You are here

“OCAĞINA İNCİR DİKMEK” DEYİMİ ÜZERİNE

ABOUT THE IDIOM OF “DO AWAY WITH (SOMEONE'S) FAMILY”

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1029

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Do away with (someone's) family in the meaning of ruin someones’s household, destroy somebody’s family is very common idiom. Fig tree, growing up by itself between the ruined walls at the housetops of old buildings. This idiom identifying “ruin” with “fig”, associating these two each , settled and remained in the language. Why not another tree but fig tree? There are two stories ragarding this. One of them is with the planted fig tree into house, the extraordinary creatures believed to live under the fig tree, make households life miserable. The second one is fig tree whose roofs are long and durable, in the much need of water, in the pronsity to expan fast to the area where water is. Especially in rural areas at the gardens of abandoned houses; bottom of chimneys spontaneously self-grown fig trees are seen. The birds that are eating the fruits of fig-tree and dropping the pollen in to ground and leading growth of a huge tree in time is is pointed as a reason. Besides the figurative meaning, this idiom carries a real meaning and therefore it explains not to plant fig tee nearby the houses.
Abstract (Original Language): 
Ocağına incir dikmek; evini barkını yıkmak, ocağını söndürmek anlamında çok yaygın bir deyimdir. İncir ağacının, yıkık duvarlar arasında, eski binaların damlarında kendiliğinden yetişmesinden olacak, yıkıntı ile inciri özdeşleştiren, birbirine yakıştıran bu deyim yerleşip kalmıştır. Neden başka ağaç değil de incir ağacı? Bununla ilgili iki rivayet vardır. Bunlardan biri; incir ağacının altında yaşadığına inanılan doğa üstü varlıkların, ocağa dikilen incirle birlikte ev sahiplerine hayatı zindan etmesidir. İkincisi ise; incir ağacı, suyu çok seven, kökleri uzun ve dayanıklı bir ağaç olduğu için, suyun bulunduğu yöne doğru hızla yayılma eğilimindedir. Özellikle kırsal alanlardaki terk edilmiş evlerin içinde, bahçesinde; baca diplerinde kendiliğinden incir ağacı yetiştiği görülmektedir. Buna sebep olarak, meyvesini yiyen kuşların taşırken düşürdükleri incir polenlerinin, buralarda birikmiş toprak üzerinde yeşermesi ve zamanla kocaman ağaç olmaları gösterilmektedir. Mecazî anlamının yanında gerçek bir anlam da içeren ve dolayısıyla evlerin yakınlarına incir ağacı dikmekten kaçınılması gerektiğini anlatan bir deyimdir.
1946-1953

REFERENCES

References: 

ABİK Ayşehan Deniz, Meyveler Münazarası –Doğu Türkçesi- Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005. AKSAN Doğan, Türkçenin Sözvarlığı, Engin Yayınevi, Ankara 1996. AKSOY Ömer Asım, Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü (Deyimler Sözlüğü), Ġnkılâp Kitabevi, Ġstanbul 1991. ÇĠZMECĠLER Osman, Ünlü Deyimler ve Öyküleri, KastaĢ Yayınevi, Ġstanbul 2002. Derleme Sözlüğü, Cilt IX, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2005, s. 3139. DĠKMEN Mehmet (editör), Hazırlayan: Ġrfan TATLI, Türkçe’de Deyimler, Karanfil Yayınları, Ġstanbul 2005.
http://www.avrasyabonsai.com. (ET:10.08.2009)
http://gunesrengi.blogcu.com/kainat-in-en-mukemmel-meyvesi-incir_5328147... (ET:20.10.2009 http://www.sorularlaislamiyet.com/subpage.php?s=show_qna&id=16295 (ET:10.08.2009).
http://www.habercem.com.tr ġAHĠN, Murat (ET:12.08.2009) KOÇAK Aynur, “Bilgelik” Varlık Bereket Sembolü İncirin Serüveni, Marmara Üniversitesi Türkiyat AraĢtırmaları, Türk Kültüründe Ayrıntılar: Meyve Sempozyumu, Nisan 2004 (BasılmamıĢ Bildiri Metni). ġEYHÜLĠSLÂM MEHMED ESAD EFENDĠ, Hazırlayan: Ahmet KIRKKILIÇ, Lehcetü’l-Lügat, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1999. PÜSKÜLLÜOĞLU Ali, Türkçe Deyimler Sözlüğü, ArkadaĢ Yayınevi, Ankara 2004. Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2005 TÜLBENDÇĠ Feridun Fazıl, Türk Atasözleri ve Deyimleri, Ġnkılâp ve Aka Kitabevleri, Ġstanbul 1977. TATLI Ġrfan, Türkçede Deyimler, Karanfil Yayınları, Ġstanbul 2005, s.51. Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü I, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1991.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com