You are here

RUMELİ ŞAİRLERİNİN KLÂSİK TÜRK ŞİİRİNE KATKILARI

CONTRIBUTIONS OF RUMELIAN POETS TO CLASSICAL TURKISH LITERATURE

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.979
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The Rumelian poets play an important role in Classical Turkish Literature. Many of the poets' birth places that are mentioned in the biography (tezkire) are Rumelia. They leaded about some subjects and had contributions in Classical Turkish Literature. Writing shehrengiz is started by Rumelian poets in our literature. Divan poets used syllabic meter together with aruz meter while they were writing their poems. Syllabic meter in Classical Turkish Literature is started by Rumelian poets. Rumelian poets mentioned real beloveds and lovers in their poems more than the other poets. In this study, contributions of Rumelian poets to Classical Turkish Literature will be mentioned by giving examples.
Abstract (Original Language): 
Rumeli şairlerinin Klâsik Türk Şiiri içerisinde ayrı bir yerleri vardır. Tezkirelerde yer alan şairlerin büyük bir çoğunluğu Rumeli doğumludur. Onlar bazı konularda öncülük ederek Klâsik Türk Şiirine önemli katkılar sağlamışlardır. Edebiyatımızda şehrengîz yazma geleneğini Rumeli şairleri başlatmışlardır. Divan şairleri, aruz vezninin yanında hece vezniyle de şiirler yazmışlardır. Klâsik Türk Şiirinde hece vezniyle şiir yazma eğilimini başlatanlar Rumeli şairleridir. Rumeli şairlerindeki sevgili ve âşık tipleri, diğer şairlerinkine göre daha gerçekçidir. Burada, Rumeli şairlerinin Klâsik Türk Şiirine katkıları, örneklerle anlatılacaktır.
804-824

REFERENCES

References: 

ABDULKADĠROĞLU, Abdulkerim (1988): "ġehrengîzler Üzerine DüĢünceler ve Belîğ'in Bursa ġehrengîzi", Türk Kültürü Araştırmaları (Prof. Dr. Şerif Baştav'a Armağan), Ankara. AKARSU, Kâmil (1989): Zaîfî Divanı Metin - Tahlil ve Sistematik İndeks, Gazi Ü. SBE, Doktora Tezi. AKARSU, Kâmil (1993): Rumelili Zaîfî, Hayatı, Sanatı, Eserleri ve Divanından Seçmeler, MEB Yay., Ġstanbul. AKSOYAK, Ġsmail Hakkı (1996): "Gelibolulu Mustafa Âlî'nin Gelibolu ġehrengîzi", Türklük Bilimi Araştırmaları, 3, Sivas.
820 Halil ÇELTİK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
AMBROS, Edith (1982): Candid Penstrokes, The Lyrics of Meâlî, an Ottoman Poet of the 16th Century, Berlin. ARSLAN, H. Çetin (2001): Türk Akıncı Beyleri ve Balkanların İmarına Katkıları, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara. ÂġIK (1988): Âşık Çelebi Divanı, Haz. Filiz Kılıç (Hançerlioğlu), Gazi Ü., SBE, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. ÂġIK ÇELEBĠ (1994): Meşâirü'ş-Şuarâ İnceleme Tenkitli Metin, 2 Cilt, Haz. Filiz Kılıç, Gazi Ü., SBE, Doktora Tezi, Ankara. ATASOY, Ahmet Emin (2001): XV. Yüzyıldan Bugüne Rumeli Motifli Türk Şiiri Antolojisi, Asa Kitabevi, Bursa. ATÂYÎ, Nev'îzâde (1989): Hadaiku'l-Hakaik fî Tekmileti'ş-Şakaik / Şakaik-i Nu'maniye ve Zeyilleri, Cilt II, Haz. Abdülkadir Özcan, Çağrı Yay., Ġstanbul. AYDEMĠR, YaĢar (1999): "Esîrî'nin Bağdat ġehrâĢûbu", Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Dr. Himmet Biray Özel Sayısı, Ankara. AYDEMĠR, YaĢar (2000): Behiştî Divanı, MEB Yayınları, Ankara. AYDEMĠR, YaĢar (2001): "Hâdî'nin Saray ġehrengîzi", İlmî Araştırmalar, 12, Ġstanbul. AYDEMĠR, YaĢar (2001a): "Sânî'nin Rodos ġehrengîzi", Türk Kültürü, 455, Ankara. AYDEMĠR, YaĢar (2007): Edincikli Ravzî Divanı, BirleĢik Kitabevi, Ankara. BĠLKAN 1984: 43-45 CANIM, Rıdvan (1995): Edirne Şairleri, Akçağ Yayınları, Ankara. ÇAVUġOĞLU, Mehmed (1969): "TaĢlıcalı Dukakinzâde Yahyâ Bey'in Ġstanbul ġehrengîzi", Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, XVII (Ağustos). ÇAVUġOĞLU, Mehmed (1974): "Hayretî'nin Belgrad ġehrengîzi", Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, 2-3 (1973-1974). ÇAVUġOĞLU, Mehmed (1976): "Hayretî'nin Yenice ġehrengîzi", Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, IV-V. ÇELTĠK, Halil (1999): "Rumeli ġairlerinde Reel Sevgili ve ÂĢık Tipi", Gazi Eğitim Fak. Dergisi: Dr. Himmet Biray Özel Sayısı, (Ankara).
Rumeli Şairlerinin Klâsik Türk Şiirine... 821
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
ÇELTĠK, Halil (2000): "Rumeli ġairlerinde Yöresel Kültür", Bilig, 14 (Yaz). ÇELTĠK, Halil (2004): Divan Sahibi Rumeli Şairlerinin Şiir Dünyası, Gazi Ü., SBE, Doktora Tezi, Ankara. ÇELTĠK, Halil (2006): "Rumeli ġairlerinde Ġntihal ve Tevârüd", Hece, 107 (Kasım 2005), 100-104. ÇELTĠK, Halil (2007): "Rumeli ġairlerinde Rumeli Coğrafyası", Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi (ICANAS) 10-15 Eylül 2007, Ankara. ERGUN, Sadettin Nüzhet (1941): "Divan Edebiyatında Hece Vezni", Çınaraltı, Sayı 5. FARAOQHĠ, Suraiya (1998): Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla, Çev. Elif Kılıç, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2. bs., Ġstanbul. GÖKBĠLGĠN, M. Tayyib (1956): "Kanunî Sultan Süleyman Devri BaĢlarında Rumeli Eyaleti, Livaları, ġehir ve Kasabaları", TTK Belleten, C. XX/78 (Nisan). HAYÂLÎ (1945): Ali Nihat Tarlan, Hayâlî Divanı, Ġstanbul Ü. Edebiyat Fakültesi, Ġstanbul. HAYRETÎ (1981): Hayretî, Divan Tenkitli Basım, Haz. Mehmed ÇavuĢoğlu-M.Ali Tanyeri, Ġstanbul Ü. Edebiyat Fakültesi, Ġstanbul. ĠNALCIK, Halil (1964): "Rumeli", İA, C. IX. ĠNCĠCĠYAN, P. L. - H. D. Andreasyan (1974): "Osmanlı Rumelisi Tarih ve Coğrafyası", Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, 1973-74/2-3. ĠSEN, Mustafa (1988): "Usûlî'nin Yenice ġehrengîzi", Mehmet Kaplan İçin, Türk Kültürünü AraĢtırma Enstitüsü Yayınları, Ankara. ĠSEN, Mustafa (1997): "Balkanlar'da Osmanlı Dönemi Türk Edebiyatı", Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi 7, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara. ĠSEN, Mustafa (1997a): "Balkanlar'da Türk Edebiyatı", Ötelerden Bir Ses - Divan Edebiyatı ve Balkanlarda Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara. ĠSEN, Mustafa (1997b): "Divanlarda Heceyle YazılmıĢ ġiirler", Ötelerden Bir Ses, Ankara.
822 Halil ÇELTİK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
ĠSEN, Mustafa (1997c): "Edebiyat Tarihi Açısından PriĢtine ve Bu ġehir Doğumlu Divan ġairleri", Ötelerden Bir Ses – Divan Edebiyatı ve Balkanlarda Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara. ĠSEN, Mustafa (1997d): "Kültür Tarihimizde Üsküp ve Üsküplü Divan ġairleri", Ötelerden Bir Ses - Divan Edebiyatı ve Balkanlarda Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara. ĠSEN, Mustafa (1997e): "Tezkirelerin IĢığında Divan Edebiyatına BakıĢlar: Osmanlı Kültür Coğrafyasına BakıĢ", Ötelerden Bir Ses: Divan Edebiyatı ve Balkanlarda Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara. ĠSEN, Mustafa (1998): "Akıncılığın Türk Kültür ve Edebiyatına Katkıları", Türkiye Günlüğü, 49 (Ocak-ġubat). ĠSEN, Mustafa-Hamit Bilen Burmaoğlu (1988): "Bursa ġehrengîzi (Lâmi'î Çelebi)", Türklük Araştırmaları Dergisi, 3 (1987), Ġstanbul. ĠSHÂK (1990): Üsküplü Ġshâk Çelebi, Divan Tenkitli Basım, Haz: Mehmed ÇavuĢoğlu - M. Ali Tanyeri, Mimar Sinan Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Yay., Ġstanbul. KALPAKLI, Mehmet (1991): Divan Şiirinin Edisyonunda Bilgisayar Kullanımı Metoduna Giriş ve Fevrî Divanı'nın Elektronik Formu, Ġstanbul Ü., SBE, Doktora Tezi, Ġstanbul. KILIÇ, Filiz (1999): "Tuna Kasidesi'nin DüĢündürdükleri", Türk Kültürü, 441 (Ocak). KIRKKILIÇ, Ahmet (1994): "Edirne ġehrengîzleri ve ġairleri", Yedi İklim, VI, 47 (ġubat). KOLCU, Hasan (1990): "Divan ġairlerinin Hece Veznine KarĢı Tavırları", Türk Dünyası Araştırmaları, 69 (Aralık). KOLCU, Hasan (1993): Türk Edebiyatında Hece-Aruz Tartışmaları, Ankara. KÖPRÜLÜ, M. Fuat (1988): "Türkler (Türk Dili-Edebiyat)", İA, C. XII/2. KUFRALI, Kasım (1948): "Molla Ġlâhî ve Kendisinden Sonraki NakĢibendiyye Muhiti", Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi,1-2. KURNAZ, Cemâl (1981): Taşlıcalı Yahyâ Bey Divanı'nda Kozmik Unsurlar, Hacettepe Ü., SBE, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Rumeli Şairlerinin Klâsik Türk Şiirine... 823
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
KURNAZ, Cemâl (1995): "Arayıcızâde Hüseyin Ferdî ve DerviĢ Ömer Efendi'nin Bilâdiyeleri", Journal of Türkish Studies / Türklük Bilgisi Araştırmaları (Abdülbâkî Gölpınarlı Hâtıra Sayısı), XIX, Harvard Universty. KURNAZ, Cemâl (1996): Hayâlî Bey Divanı'nın Tahlili, Ankara, Ġstanbul. KURNAZ, Cemâl (1997): Türküden Gazele Halk ve Divan Şiirin Müşterekleri Üzerine Bir Deneme, Akçağ Yayınları, Ankara. KURNAZ, Cemâl (1997a): "Çizgi DıĢı Güzeller", Türküden Gazele Halk ve Divan Şiirin Müşterekleri Üzerine Bir Deneme, Akçağ Yayınları, Ankara. KURNAZ, Cemâl (1997b): "Divan ġairlerinde Hece Vezniyle ġiir Yazma Eğilimi", Türküden Gazele Halk ve Divan Şiirin Müşterekleri Üzerine Bir Deneme, Akçağ Yayınları, Ankara. KURNAZ, Cemâl (2004): Divan Dünyası, Bizim Büro Yayınları, Ankara 2003; Gazi Kitabevi, Ankara 2004. KURNAZ, Cemâl (2004a): Halk Şiiri ve Divan Şiirinin Müşterekleri, Gazi Kitabevi, Ankara. KUT, A. Turgut (1984): "XVI. Yüzyıl Divan ġairlerinden Meâlî'nin Hece Vezinli Bir Destanı", Folklor ve Etnografya Araştırmaları, Ġstanbul. LEVEND, Agâh Sırrı (1958), Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Şehr-engizlerde İstanbul, Ġstanbul. MERMER, Ahmet (2000): "Bursa ġehrengîzleri Üzerine Bir KarĢılaĢtırma", Journal of Turkish Studies-Türklük Bilgisi Araştırmaları, vol. 24/3, Harvard University. MESÎHÎ (1995): Divan, Haz. Mine Mengi, AKM Yayınları, Ankara. MEZÂKÎ (1991): Divan, Haz. Ahmet Mermer, AKM Yay., Ankara. ÖZBARAN, Salih (2004): Bir Osmanlı Kimliği 14.-17. Yüzyıllarda Rûm/Rûmi Aidiyet ve İmgeleri, Kitap Yayınevi, Ġstanbul. PARMAKSIZOĞLU, Ġsmet (1978): "Rumeli", Türk Ansiklopedisi, C. XXVII. PĠTCHER, Donald Edgar (1999): Osmanlı İmparatorluğunun Tarihsel Coğrafyası, Çev. Bahar Tırnakçı, Yapı Kredi Yayınları, Ġstanbul.
824 Halil ÇELTİK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
SÂBĠT (1991): Bosnalı Sâbit Divanı, Haz. Turgut Karacan, Cumhuriyet Ü. Yay., Önder Matbaası, Sivas. SÜREYYA, Mehmed (1311): Silcill-i Osmânî, 4 C., Ġstanbul 1308-1311. ġABANOVĠC, Hazım (1973): Knjizevnost Muslimana Bih na Orijentalnim Jezicima, Sarajevo. ġEMSEDDĠN SÂMÎ (1996): Kâmûsü'l-A'lâm, Tıpkıbasım, KaĢgar NeĢriyat, Ankara. TDEA (1981): Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi - Devirler İsimler Eserler Terimler I-VII, Dergâh Yayınları, Ġstanbul 1977-1990. TULUM, Mertol - M. Ali Tanyeri (1977): Nev'î Divanı (Tenkidli Basım), Ġstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, Ġstanbul. USÛLÎ (1990): Mustafa Ġsen, Usûlî Divanı, Akçağ Yayınları, Ankara. VASFÎ (1980): Divan (Tenkitli Basım), Haz. Mehmed ÇavuĢoğlu, Ġstanbul Ü. Edebiyat Fakültesi, Ġstanbul. YAKUP, Hanife (2000): Üsküplü Divan Şairleri, Gazi Ü., SBE, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. ZĠYÂÎ (2002): Müberra Gürgendereli, Hasan Ziyâî Hayatı Eserleri Sanatı ve Divanı (İnceleme-Metin), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com