You are here

ONTOLOJIK BOYUTT A 'DÖNGÜSEL SÜREKLİLİK' & 'DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜM'Ü İMLEYEN GÖRSEL SEMBOLLERLE ŞİİRİN BİÇİM DÜZEYİNDE BİLİNÇLİ DEFORMASYONU: DİVAN ŞİİRİNDE DEYİŞBİLİMSEL BİR ÖNCELEME ALANI OLARAK BİÇİMSEL SAPMALAR

THE CONSCIOUS DEFORMATION OF THE POETRY AT THE FORMAL LEVEL WITH VISUAL SYMBOLS ALLUDING TO "CYCLICAL CONTINUITY" AND "CHANGE AND TRANSFORMATION" AT THE ONTOLOGICAL DIMENSION: FORMAL DEVIATIONS IN THE DIVAN POETRY AS A FIELD OF STYLISTIC FOREGROUNDINGS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3530

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Within the context of multiple aesthetics, the attempt of the art to attain the deep/unchanging truth and the holistic/universal aims at searching for the invisible "core" of the object, in other words, the origin of existence. In The reflections of this quest pursued with introspection on the artwork, one might find a set of symbols which may go unnoticed at first sight. For instance, the lines of visual centred texts which bring together the verse and the picture are placed in a way to form a figure/pattern. This special form is also called as "visual poetry", "concrete poetry, "pattern poetry and "figurative poetry. The Divan poetry, which constitutes an important branch of the Turkish poetry tradition contains examples of the visual poetry. They takes name according to their forms. For example müşeccer/teşcîr, mücessem, müdevver, murabba. Classical codes of the poetic structure have been altered and visual experiments on formal level have been conducted. With plays on letters, words and form, extraordinary examples pushing the limits of Divan poetry have been given. Meticulous interpretations will demonstrate that visual poetry of the old literature -as the old literature itself- is open to multiple readings because academic analysis of old Turkish literature, along with the usual text annotation practices, allow for a language-use oriented stylistic evaluation of poetry and evaluations based on the ontological point-of-view within the context of poetry-philosophy-existence.
Abstract (Original Language): 
Çoğul estetik bağlamında sanatın derin/değişmez bir gerçekliğe ve bütüne/evrensel olana ulaşma çabası, aslında nesnenin görünmeyen 'öz'ünü yani varlığın kökenini aramaya yöneliktir. İçe yoğunlaşma ile yapılan bu arayış yolculuğundan sanat eserine yansıyanlarda, herkesin ilk anda göremediği bir takım semboller yer alabilir. Örneğin şiir ve resmi buluşturan görüntü merkezli metinlerdeki dizeler, birer figür/desen meydana getirecek şekilde yerleştirilir. Bu özel form; 'görsel şiir', 'somut şiir', 'desen şiir', 'figüratif şiir' gibi terimlerle ifade edilir. Türk şiir geleneğinin önemli bir kolunu oluşturan Divan şiirinde de görsel şiir örnekleri vardır. Böyle şiirler, biçimlerine göre değişik isimler alırlar: Müşeccer/teşcîr, mücessem, müdevver, murabba gibi. Poetik yapının klasik kodları değiştirilerek, biçim düzeyinde görsel denemelere girişilmiştir. Harfte, sözcükte, şekilde yapılan oyunlarla; Klasik Türk edebiyatının kendine has sınırları içinde, sınırları zorlayan sıradışı metinler meydana getirilmiştir. Yapılacak titiz yorumlamalar, eski edebiyattaki görsel şiirlerin de -tıpkı eski edebiyatın kendisi gibi- çoğul okumaya açık bir yapıda olduğunu gösterecektir. Divan şiirindeki görsel şiirlere, gelenekten uzaklaşılmadan ama yoruma açık bir yapıda olduklarını da bilerek, sahip oldukları görüntü ile neyi ima/işaret ettikleri dahilinde yaklaşılabilir. Böylece, görünene tek yönden bakmayıp farklı açılardan yaklaşarak da onu anlayabilmek mümkün olacktır. Eski Türk edebiyatı alanıyla ilgili akademik incelemeler; klasik metin şerhi uygulamalarıyla birlikte, şiirde dil kullanımlarına yönelik deyişbilimsel ve şiir-felsefe-varlık bağlamında ontolojik bakış açılarına dayalı değerlendirmelere de olanak vermektedir.
2139-2155

REFERENCES

References: 

AKSAN, Doğan (1995). "Şiirde Biçim", Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, Ankara: Engin Yayınevi, s. 244-255.
ALTAN, Erhan (2007). "Somut Şiirde Deformasyonun İşlevi", Hece (Dosya: Edebiyatta Klişeye Karşı Deformasyonun İşlevi - 1), S. 131, s. 130-133.
ARSLAN, Mehmet (2009). Sivaslı Gulâmî Divanı, Sivas: Asitan Yayıncılık.
AYVAZOĞLU, Beşir (1996). Aşk Estetiği, İstanbul: Ötüken Yayınları.
BERGER John (2011). Görme Biçimleri (Çeviren: Yurdanur Salman), İstanbul: Metis Yayınları [17.basım].
BUCKLAND, Raymond
(2005)
. İşaretler, Semboller, Alametler (Çeviren: Derya Engin), İstanbul: Kozmik Kitaplar.
BURCKHARDT, Titus (2005). İslam Sanatı Dil ve Anlam (Çeviren: Turan Koç), İstanbul: Klasik Yayınları.
ERZEN, Jale Nejdet (2011). Çoğul Estetik, İstanbul: Metis Yayınları.
GENER, Cihangir (2012). Ezoterik-Batıni Doktrinler Tarihi, İstanbul: Beyaz Yayınları [13.basım]. GÖKBERK, Macit (1980). Felsefe Tarihi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
GÜNDÜZÖZ, Soner (2011). "Geleneksel Harf Sembolizminin Bir Yorumu Olarak Nûn Harfi", Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 30, s. 43-58.
GÜNENÇ, Yaşar (1995). Hallac-ı Mansur Tavasin: Ene'l-Hak, Ankara: Yaba Yayınları.
GÜVENÇ, Bozkurt (1985). İnsan ve Kültür, İstanbul: Remzi Kitabevi.
GÖKALP, ALPASLAN Gonca (2005). "Türk Edebiyatında Somut (Görsel) Şiir", Türkbilig Türkoloji Araştırmaları, S. 10, s. 3-16.
GÖLPINARLI, Abdülbaki (1985). 100 Soruda Tasavvuf, İstanbul: Gerçek Yayınevi.
HANÇERLİOĞLU, Orhan (1970). Düşünce Tarihi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
HEIDEGGER, Martin (2008). Varlık ve Zaman (Çeviren: Kaan H. Ökten), İstanbul: Agora Kitaplığı.
KARABEY, Turgut (2007). "Divan Şiirinde Sapmalar", Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 32, s. 15-38.
KANT, Immanuel (2011). Yargı Yetisinin Eleştirisi (Çeviren: Aziz Yardımlı), İstanbul: İdea Yayınları.
KUÇURADI, Ionna (1999). Sanata Felsefeyle Bakmak, Ankara: Ayraç Yayınları.
MAHİR, Banu (1989). "İslamda 'Resim' Sözcüğünün Belirlediği Tasvir Geleneği", Sanat Tarihinde Doğudan Batıya (Ünsal Yüce Anısına Sempozyum Bildirileri), İstanbul: Sandoz Kültür Yayınları, s. 59-64.
ÖZÜNLÜ, Ünsal (2001). Edebiyatta Dil Kullanımları, İstanbul: Multilingual Yayınları.
SALT, Alparslan (2006). Neo-spiritüalist Yaklaşımlarla Ezoterik Bilgilerin Işığında Semboller, İstanbul: Ruh ve Madde Yayınları.
SARAÇ, M.A Yekta (2007). "Görsel Şiir", Klasik Edebiyat Bilgisi - Belâgat, İstanbul: 3F
Yayınevi, s. 311 -316.
SCHIMMEL, Annemarie (2001). İslamın Mistik Boyutları (Çeviren: Ergun Kocabıyık), İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
ŞENÖDEYİCİ, Özer (2009). "Osmanlı'nın Görsel Şiirleri III: Trajedinin Gölgesinde Hüner Gösterisi", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume: 2/6, s. 586-596.
TEKİN, Gönül (2007). "Eski Türk Edebiyatında Ağaç Motifi ve Sembolizmi", Edebiyat ve Dil Yazıları: Mustafa İsen'e Armağan, Ankara: Grafiker Yayınları, s. 493-509.
TÖKEL, Dursun Ali Tökel (2003). Divan Şiirinde Harf Simgeciliği, Ankara: Hece Yayınları.
ULUDAĞ, Süleyman (1995). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Marifet Yayınları.
Y.y. (1992). Varlıksal İlkeler, İstanbul: Ruh ve Madde Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com