You are here

İZMİR MİLLÎ KÜTÜPHANE’DE KAYITLI BULUNAN (1467/14) BİR MECMUA-İ EŞ’ÂR’IN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ

THOUGHTS ON A MECMUA-İ EŞ’ÂR REGİSTERED İN THE İZMİR NATİONAL LİBRARY (1467/14)

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4529
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
“Mecmua-i eş’ar” registered with 1467/14 numbered work in İzmir National Library that we have tried to promote, emerges as the fourteenth work in a booklet collected in a single collection of the nineteen separate works. At first glance, this magazine which draws attention with its very small but with legible writing, a clean talik writing and orderly layout creates an impression that it is the result of a mindful hand with its floral ornament in the first pages. The name of the person who sorts out the magazine and the sorting date has not been specified. A period panorama confronts us when the chosen poets for the magazine have been taken into consideration. There is a selection from the poets who lived for about one century between the years of the first quarter of the fifteenth century and first quarter of the sixteenth century. Another intriguing aspect is that the poetry magazines is the web of literary interaction between the poets included in the same work. The Ottoman poetry poets whose poems are listed consecutively with the poets they took as an example and who taunt each other and living together in the same period are just like selected specially. Although the work is not a taunting writing (paralel) magazine, that there are two poems which taunts each other strengthens the possibility that paralel writing can confront us in the selected poetry magazines. The nineteen of the total twenty three poems are the eulogy in this magazine which is missing from the beginning and they appear like “mecmua-i kasaid”. Another distinctive feature of this work that we come across frequently in selected poetry magazines is that the poems which are in lyric verse form are not preferred in this selection.
Abstract (Original Language): 
İzmir Millî Kütüphane’de 1467/14 numaraya kayıtlı bulunan tanıtmayı amaçladığımız “Mecmua-i eş’âr”, on dokuz ayrı eserin tek cilt altında toplandığı bir kitabın içinde on dördüncü eser olarak karşımıza çıkmaktadır. İlk bakışta çok küçük ama okunaklı ve temiz bir ta’lik yazı ve düzenli bir sayfa yapısı ile dikkati çeken bu yazma mecmuanın ilk sayfalarındaki çiçek tezyinatı da özenli bir elden çıktığı izlenimini uyandırmaktadır. Mecmuanın musannifinin adı ve tasnif tarihi belirtilmemiştir. Ancak mecmuaya seçilen şairler göz önüne alındığında bir dönem panoraması ile karşılaşılmaktadır. 15. yüzyılın ilk çeyreği ile 16. yüzyılın ilk çeyreği arasında aşağı yukarı bir asır içinde yetişmiş olan şairlerden bir seçki söz konusudur. Şiir mecmuasında merak uyandıran bir başka husus ise esere dahil edilen şairler arasındaki edebî etkileşim ağıdır. Birbirine nazire yazan veya aynı dönemde yaşayan, örnek aldığı şairle şiirleri arka arkaya sıralanan divan şairleri mecmuaya özellikle seçilmiş gibidir. Eser nazire mecmuası olmadığı halde birbirine nazire olan bir-iki şiirin bulunması seçme şiir mecmualarında da nazirelerin karşımıza çıkabileceği ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Baştan eksik olan bu mecmuada toplam yirmi üç şiirden on dokuzunun kaside oluşu esere bir “mecmua-i kasaid” görüntüsü vermektedir. Seçme şiir mecmualarında sıklıkla rastladığımız gazel nazım biçimindeki şiirlerin bu seçkide tercih edilmemiş olması, eserin ayırıcı bir diğer özelliği olarak nitelendirilebilir.
267-297

REFERENCES

References: 

AYAN Hüseyin (1990). Nesîmî Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
AYDEMİR Yaşar (2001). “Şiir Mecmuaları ve Metin Teşkilinde Mecmuaların Rolü”, Bilig, S:19/Güz.
BİNARK İsmet (1982). “ Anadolu Türk Sanatı-Ciltleme-“, Anadolu Uygarlıkları, C.5, İstanbul: Görsel Yayınlar.
CANIM Rıdvan (1995). Edirne Şairleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
CEYHAN Âdem (?). “Üsküplü Mutasavvıf Şair Sadeddîn Sırrî-Hayatı, Bazı Manzum ve Mensur Eserleri-II”, (Yayımlanmamış çalışma).
ÇAVUŞOĞLU Mehmed (1980). Vasfî Divan, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 2709.
_______________ vd. (1989). Üsküblü İshâk Çelebi Divan, İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Yayınları No: 15.
DEMİRİZ Yıldız (1986). Osmanlı Kitap Sanatında Naturalist Üslûpta Çiçekler, İstanbul: Acar Matbaacılık.
ERTEK MORKOÇ Yasemin (2003). Eğridirli Hacı Kemal’in Câmiü’n-nezâir’i –Metin ve Mecmua Geleneği Üzerine Bir İnceleme-, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
ERÜNSAL İsmail (1983). The Life and Works of Taci-zade Ca’fer Çelebi: with Critical Edition of his Divan, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını No: 3103.
26 Araştırmacı bu konuda ayrıca şunları söylemektedir: “Toplu ciltlerin nasıl görüneceği, özel kullanım amaçlı mı yoksa geniş bir okuyucu kitlesi için mi üretildiği gibi konularda kesin kurallar ya da beklentiler söz konusu olamaz. Görünüşe göre, önceki kullanıcıların yazılarını silmek, notlar eklemek ve metne ayrı yapraklar yapıştırmak ya da fasiküller eklemek gibi konularda el yazmalarını değiştirmeyle ilgili bir kural bulunmamaktadır.” ( Jan Schmidt, “ Bir Tür Olarak Osmanlı Mecmualarının Artı Değeri”, Çev. Müge Özoğlu, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, Turkuaz Yayınları, İstanbul, Nisan 2012, s.390.)
İzmir Milli Kütüphanede Kayıtlı Bulunan (1467/14) Bir Mecmua-i Eş’ar’ın… 293
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
GENÇ İlhan (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
GÜRBÜZ Mehmet (2012). “ Şiir Mecmuaları Üzerine Bir Tasnif Denemesi”, (Haz. Hatice Aynur vd.), Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, İstanbul: Turkuaz Yayınları, s. 97-113.
HENGİRMEN Mehmet (1990). Güvâhî Pendnâme, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
İPEKTEN Halûk (1972). Karamanlı Nizâmî Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı, Ankara: Sevinç Matbaası.
___________ vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
İSEN Mustafa (1990). Usûlî Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
_____________ vd. (1990). Şeyhî Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
KARAHAN Abdülkadir (1966). Figanî ve Divançesi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, No: 1181.
KAYA Dursun vd. “Yazma Kitaplar”, https://www.yazmalar.gov.tr/elyazmaciligimiz., (ET.
28.09.2010)tr.php.
KILIÇ Atabey (2012). “ Mecmua Tasnifine Dair”, (Haz. Hatice Aynur vd.), Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, İstanbul: Turkuaz Yayınları, s. 75-96.
KÖKSAL M. Fatih (2006). Sana Benzer Güzel Olmaz Divan Şiirinde Nazire, Ankara: Akçağ Yayınları.
LATÎFÎ (1314). Tezkire-i Latîfî, İstanbul.
MEHMED SÜREYYÂ (1311). Sicill-i Osmâî
MENGİ Mine (1995). Mesîhî Divanı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını.
SCHMİDT Jan (2012). “ Bir Tür Olarak Osmanlı Mecmualarının Artı Değeri”, (Haz. Hatice Aynur vd.), Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, İstanbul: Turkuaz Yayınları, s.390.
ŞENTÜRK Ahmet Atillâ vd. (2004). Eski Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
TARLAN Ali Nihat (1992). Ahmet Paşa Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
_______________ (1992). Necatî Beg Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
YILDIRAN SARIKAYA Meliha (2004). Türk İslâm Edebiyatında Hz. Ali, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com