You are here

Home » Content

TURKÇENIN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE SÖZ VARLIĞINI GELİŞTİRME: KAVRAMSAL ANAHTARLAR ARACILIĞIYLA DEYİM ÖĞRETİMİ...

DEVELOPING VOCABULARY IN TEACHING TURKISH AS A FOREIGN LANGUAGE: IDIOM TEACHING USING CONCEPTUAL KEYS

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2010
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1773

Keywords (Original Language):

Author Name
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bilişsel bilimler alanında elde edilen kazanımların uygulamalı dilbilime aktarılması sürecinde dikkat çeken çalışma alanlarından biri de deyim öğretimidir. Deyimlerin nedensizlik temelinde şekillendiği, bu nedenle de her birinin kendi başına ve daha çok ezbere dayalı olarak öğrenilmesi gerektiğini savunan anlayış, ilk defa George Lakoff ve Mark Johnson tarafından sistemli biçimde ortaya konan Kavramsal Metafor Teorisi'nin ışığında geçerliliğini yitirmiştir. Kavramsal Metafor Teorisi'ne göre dilsel metaforları doğuran, insan zihnindeki metaforik düşünce kodlarıdır. Söz gelimi "Zamanını boşa harcıyorsun. Derslerden arta kalan zamanı aileme ayırıyorum. Zamanını iyi değerlendirmelisin. Zaman kazanmak için başka ne yapabiliriz? Zaman kaybetmeyelim. Daha fazla zamanınızı almayayım." gibi dilsel ifadelerin arka planında zaman kavram alanının paraya ilişkin kavram alanı ile anlaşılmasını sağlayan ZAMAN PARADIR kavramsal metaforu vardır. Böyle bir kavramsal öbeklenme, deyimler için de söz konusudur. Bu düşünceden hareketle, özellikle ikinci dil öğretimi alanında ve daha çok üniversite öğrencilerine yönelik olarak yapılan metafor farkındalığı geliştirme çalışmalarından verimli sonuçlar elde edilmiştir. Ancak bu alanda Türkçenin gerek yabancı dil gerekse ana dili olarak öğretimine yönelik araştırma ve uygulamalar sınırlıdır. Bu çalışmada, söz konusu teoriyi tanıtarak bu teori doğrultusunda oluşturulacak bir eğitim modeline ilişkin önerilerde bulunmak hedeflenmektedir. Bu doğrultuda, günlük hayatta sık kullanılan, dolayısıyla Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenler için de önem taşıyan organ adlarıyla ilgili deyimlerin öğretimine yönelik bir çerçeve oluşturularak etkinlik örnekleri sunulacaktır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-turkcenin-yabanci-dil-olarak-ogretiminde-soz-varligini-gelistirme-kavramsal-anahtarlar-araciligiyla-deyim-ogretimi.pdf
  • 4
258-275
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AHRENS K.
(2002)
. When love is not digested: underlying reasons for source to target domain pairing in the contemporary theory of metaphor. In YuChau E. H. (Ed.), Proceeding of the First Cognitive Linguistics Conference, (p. 273-302). Taipei: Cheng-Chi University.
AKINCI M. H. (1992).Temel Söz Varlığımız ve Örneklendirilmesi.
(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
BOERS F. (1999). Learning vocabulary through metaphoric awareness. Etudes et travaux, 3, 53-66.
BOERS F. (2000a). Enhancing metaphoric awareness in specialised reading. English for specific purposes, 19 (2), 137-147.
BOERS F. (2000b). Metaphor Awareness and Vocabulary Retention. Journal of Applied Linguistics , 21 (4), 553-571.
BOERS F. (2004). Expanding Learners' Vocabulary Through Metaphor Awareness: What expansion, What Learners, What Vocabulary? In M., Archard and S. Niemeier (Eds.), Cognitive linguistics, second language acquisition,and foreign language teaching (p. 211-232). Berlin: Mouten de Gruyter.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 5/4 Fall 2010
274
Niha
l ÇALIŞKAN
BOERS F., DEMECHELEER M. (1997). A few Metaphorical Models in (Western) Economic Discourse. In Liebert, W. A., Redeker, G., Waugh, L. R. (Eds.), Discourse and Perspective in Cognitive Linguistics (p. 115-129).
BOERS F., DEMECHELEER, M. (1998) A cognitive semantic approach to teaching prepositions. ELT Journal, 52 (3), 197¬204.
CHARTERIS-BLACK J. (2000). Figuration, lexis and cultural resonance: A corpus based study of Malay. Pragmatics, 10, 281-300.
COŞAR A. M. (2008). Bir Adlandırma Ögesi Olarak Organ Adları. Journal of Turkish Studies, 3(4), 1049-1079.
DEIGNAN A., GABRYS, D., SOLSKA, A. (1997). Teaching English metaphors using cross-linguistic awareness raising activities.
ELT Journal, 51(4), 353-360.
DOĞAN L. (2005). Türk Dilinde Organ Adları Üzerine Bir İnceleme: Ana ve Ara Temel Kelimeler. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 142-163.
KÖVECSES Z.
(2003)
. Language, figurative thought, and cross-cultural comparison. Metaphor and Symbol, 18 (4), 311-320.
LAKOFF G. (1987). Women, fire, and dangerous things. Chicago, IL: University of Chicago Press.
LAKOFF G. (1993). The contemporary theory of metaphor. In A.
Ortony (Ed.), Metaphor and Thought (p. 202-251), 2nd edition, New York: Cambridge University Press.
LAKOFF G., JOHNSON, M. (1980). Metaphors we live by.
Chicago: University of Chicago Press.
LAKOFF G., JOHNSON, M. (1999). Philosophy in the Flesh.
Chicago: Chicago University Press.
LAZAR G. (1996). Using figurative language to expand students' vocabulary. ELT Journal, 50 (1), 43-51.
LITTLEMORE J., LOW, G. (2006). Metaphoric competence, second
language learning, and communicative language ability, Applied Linguistics, 27 (2), 268-294.
MERT E. L. (2003). Anadil
Eğiti
m Öğretim Sürecinde Sözvarlığı Belirleme Çalışmalarının Önemi ve Deyim Kazandırmaya
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 5/4 Fall 2010
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde. 275
Yönelik Etkinlik Önerileri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 83-93.
MÜRSEL C. G. (2009). Deyim ve Atasözlerinin Öğretiminde
Karikatürün Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
ÖRGE F. (2003). İlköğretim I. Kademe Beşinci Sınıfta Deyimlerin Öğretimine İlişkin Kullanılabilecek Aktivitelere Yönelik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ÖZKAN F., ŞADİYEVA, G. (2003). Somatik Deyimler. Bilig, 24, 135-157.
POLLIO H. R., BARLOW, J., FINE, H., POLLIO, M. R. (1977).
Psychology and the poetics of growth: Figurative language in psychology, psychotherapy, and education.
Hillsdale, NJ: Erlbaum.
RROBERTS M. R.,
KREUZ
, J. R. (1984). Why do people use figurative language? Psychological Science, 5(3) 159-163.
ŞAHİN H. (2004). Türkçede Organ Adları İsimleriyle kurulmuş Deyimler. Bursa: Uludağ Üniversitesi Yay.
TOLCHINSKY L. (2004). The nature and scope of later language
development. In Ruth A. Berman (Ed.). Language Development Across Chidhoodand Adolescence (p. 233¬248).
UNGERER F., SCHMID, H.
(2006)
. An introduction to cognitive linguistics. Pearson Longman.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com