaceleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1990.
UZGÖR, Tahir, "Türkçe Divan Dibacelerine Dair", Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Ağustos 1990.
VAUX, De Carra, "Şerh", İslam Ansiklopedisi, Eskişehir 1997.
38 Şükrü BAŞTÜRK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/6 Fall 2009
YAZICI, Tahsin, "Gülistan", İslam Ansiklopedisi, Eskişehir 1997.
YAZICI, Tahsin, "Sadi", İslam Ansiklopedisi, Eskişehir 1997.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com