You are here

İKTİDAR MUHALEFET İLİŞKİSİNE BİR ÖRNEK: ATATÜRK'Ü KORUMA KANUNU

A SAMPLE OF THE RELATIONSHIP BETWEEN RULING AND OPPOSITION PARTIES: ATATURK PROTECTION LAW

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5295
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The call for "democratized countries" at the San Francisco Conference by the capitalist forces which won the Second World War also made a broad impact in Turkey. This impact showed its effects by setting the ground for the establishment of political parties. It can be claimed that Ismet Inonu personally or the political environment that was formed under the influence of existing conditions, helped to shape the phenomenon of the opposition in Turkey. In the frame of the Law of Land for Farmers, some of the parliament members such as Adnan Menderes, Fuat Köprülü, Refik Koraltan and Emin Sazak resigned from the ruling party, Republican People's Party, and started to opposition by setting up Democratic Party under the leadership of Celal Bayar. The foundation of the Democratic Party as the third attempt for multi-party system was a kind of play on the relationship between ruling and opposition parties performed. In this play, the actor was government and the opposition party was in the role of pawn. In this study, the struggles of the political parties which were established after Second Constitutionalist Period, an argument of Turkish modernism, will be discussed including the period until 1950. The main thesis of the paper is based on Ataturk Conservation Law which was enacted in 1951. Ataturk Conservation Law is a regulation which was made due to the virtual attacks on Ataturk's busts and statues. The psychological action of ruling and opposition party representatives toward search other during the arrangement of the regulation is going to be presented on the ruling-opposition party ground. As a result of the findings deduced from the study, it will be realized that the democracy culture in Turkey has not become established yet, and the groups merely act with the purpose of overcoming each other.
Abstract (Original Language): 
İkinci Dünya Savaşı'nı kazanan kapitalist güçlerin San Francisco Konferansı'nda "demokrasiye geçmiş ülkeler istiyoruz" çağrısı Türkiye'de de yankılandı. Bu yankı kendisini siyasal partilerin kurulmasına zemin hazırlayarak gösterdi. Bizzat İsmet İnönü'nün ya da mevcut şartların tesiriyle oluşturulan siyasal ortam Türkiye'de muhalefet olgusunun şekillenmesine yardımcı olduğu ileri sürülebilir. Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu çerçevesinde yasaya muhalefet eden Adnan Menderes, Fuat Köprülü, Refik Koraltan, Emin Sazak gibi milletvekilleri iktidar partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi'nden istifa ederek Celal Bayar öncülüğünde Demokrat Parti'yi kurarak muhalefete başladılar. Cumhuriyet döneminde üçüncü kez çok partili hayata geçiş denemesi olan Demokrat Parti'nin kurulması, Osmanlı Devleti'nden bu yana devam etmekte olan iktidar-muhalefet ilişkisinin yeni bir safhasını oluşturdu. Bu çalışmanın ana teması Türk modernleşmesinin bir argümanı olan II. Meşrutiyet sonrası kurulan siyasi partilerin, 1950 yılına kadar ki mücadeledi üzerine inşa edilmiştir. Makalenin ana önermesi 1951 yılında çıkarılmış olan Atatürk'ü Koruma Kanunu üzerinden değerlendirilecektir. Atatürk'ü Koruma Kanunu, Atatürk'ün büst ve heykellerine karşı yapılan fiili ve sözlü saldırıları önlemeye yönelik çıkarılmış bir yasadır. Kanun hazırlanırken, iktidar ve muhalefet milletvekillerinin birbirlerine karşı yapmış oldukları psikolojik hareket iktidar muhalefet ilişkisi paydasında ortaya konulacaktır. Çalışmanın sonunda elde edilen bulgulara göre Türkiye'de demokrasi kültürünün yerleşmediği ya da yerleştirilemediği, demokrasi söyleminin ise grupların birbirlerini alt etme temelinde hareket ettiği anlaşılacaktır.
223
235

REFERENCES

References: 

A)Meclis Tutanakları TBMM ZC, C: XXI, D:III, B: LXXXIV, 2.10.1930, s. 34-39. TBMM ZC, C: XXI, D:III, B: LXXXIV, 2.10.1930, s. 33-43. TBMM ZC, C: XX, D. VII, B: I, 1.11.1945, s. 7.
TBMM ZC, C: IX, D: IX, Toplantı I, 11.7.1951, s. 175. TBMM ZC, C: IX, D: IX, Toplantı I, 11.7.1951, s. 176.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
04.05.1951,
s.
40.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
04.05.1951,
s.
43-44.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
04.05.1951,
s.
49.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
04.05.1951,
s.
54.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
07.05.1951,
s.
81.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
07.05.1951,
s.
84.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
07.05.1951,
s.
83.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
07.05.1951,
s.
117.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
07.05.1951,
s.
120.
TBMM
Tutanak Dergisi,
C:
VII,
D:
IX,
07.05.1951,
s.
124.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/7Summer 2013
tro>*§!

c
234
Ahmet ILYAS
TBMM Tutanak Dergisi, C: IX, D: IX, 25.07.1951, s. 306. TBMM Tutanak Dergisi, C: IX, D: IX, 25.07.1951, s. 307. TBMM Tutanak Dergisi, C: IX, D: IX, 25.07.1951, s. 308. TBMM Tutanak Dergisi, C: IX, D: IX, 25.07.1951, s. 324.
B)Kitaplar
AHMAD,
Feroz
, The Making Of Modern Turkey, Roudledge, London, 1993. AHMAD, Feroz, Demokrasi Sürecinde Türkiye(1945-1980), Hil Yayın, İstanbul, 1996. ALBAYRAK, Mustafa, Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti (1946-1960), Phoenix Yayınevi,
Ankara, 2004, s. 2004.
ATATÜRK, Mustafa Kemal, Nutuk, AAM, Ankara,1998.
ÇAKAN, Işıl, Türk Parlamento Tarihi'nde II. Meclis, Çağdaş Yayınları, İstanbul, 1999.
DEMİREL, Ahmet, Birinci Mecliste Muhalefet İkinci Grup, İletişim Yayınları, İstanbul, 1995.
EROĞLU, Cem, Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi, İmge Kitabevi, Ankara, 2003.
FİNDLEY, Carter V., Modern Türkiye Tarihi, Timaş Yayıncılık, İstanbul, 2010, s. 198.
KARAL, Enver Ziya, Büyük Osmanlı Tarihi, TTK, Ankara, 1998.
KARPAT, Kemal, Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul Matbaası, İstanbul, 1967.
OKAY, Cüneyd, Bir Meşrutiyet Aydını Nüzhet Sabit Hayatı-Kişiliği-Fikirleri, Akçağ Yayınları,
İstanbul, 2001.
OKYAR, Osman, Seyitdanlıoğlu, Mehmet, Fethi Okyar'ın Anıları, Türkiye İş Bankası Kültür yayınları, Ankara, 1999.
ORBAY, Rauf, Cehennem Değirmeni, Siyasi Hatırlarım, C. II, Emre Yayınları, İstanbul, 2004.
SHİSSLER,
A
. Holly, Between Two Empires, Ahmet Ağaoğlu And The New Turkey, I.B. Tauris Publishers, London, 2002.
TOYNBEE, Arnold J., Kirkwood, Kenneth P.,
Türkiy
e Bir Devletin Yeniden Doğuşu, Örgün Yayınevi, İstanbul, 2009.
TUNAYA, Tarık Zafer, Türkiye'de Siyasi Partiler, İletişim Yayınları, İstanbul, 1998.
TUNAYA, Tarık Zafer, İslamcılık Cereyanı, C. III, Yenigün Basımcılık, İstanbul, 1998.
TUNCAY, Mete, Türkiye Cumhuriyeti'nde Tek-Parti Yönetimi'nin Kurulması 1923-1931, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 2010.
YALÇIN, Durmuş, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, C. II, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2005.
ZÜRCHER, Erik Jan Modernleşen Türkiye'nin Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2005.
ZÜRCHER, Erik Jan, Milli Mücadelede İttihatçılık, İletişim Yayınları, İstanbul, 2005.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/7Summer 2013
İktidar Muhalefet İlişkisine Bir Örnek: Atatürk'ü Koruma Kanunu
235
C)Makaleler
GAZEL, Ahmet Ali, "II. Meşrutiyet Dönemi'nde İttihatçılarla Muhaliflerin Uzlaşma Çabaları (1908-1912)", Yüzüncü Yılında II. Meşrutiyet, Pınar Yayınları, İstanbul, 2008, ss.205-
232.
GÜNEŞ, Günver, "Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın Aydın'da Teşkilatlanması ve 1930 Belediye Seçimleri Üzerinde Oluşan Tartışmalar", AÜDT Araştırmaları Dergisi, C. XXV, S.
XXXIX Ankara, 2006, s. 117. s116-146.
GÜNGÜR, Süleyman, "14 Mayıs 1950 Seçimleri ve CHP'de Bunalım", SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. XXI, Isparta, 2010, ss. 193-208.
İNAN, Süleyman, "Demokrat Parti Dönemi 1950-1960", edi: Süleyman İnan-Ercan Hayoğlu, Yakın Dönem Türk Politik Tarihi, Anı Yayıncılık, İstanbul, 2006, ss.117-145.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com