You are here

KIBRIS ŞER’İYE SİCİLLERİNE GÖRE XIX. YÜZYILIN İLK YARISINDA KIBRIS’TA KURULAN PARA VAKIFLARI (VAKF-I NÜKÛD)

ACCORDING TO THE RECORD OF KADI’S NICOSIA COURT, THE MONEY FOUNDATIONS WHICH FOUNDED IN CYPRUS IN THE FIRST PERIOD OF XIX. CENTURY

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.987
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The Vakf-ı Nükûd (money foundations) were established in the Ottoman Empire in the XV. century. But these foundations were legalised by Şeyhülislam Ebüssuud Efendi in the XVI. century.These foundations were founded in Cyprus in the XVIII. and XVIII. centuries but we have not seen any detailed researches about the positions of these foundations. In addition to, there are not any researches or knowledge about these foundation, in the early of XIX. century. Acccording to the records of Kadi‟s Court in Nicosia, these foundations were founded in the early of XIX. century, too. These foundations were founded by one person or a group.These persons determined the conditions of working of Vaqf and they were registered in the records of Kadi‟s Court, by Kadi. The aim of this study is to reveal the money foundations (vakf-ı nükûd) which founded in the earyl of XIX. century, their legal statutes‟, the conditions of foundations, the goals of foundations and their methods of working. We will, also compare these foundations with the other money foundations that founded in the Ottoman Empire and avaluate our findings. We will use the records of Kadi‟s Court in Nicosia, in our study.
Abstract (Original Language): 
Osmanlı Devleti‟nde XVI. yüzyılda Şeyhülislâm Ebüssuud Efendi‟nin fetvalarıyla hukûki bir yapıya kavuşarak geniş bir uygulama alanı bulan para vakıflarının (vakf-ı nükûd) Kıbrıs‟ta da kurulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Fakat bu vakıflarla ilgili ayrıntılı bir çalışmaya rastlanmamıştır. XIX. yüzyılda Kıbrıs Şer‟iye Sicillerindeki kayıtlar çeşitli amaçlarla para vakıflarının (vakf-ı nükûd) kurulmaya devam ettiğini göstermektedir. Vakf-ı nükûdu kuranlar bazen bir tek kişi bazen de bir grup olmuştur. Bu kişi veya kişiler vakfın çalışma esaslarını da belirleyerek sicile kaydettirmişlerdir. Söz konusu vakıflar genel olarak “muamele-i şer„iyye” yoluyla işletilmişlerdir. Vakfın devamı için “istirbah” usûlü uygulanacağı vakfiyeye derc ettirilmiştir. Vakfı kuranlar arasında Kıbrıs Muhassılı, Müslüman kadınlar, Kıbrıs esnafı gibi farklı sosyal statülerden kişiler vardır. Bu çalışmanın amacı, XIX. yüzyılın ilk yarısında Kıbrıs‟ta kurulmuş olan para vakıflarının hukukî statülerini, kuruluş şartlarını, vakfı kuranların sosyal statülerini, vakıfların kuruluş amaçlarını, işleyişlerini, vakfedilen paraların miktarını vb. ele alarak ortaya çıkarmak ve Osmanlı İmparatorluğu‟nun diğer bölgelerinde kurulan vakıflarla Kıbrıs‟takilerin benzeyen ve benzemeyen taraflarını tesbit ederek bir değerlendirme yapmaktır. Bu çalışmada Kıbrıs Şer‟iye Sicillerinde bulunan vakfiye kayıtları kullanılmıştır.
1015-1043

REFERENCES

References: 

a.Arşiv Belgeleri (KKTC Millî Arşiv ve Araştırma Dairesi’nde Bulunan Kıbrıs Şer’iye Sicilleri Fotokopileri) Basmacı Sarı Ġbrahim Vakfı, KġS, Defter No: 29, H.1227-1230, s.73. Bilâl Ağa bin Hasan Ağa Vakfı, KġS, Defter No: 30, H.1230-1233, s.209. Çakıcı PaĢa Efendi bin Esseyyid Yakub Vakfı, KġS, Defter No:36, H.1249-1251, s.125. Emine bint-i Mehmet bin Safer Vakfı, KġS, Defter No:37, H.1251-1254, s.159-160. Emir-ül-Hac Mehmet Ağa bin ismail Ağa Vakfı, KġS, Defter No:29, H.1227-1230, s.247. Esseyd El-hac Ali Efendi bin Abdülhadi Vakfı, KġS, Defter No:29, H.1227-1230, s.53. Fatma bint-i Abdülaziz Efendi Vakfı, KġS, Defter No:30, H.1230-1233, s.145. Fatma Kadın bint-i Esseyyid Ali Vakfı, KġS, Defter No:37, H.1251-1254, s.37. Hacı Mıstık Vakfı, KġS, Defter No:29, H.1227-1230, s.104. Hafize Hanım bint-i El-hac Ahmet Ağa Vakfı, KġS, Defter No:29, H.1227-1230, s. 156-157. Hatike Kadın bint-i El-merhum Zangalak Hacı Mustafa Ağa Vakfı, KġS, Defter No:36, H.1249- 1251, s.125. Muhassıl Esseyyid Mehmet Emin Efendi Vakfı, KġS, Defter No:29, H.1227-1230, s.156. Muhassıl Seyyid Halil Efendi Vakfı, KġS, Defter No:34, H.1245-1250, s.42. Muhassıl Seyyid Mehmet Efendi Vakfı.Defter No:29, H. 1227-1230, s.51. Morevî El-hac Mehmet Efendi ibn-i El-hac Ġbrahim Vakfı, KġS, Defter No:24, H.1215-1217, s.48. Ornutalı El-hac Ahmet Vakfı, KġS, Defter No: 30, H.1230-1233, s.197. Uncuzade Seyyid Mehmet Efendi bin Mustafa Vakfı, KġS, Defter No:37, H.1251-1254, s.131.
Kıbrıs Şer‟iye Sicillerine Göre XIX. Yüzyılın... 1043
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
Rahime Hatun bint-i El-hac Mustafa Vakfı, KġS, Defter No:37, H.1251-1254, s.134. Rukiye Kadın bint-i DerviĢ Mehmet Efendi Vakfı, KġS, Defter No, 36, H.1249-1251, s.108. ġerife Fatma bint-i Mehmet Vakfı, KġS, Defter No:24, H.1215-1217, s.42. Toplu Para Vakfı, KġS, Defter No:36, H.1249-1251, s.42. Toplu Para Vakfı, KġS, Defter No:29, H.1227-1230, s.51. b.Yayımlanmış Eserler AKGÜNDÜZ Ahmet, Osmanlı Hukukunda ve Osmanlı Tatbikatında Vakıf Müessesesi, TTK Yayını, Ankara 1988. KÜTÜKOĞLU Mübahat, Osmanlı Belgelerinin Dili, Kubbealtı NeĢriyatı, Ġstanbul 1998. ÖZTÜRK Nafi, Türk Yenileşme Tarihi Çerçevesinde Vakıf Müessesesi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1995. ÖZKUL Ali Efdal, Kıbrıs’ın Sosyo-Ekonoik Tarihi 1726-1750, ĠletiĢim Yayınları, Ġstanbul 2005. ġĠMġEK Mehmet, “Osmanlı Cemiyeti‟nde Para Vakıfları Üzerine MünâkaĢalar,” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt. XXVII, 1985.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com