You are here

SEYAHATNAMELERDE HADİS KULTURU: İBN BATTÛTA ÖRNEĞİ

HADITH CULTURE IN TRAVELOGUES: THE CASE OF IBN BATTUTA

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3725

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Books of Travels are one of the most important sources of Islamic history and religious life; because they have important functions in terms of their transport of the historical, geographical and socio-cultural characteristics of a certain time to the present day. Travelling is also an important tradition in Islamic culture; because of travelling is a good way to expand the horizons of knowledge and experience. As it's known, Ibn Battuta also known as Shams ad-Din (1304¬1368 or 1369), was a Berber Muslim Moroccan explorer, known for his extensive travels, accounts of which were published in the Rihla. Over a period of thirty years, he visited most of the known Islamic world as well as many non-Muslim lands; his journeys including trips to North Africa, West Africa, Southern Europe and Eastern Europe in the West, and to the Middle East, South Asia, Central Asia, and China in the East, a distance surpassing threefold his near-contemporary Marco Polo. For this reason Ibn Battuta is considered one of the greatest travelers of all time. As a devout person Ibn Battuta during his travels tried to learn all of the characteristics of religious and religious organizations wherever he went and established close contacts with religious people and organizations, also visited sacred-religious authorities and besides gave place to the hadith narrations about this places in his book. In his travelogues, which help as to understand the medieval Islamic geography his time period, as well as information on socio-cultural and economical life of Muslim communities, reflections of Muslim civilization and sunnah and hadiths of Prophet Muhammad to the religious and general public life and religious persons had narrated. For this reason, İbn Battuta's works are one of the important sources in terms of hadith and sunnah in studies.
Abstract (Original Language): 
Seyahatnameler, İslam tarihi ve dini yaşamı açısından en önemli kaynaklar arasındadır. Bu nedensiz değildir; çünkü seyahatnameler, bir dönemin tarihi, coğrafî ve sosyo-kültürel özelliklerini günümüze ulaştırması bakımından önemli işlevlere sahiptirler. Öte yandan, seyahat ya da seyyahlık, İslam kültüründe Müslümanların bilgi ve deneyimlerini genişletmeleri açından iyi bir gelenek olarak benimsenmiştir. Bu yüzden İslam dünyasında meşhur seyyahlar yetişmiştir. Bilindiği gibi Müslüman seyyahların en meşhuru, Şemseddin (1304-1368) olarak da bilinen İbn Battûta'dır. O, Berberi-Faslı Müslüman bir seyyahtır ve gezdiği yerleri seyahatnamesinde anlatmaktadır. İbn Battuta otuz yıllık bir süre içinde, İslam dünyasının pek çok yerini olduğu kadar, Müslüman olmayan yerleri de gezmiş, Kuzey Afrika, Batı Afrika, Güney Avrupa, Doğu Avrupa, Güney Asya, Orta Asya ve Çin'e değin pek çok yeri gezmiştir. Bu gezileriyle, yakın-çağdaşı Morco Polo'nun üç katı yere seyahat ederek onu geçmiştir. Bu yüzden İbn Battuta, tüm zamanların en büyük seyyahı olarak kabul edilir. Dindar bir kişi olarak İbn Battûta, seyahatleri boyunca, gittiği yerlerin dini özelliklerini ve dini grupları öğrenmeye büyük özen göstermiş; din adamları ve dini gruplarla sıkı ilişkiler kurmuş, ayrıca dini otoriteleri ziyaret ederek onlardan bilgiler aktarmıştır. Bunlarla da yetinmeyen İbn Battûta, gezdiği yerler hakkında Hz. Peygamber'den rivayet edilen hadisler var ise onları da zikretmiştir. Bu nedenle onun seyahatnamesi, dönemindeki ortaçağ İslam coğrafyasını, sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini olduğu kadar, dönemin Müslümanlarının yaşamları, uygarlık düzeyleri ve Hz. Muhammed'in mekânlara, kişilere ve Müslüman yaşamına ilişkin olarak söylediği sözleri anlamamıza da katkılar sağlayacak niteliktedir. Şu halde, İbn Battuta'nın çalışmaları, hadis ve sünnet açısından da önemli bir kaynak durumundadır.
2815-2836

REFERENCES

References: 

ABDERÎ Ebû Abdullah Muhammed b. Muhammed b. Ali b. Ahmed (1426/2005), Rihletü 'l-Abderî, tahk. Ali İbrahim Kurdî, Dımeşk, Dâru Sa'dettîn.
ABDURREZZÂK Ebu Bekir b. Hemmam es-San'ânî (1403/1983), el-Musannef, tahk. Habiburramhman el-A'zamî, Beyrut, el-Meclisu'l-ilmî.
ACLÛNÎ İsmail b. Muhammed (1351), Keşfu'l-Hafâ, Beyrut, 1351, Mektebetü'l-kudsî.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 7/3, Summer, 2012
Seyahatnamelerde Hadîs Kültürü: Ibn Battûta Örneği
2833
ALİYYU'L-KÂRÎ Nureddin Ali b. Muhammed b. Sultan (ts), el-Esrârul-Merfûa fi'l-Ahbâri'l-Mevdûa, tahk. Muhammed es-Sebbâğ, Beyrut, Dâru'l-emâne.
AYKUT A. Sait (1999), "İbn Battûta", DÎA, c. 19, ss. 361-368, İstanbul, Diyanet Vakfı yayınları.
AYKUT A. Sait (2000), A. Sait, Îbn Battûta Seyahatnamesi, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
BEGÂVÎ Ebu Muhammed Hüseyin b. Mes'ûd b. Muhammed (1403/1983), Şerhu's-Sünne, tahk. Şuayb el-Arnaût, Muhammed Züheyr eş-Şâvîş, Dımeşk-Beyrut, el-Mektebetü'l-İslâmî.
BEYHAKÎ, Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyn b. Ali (1408/1988), Delâilu'n-nübüvve, tahk. Abdulmu'tî Kal'acî, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye-Dâru'r-reyyân li't-turâs.
BEYHAKÎ (1413/1993), el-Esmâ ve's-Sıfât, tahk. Abdullah b. Muhammed el-Hâşidî, Cidde, Mektebetü's-sevâdî.
BEZZÂR Ebu Bekr Ahmed b. Amr b. Abdilhâlik, (1988), Müsned, tahk. Mahfûzurrahman Zeynullah, el-Medînetü'l-Münevvere, Mektebetü'l-ulûm ve'l-hikme.
BİROL Nurettin (1991), Îbn Battûta'ya Göre Deşt-i Kıpçak ve Türkistan, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
BUHÂRÎ Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail (1413/1992), Sahîh, İstanbul, Çağrı Yayınları.
CÂRİM, Fuad (1966), Marko Polo ve Îbn Battûta, İstanbul.
ÇAKMAKÇI Cevdet (2006), İbn Battûta Seyâhatnâmesi'nde Türkçe Kelimeler, Ankara Üniversitesi Îlahiyat Fakültesi Dergisi, 47, sayı I, s. 159-168.
ÇETİN Abdülbaki (2006), "On Dördüncü Yüzyıla Ait Anonim Hadis Kitabı Olarak Bilinen Türkçe Eser Üzerine", Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 19, s. 109-123.
DÂRİMÎ Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman (1413/1992), Sünen, İstanbul, Çağrı Yayınları.
DERVİŞ EL-HÛT Ebû Abdurrahman Muhammed (1418/1997), Esne'l-metâlib fî ehâdîsi
muhtelifi'l-merâtib, tahk. Mustafa Abdülkâdir Atâ, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
DEYLEMÎ, Ebû Şüca' Şîrûye el-Hemedânî (1406/1986), el-Firdevs bi me'sûri'l-hitâb, es-Saîd Besyûnî Zağlûl, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
DİYARBEKRÎ Hüseyn b. Muhammed b. Hasen (ts), Tarihu'l-hamîs fî ahvali enfesi'n-Nefîs, Beyrut, Dâru Sâdir.
EBÛ DÂVÛD Süleyman b. Eş'as es-Sicistânî (1413/1992), Sünen, İstanbul, Çağrı Yayınları, Çağrı Yayınları.
EBÛ DÂVÛD ET-TAYÂLİSÎ Süleymân bin Dâvûd bin el-Cârûd (1419/1999), Müsned, tak. Muhammed b. Abdulmuhsin et-Turkî, Mısır, Dâru Hicr.
EBU'L-ARAB ET-TEMÎMÎ Muhammed b. Ahmed (ts.), Tabakâtü Ulemâi Îfrîkıyye, Beyrut, Dâru'l-kitâbi'l-Lübnânî.
EBU'L-HASEN ER-RİB'Î (1950), Fezâilu'ş-Şam ve'd-Dımeşk, tahk. Salahaddin el-Müncid, Dımeşk, Matbûâtu'l-mecmai'l-ilmi'l-Arabî.
EĞRİ Sadettin (2004), "İbn Battûta'ya Göre Batı Anadolu'daki Tasavvufî Kurumlar", Bursa'da Dünden Bugüne Tasavvuf Kültürü-3, ss. 125-134, Bursa.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 7/3, Summer, 2012
2834
Yunus MACIT
ÂCURRÎ
Muhamme
d b. Huseyn el-Âcurrî (1420/1999), eş-Şerîa, tahk. Abdullah b. Ömer b.
Süleyman ed-Demîcî, Riyad, Dâru'l-vatan.
ELBÂNÎ Muhammed Nâsıruddin, (Sahîh, ts), Sahîhu'l-Câmii 's-Sağîr ve ziyâdâtühu, el-Mektebu'l-İslâmî.
ELBÂNÎ (1415/1995), Silsiletü'l-Ehâdîsi's-Sahîhati ve şey'un min fıkhihâ ve fevâidihâ, Riyad, Mektebetü'l -meârif.
ELBÂNÎ (1422), es-Semeru'l-mustetâb fi fıkhi 's-sünneti ve 'l-kitab, byy. Ğarrâs.
ELBÂNÎ (Tahzîr, ts.), Tahzîru's-sâcid min ittihazi 'l-kubûri mesâcid, Beyrut, el-Mektebetü'l-İslâmî.
EZRAKÎ Ebü'l-Velîd Muhammed b. Abdillâh b. Ahmed (ts.) Ahbâru Mekke ve mâ câ'e fîhâ mine'1-âsâr, tahk. Rüşdî Salih Melhas, Beyrut, Dâru'l-Endelüs.
FAKİHÎ Ebu Abdillah Muhammed b. İshak b. Abbas (1414), Ahbâru Mekke fî kadîmi'd-dehr ve hadîsih, tahk. Abdülmâlik Abdullah Düheyş, Beyrut, Dâru Hıdr.
FETTENÎ Muhammed Tahir b. Ali el-Hindî, (1343), Tezkiretü'l-Mevzûât, İdâretu't-tıbâati'l-münîriyye.
GAZZALÎ Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed, (ts), Îhyâu Ulûmi'd-Dîn, Beyrut, Dâru'l-ma'rife.
HÂKİM EN-NÎSÂBÛRÎ, Muhammed b. Abdillah, (1411/1990), el-Müstedrek ale's-Sahîhayn,
tahk. Mustafa Abdülkâdir Atâ, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
HEYSEMÎ Ali b. Ebî Bekr, (ts.), el-Maksadu'l- „alâ fî zevâidi Ebî Ya'lâ el-Mevsılî, tahk. Seyyid Kisrâvî Hasen, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
IRAKÎ Ebü'l-Fazl Zeynüddîn Abdürrahîm b. Hüseyn b. Abdirrahmân (1426/2005), el-Muğnî an Hamli'l-esfârfi'l-esfâr fî tahrîci mâ fi'l-Îhyâi mine'l-ahbâr, Beyrut, Dâru'bnü Hazm.
İBN ASÂKİR Ali bin Hasen bin Hibetullah bin Abdullah bin Hüseyn ed-Dımeşkî (1415/1995), Tarihu Dımeşk, tahk. Amr b. Ğarâme el-Amrî, Daru'l-fikr.
İBN BATTÛTA, Ebû Abdullah Şemseddin Muhammed Abdullah (1417/1997), Tuhfetu'n-Nuzzâr fî Garâibi'l-Emsâr ve'l-Esfâr, tahk. Abdülhadi et-Tazi, Rabat, Akademiyyetü'l-Memleketü'l-Mağribiyye.
İBN BEŞRÂN Ebu'l-Kâsım Abdülmelik b. Muhammed b. Abdullah (1418/1997) el-Emâlî, Riyad, Dâru'l-vatan.
İBN CEVZÎ Ebu'l-Ferec Abdurrahman (1401/1981), el-Îlelü'l-Mütenâhiye fi'l-Ehâdîsi'l-vâhiye, tahk. İrşadülhak el-Eserî, Faysalâbâd, İdâretü'l-ulûmi'l-eseriyye.
İBN CEVZÎ (1386/1966), Mevzûât, tahk. Abdurrahman Muhammed Osman, el-Mektebetü's-
selefiyye.
İBN CEVZÎ (ts), Târîhu Beyti 'l-Makdis, Mektebetü's-sikâfeti'd-diniyye, . İBN CÜBEYR Muhammed bin Ahmed (ts.), Rihle, Beyrut, Dâru'l-hilâl.
İBN EBÎ ŞEYBE Abdullah b. Muhammed, (1409/1989), Musannef tahk. Kemal Yusuf el-Hût, Riyad, Mektebetü'r-rüşd.
İBN EBİ'D-DÜNYÂ Abdullah b. Muhammed b. Ubeyd (1417/1997), Kasru'l-emel, tahk. Muhammed Hayr Ramazan Yusûf, Beyrut, Dâru'bnü Hazm.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 7/3, Summer, 2012
Seyahatnamelerde
Hadîs Kültürü: Ibn Battûta Örneği
2835
İBN HACER Ahmed b. Ali el-Askalânî, (1392/1972), ed-Dureru'l-Kâmine fî A'yâni'l-Mieti's-Sâmine, tahk. Muhammed Abdulmuîd Han, Haydarabad, Meclisu dâireti'l-meârifi'l-Usmâniyye.
İBN HACER (1390/1971), Lisân 'ül-mîzân, Beyrut, Muessesetu'l-A'lemî.
İBN HANBEL Ahmed b. Hanbel (1421/2001), Müsned, tahk. Şuayb el-Arnaût, Âdil Mürşid vdğ. , Müessesetü'r-risâle.
İBN HİBBÂN Ebû Hâtim el-Bustî, (1396), el-Mecrûhîn mine'l-Muhaddisîn ve'd-Duafâi ve'l-Metrûkîn, tahk. Mahmud İbrahim Zâyed, Haleb, Dâru'l-va'yi.
İBN HUZEYME Muhammed b. İshâk en-Nîsâbûrî, (ts.), Sahîh, (I-IV), thk. Muhammed Mustafa el-Â'zamî, Beyrut, el-Mektebü'l-İslâmî.
İBN KAYYİM EL-CEVZİYYE (1415/1994), Zâdü'l-Meâd fî Hedyi Hayri'l-Îbâd, Beyrut, Müessesetü'r-risâle.
İBN KESÎR Ebu'l-Fidâ, (1407/1986), el-Bidâye ve'n-Nihâye, Daru'l-fikr, .
İBN KESÎR 1411/1991, Müsnedü'l-Fârûk emîri'l-mü'minîn Ebî Hafs Ömer b. el-Hattâb ve akvâlühû „alâ ebvâbi 'l- „ilm, tahk. Abdulmu'tî Kal'acî, el-Mansûre, Dâru'l-vefâ.
İBN MÂCE Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd (1413/1992), Sünen, İstanbul, Çağrı Yayınları.
İBN SA'D Muhammed b. Sa'd b. Menî' Ebû Abdullah el-Basrî ez-Zührî (1968), et-Tabakâtu'l-kübrâ, thk. İhsan Abbas, Beyrut, Dâru Sâdir.
İBN SÛDE Abdüsselam b. Abdulkadir b. Sûde (1418/1997), Delîlü Müerrihi'l-Mağribi'l-Aksâ, Beyrut, Dâru'l-fikr.
İBN ŞÂHÎN Ebu Hafs Ömer b. Ahmed (1424/2004), et-Tergîb fî fedâili'l-A'mâl ve sevâbü zalik, tahk. Muhammed Hasan Muhammed Hasan İsmail, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
İBNU'N-NECCÂR (ts.), ed-Durratü's-semîne fî ahbâri'l-Medîne, tahk. Hüseyin Muhammed Ali Şükrî, byy. Dâru'l-fikr.
İBNÜ'L-HATÎB, Lisanüddîn Muhammed b. Abdullâh b. Saîd (1424), el-Îhâta fî Ahbâri Garnâta, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
KAFESOĞLU İbrahim (1977), "İbn Battûta", Îslam Ansiklopedisi, İA, V/II, ss. 708-711, İstanbul.
MÂLİK b. Enes (1413/1992), el-Muvatta', İstanbul, Çağrı Yayınları.
MAKDİSÎ Ziyauddin Muhammed b. Abdulvahid (1405/1988), Fedâilu Beyti'l-Makdis, tahk. Muhammed Mutîğ el-Hâfız, Dımeşk, Dâru'l-fikr.
MÜNZİRÎ Ebû Muhammed Abdülâzim (1417), et-Terğîb ve't-Terhîb, tahk. İbrahim Şemsuddin, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
MÜSLİM Ebû Hüseyin Müslim b. Haccac (1413/1992), Sahîh, İstanbul, Çağrı Yayınları.
NESÂÎ Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb (1413/1992), Sünen, İstanbul, Çağrı Yayınları.
PARMAKSIZOĞLU İsmet (1971), Îbn Battûta Seyâhatından Seçmeler, İstanbul.
ES-SAFÛRÎ Abdurrahman b. Abdusselam es-Safûrî (1283), Nüzhetü'l-mecâlis ve müntehabu'n-nefâis, Mısır, el-Matbaatu'l-Kâsitiliyye.
SEMHÛDÎ, Nuruddîn Ali b. Ahmed (1419/1998), el-Vefâu 'l-vefâ bi ahbâri dari 'l-Mustafâ, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 7/3, Summer, 2012
2836
Yunus MACİT
ŞEKER Mehmet (1993), Îbn Battûta 'ya Göre Anadolu'nun Sosyal-Kültürel ve Îktisadi Hayatı ile Ahîlik, Ankara.
ŞEVKÂNÎ Muhammed Ali (ts.), el-Fevâidu'l-Mecmûa fi'l-Ehâdîsi'l-mevdûa, tahk. Abdurrahman b. Yahya el-Muallimî el-Yemânî, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.
TABERÂNÎ Süleyman b. Ahmed (ts.), el-Mu'cemu'l-Evsât, Târık b. Ivedullah b. Muhammed, Abdulmuhsin b. İbrahim el-Huseynî, Kahire, Dâru'l-Harameyn.
TABERÂNÎ (1405/1984), Müsnedü'ş-Şâmiyyûn, tahk. Hamdî b. Abdülmecîd es-Selefî, Beyrut, Müessesetü'r-risâle.
TİRMİZÎ Ebû İsâ Muhammed b. İsâ (1413/1992), Sünen, İstanbul, Çağrı Yayınları.
ZEHEBÎ Muhammed b. Ahmed (1419/1998), Tezkiratü'l-Huffâz, Beyrut, Dâru'l-kutubi'l-ilmiyye.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com