You are here

19. YÜZYIL KLASİK ŞAİRLERİMİZDEN MUHAMMED ŞERÎFÎ’NİN DÜRR-İ MANZÛM ADLI MENAKIPNAMESİ

THE MENAQIBNAME NAMED DÜRR-İ MANZÛM OF MUHAMMED ŞERÎFÎ WHO IS ONE OF OUR 19 TH CENTURY CLASSIC POETS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4917
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This study aims to introduce the work named Dürr-i Manzûm which is a example of menaqıpname. Menaqıpname is the common name of the religious-mystical works about the legends and miracles formed around the life of a saint. Turkish literature makes acquainted with menaqıpnames through mysticism consisting of Islam. The first menaqıpname of Turkish literature is the work named Tezkire-i Satuk Buğra Han which is written at the end of the 11th century. From this century, more than 100 menakıpnames are indited by copyright or translation in Anatolia. One of the verse examples of this genre is, also, belong to Muhammed Şerîfî who is one of our 19th century classic poets. In this menaqıpname named Dürr-i Manzûm, various parables about Ebû Hanîfe and his student İmâm Yûsuf are narrated. The work is mesnevi and consists of 605 couplets. A single copy that can be detected of the work is registered in the National Library of Turkey (archives nu. 06 Mil Yz A 2032). In the introduction of the study consists of six chapters, general information about the prose and verse menaqibnames in the classical Turkish literature is given. The first chapter consists of various determinations of menaqıpname named Dürr-i Manzûm. The second chapter contains the transcribed text of this work. The results from this study are summarized in the third chapter. In the fourth chapter, sources used this study are stated. The fifth chapter includes a short glossary of Dürr-i Manzûm. Examples of original text of the work are given in the last chapter. In this study, menaqibname genre which is very important in terms of Turkish history, culture and literature is explained and a verse example of the genre is presented in the context of “analyse-text-dictionary”.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışma bir menakıpname örneği olan Dürr-i Manzûm adlı eseri tanıtmayı amaçlamaktadır. Menakıpname, bir velinin hayatı çevresinde oluşmuş menkıbe veya kerâmetleri anlatan dinî-tasavvufî eserlerin ortak adıdır. Türk edebiyatının menakıpnamelerle tanışması İslamiyet’le birlikte şekillenen tasavvuf aracılığıyla olmuştur. Edebiyatımızdaki ilk menakıpname, 11. yüzyılın sonunda yazılan “Tezkire-i Satuk Buğra Han” adlı eserdir. Bu yüzyıldan itibaren Anadolu sahasında telif veya tercüme yoluyla 100’ün üzerinde menakıpname kaleme alınmıştır. Bu türün manzum örneklerinden biri de 19. yüzyıl klasik şairlerimizden Muhammed Şerîfî’ye aittir. Dürr-i Manzûm adındaki bu menakıpnamede Ebû Hanîfe ile talebesi İmâm Yûsuf’un çeşitli kıssaları anlatılmaktadır. Mesnevi nazım şeklinin esas alındığı eserde 605 beyit bulunmaktadır. Eserin tespit edilebilen tek nüshası Milli Kütüphanede (arşiv nu. 06 Mil Yz A 2032) kayıtlıdır. Altı bölümden oluşan çalışmanın giriş bölümünde klasik Türk edebiyatındaki mensur ve manzum menakıpnameler hakkında genel bilgi verilmiştir. Birinci bölüm Dürr-i Manzûm adlı menakıpnameyle ilgili çeşitli tespitlerden oluşmaktadır. İkinci bölüm ilgili eserin transkripsiyonlu metnini içermektedir. Üçüncü bölümde yapılan çalışmanın sonuçları özetlenmiştir. Dördüncü bölümde çalışma esnasında kullanılan kaynak eserler belirtilmiştir. Beşinci bölümde Dürr-i Manzûm’la ilgili kısa bir sözlük yer almaktadır. Son bölümde ise eserden orijinal metin örnekleri verilmiştir. Bu çalışmayla, Türk tarihi, kültürü ve edebiyatı açısından oldukça önemli olan menakıpname türü dikkatlere sunulmuş; ilgili türün manzum bir örneği, “inceleme-metin-sözlük” bağlamında tanıtılmıştır.
969-1032

REFERENCES

References: 

AKKUŞ, Metin, Klâsik Türk Şiirinin Anlam Dünyası Edebi Türler ve Tarzlar, Fenomen Yay., Erzurum 2007.
ALTUNTAŞ, Halil - ŞAHİN, Muzaffer, Kur'an-ı Kerim Meâli, DİB Yay., Ankara 2006.
ARTVİNLİ, Taner, "Mehmed Şerifi ve Mevlid'i", Geçmişten Geleceğe Yusufeli Sempozyumu Bildirileri, Yusufeli Belediyesi Yay., İstanbul 2010, s. 459-492.
ARTVİNLİ, Taner, "Şair Mehmed Şerifi", Folklor / Edebiyat, S 4-32/2002, s.333-337.
Büyük Türk Klasikleri, C 1, Ötüken-Söğüt Yay., İstanbul 1985, s. 272, 273.
ÇAĞBAYIR, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük, Ötüken Yay., İstanbul 2007.
ÇELEBİOĞLU, Âmil, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, MEB. Yay., İstanbul 1998.
DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yay., Ankara 1998.
http://www.yazmalar.gov.tr/detay_goster.php?k=137733 (07.05.2013) KANAR, Mehmet, Farsça-Türkçe Sözlük, Deniz Kitabevi, İstanbul 2000.
KİREMİTÇİ, Ferdi, "Muhammed Şerîfî ve Pend-i Gülistân Mesnevisi", Geçmişten Geleceğe Yusufeli Sempozyumu Bildirileri, Yusufeli Belediyesi Yay., İstanbul 2010, s. 493-502.
KİREMİTÇİ, Ferdi, Muhammed Şerîfî'nin Hayatı, Edebî Kişiliği, Eğitim Anlayışı ve "Pend-i Gülistân" Adlı Eseri (İnceleme-Tenkitli Metin), Atatürk Üniversitesi SBE., Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum 2009.
OCAK, A. Yaşar, Kültür Tarihi Kaynağı Olarak Menâkıbnâmeler (Metodolojik Bir Yaklaşım), TTK Yay., Ankara 2010.
Turkish Studies
International
Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/4 Spring 2013
tro**§S

c
1016
Ferdi KİREMİTÇİ
PALA, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ötüken Yay., İstanbul 1998. PARLATIR, İsmail, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yay., Ankara 2006.
ŞENTÜRK, A. Atilla - KARTAL, Ahmet, Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi,
Dergâh Yay., İstanbul 2005.
Şerîfî Şerîf Mehmed b. Ahmed b. Halîl, Dürr-i Manzûm, Milli Kütüphane, Nu. 06 Mil Yz A 2032.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi-Devirler / İsimler / Eserler / Terimler,"Menâkıbnâme" mad., C 6, Dergâh Yay., İstanbul 1986.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com