You are here

ISMAIL GASPIRALI'NIN ROMAN VE HİKAYELERİNDE KADIN KAHRAMANLAR VE İDEAL KADIN ÖNERİSİ

THE WOMAN IN THE NOVELS AND STORIES OF HEROES AND ISMAIL GASPRINSKI IDEAL WOMAN PROPASAL

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5303

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Mother, wife, girlfriend, sister, or asthe ideal woman, the basic motif and theme inliterary texts. Women, especially in the works ofauthors who works in the sisthemei seven more important. Although the zone of the Crimea, Anatolia Turkism, which contributed toa great awakening in a special theme ofa woman who thinks Ismail Gaspirali. Gaspirali, the purpose ofthe service offered by the stylus as a writer, took part in the construction of the new Turkish society, dreamed up the idea of the types of novels gives the placean ideal woman. This will create a perfect synthesis of Eastern and Western civilizations, women equipped in terms of education, social life and family institutions active in the main ten ancematters have equal rights with men with Western woman unite, patriotism, morality, virtue and sensuality woman at the East should be continued. Gaspıralı al l literary narratives, guiding and directing the male heroes, heroines, and draw attention to life across the equipment. Spouse who is beloved heroes, education and equality of men reflects the face of maternal position, heroes, playing a negative role in their child's life as an example of how it should be fiction mother. Son of women, patriotism and courage, while the axis of themes, the author of autopian and dystopian novel, afictionalized imaginary women, and opponents are presented as the new role models shaped society.
Abstract (Original Language): 
Anne, eş, sevgili, kardeş ya da ideal olarak kadın, edebî metinlerin temel motif ve temalarındandır. Özellikle tezli eserler veren yazarların eserlerinde kadın teması daha da önem taşır. Kırım sahasına dâhil olmakla birlikte, Anadolu Türkçülüğünün uyanmasında büyük emeği olan düşünür İsmail Gaspıralı da kadın temasına özel yer veren yazarlarımızdandır. Gaspıralı, kalemini amacının hizmetine sunmuş bir yazar olarak, inşasında fikri planda rol aldığı yeni Türk toplumunu kurguladığı romanlarında ideal kadın tiplerine yer verir. Doğu ve Batı medeniyetlerinin mükemmel birer sentezini oluşturacak olan bu kadınlar, eğitim bakımından donanımlı, sosyal hayat içerisinde aktif ve aile kurumunun idamesinde erkekle eşit haklara sahip olmak hususlarında Batı kadını ile birleşirken; vatan sevgisi, ahlak, erdem ve duygusallık noktasında Doğu kadınının devamı olmalıdır. Gaspıralı'nın edebî anlatılarının tamamında, erkek kahramanlara yol gösteren ve yönlendirici olan kadın kahramanlar, hayat karşısındaki donanımları ile dikkat çekerler. Eş ve sevgili konumunda olan kahramanlar, eğitim ve erkek karşısında eşitliği yansıtırken; anne konumundaki kahramanlar, çocuklarının hayatında olumsuz rol oynayarak ideal annenin nasıl olması gerektiği konusunda bir örnek olarak kurgulanırlar. Evlat olarak kadın, vatanperverlik ve cesaret temaları ekseninde yer alırken; yazarın bir ütopik ve bir de distopik romanda kurguladığı hayalî kadınlar, yeni şekillenecek toplumun rol modelleri ve karşıtları olarak sunulurlar.
989
1008

REFERENCES

References: 

ARGUNŞAH, H. (2013). "Felsefe-i Zenan'ı Yeniden Okumak", İlim ve Fennin Reîs-i Mütefekkiri Ahmet Mithat Efendi, (Ed. Fazlı Arslan), Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları, s. 85¬106.
BEZEL,
N
. (1984). Yeryüzü Cennetleri Kurmak, İstanbul: Say.
CAPORAL, B.(1999). Kemalizmde ve Kemalizm Sonrasında Türk Kadını I, (Çev. E. Eyüboğlu), İstanbul: Cumhuriyet
ÇAHA, Ö. (1996). Sivil Kadın -Türkiye 'de Sivil Toplum ve Kadın, Konya: Vadi.
ÇAKIR, S. (1993). Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul:Metis
ÇERİ, B. (1996). Türk Romanında Kadın (1923-1938), İstanbul: Simurg
ÇOLAK G., UÇAN L. (2008). II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Basında Kadın Öncüler, İstanbul: Heyamola.
DURAKBAŞA, A. (1988). "Cumhuriyet Döneminde Kemalist Kadın Kimliğinin Oluşumu), Tarih ve Toplum, S. 51.
DURAKBAŞA, A. (2000). Halide Edib Türk Modernleşmesi ve Feminizm, İstanbul: İletişim
ELİUZ, Ü., KARAÇENGEL, E. (2013). "Kadın Bilincinin Tutsaklıktan Kurtuluşu, Ahmet Mithat Efendi'nin Anlatılarında Kadın Karakterlerin Eğitimi", İlim ve Fennin Reîs-i Mütefekkiri Ahmet Mithat Efendi, (Ed. Fazlı Arslan), Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları, s.s. 187¬206.
FRYE, N. (1971). "Edebiyatta Ütopya Türleri", Türk Dili Eleştiri Dergisi Özel Sayısı II, (Çev. Akşit Göktürk), S. 234, Ankara
GASPIRALI, İ. (2004). "Kadınlar", Fikrî Eserleri, Seçilmiş Eserleri 2, (Hzl. Yavuz Akpınar),
İstanbul: Ötüken, s.s. 287-306.
GASPIRALI, İ. (2005).Roman ve Hikâyeleri, Seçilmiş Eserleri 1, (Hzl. Yavuz Akpınar, Bayram Orak, Nazım Muradov), İstanbul: Ötüken
GÖBENLİ, M. (2003). "Modernite ile Geleneksellik Arasında Kadın", Varlık, Mart 2003.
GÖKÇEK, F. (2012). "Tanzimat Dönemi Roman ve Hikâyelerinde Kadın-Erkek İlişkilerinin Düzenlenişi ile İlgili Bazı Tespitler", Küllerinden Doğan Anka, İstanbul: Dergâh, s.79-93.
GÖLE, N. (2011).Modern Mahrem, İstanbul: Metis
GÜRBİLEK, N. (2004). Kör Ayna Kayıp Şark, İstanbul: Metis
GÜZEL, Ş. (1985). "Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Toplumsal Değişim ve Kadın", Tanzimat 'tanCumhuriyet 'e Türkiye Ansiklopedisi, c.3, İstanbul: İletişim
HABLEMİTOĞLU, Ş., HABLEMİTOĞLU, N.(1998). Şefika Gaspıralı ve Rusya'da Türk Kadın Hareketi: 1893-1920, Ankara: Ajans-Türk
HAS-ER, M. (2000). Tanzimat Devri Türk Romanında Kadın Kahramanlar, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı
İNAN, A. (1975). Tarih Boyunca Türk Kadınının Hak ve Görevleri, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/9 Summer 2013

c
1008
Dilek
ÇETINDAŞ
İSLÂM, A. Külahlıoğlu. (2007). "İsmail Gaspıralı'nın Darürrahat Projesinde Ütopik İzlekler", Edebiyat ve Dil Yazıları, Mustafa İsen „e Armağan, (Ed. Ayşenur Külahlıoğlu İslâm, Süer Eker), Ankara:Grafiker, s.s. 291-309.
Kadınlar Dile Düşünce- Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet, (2004).(Ed. Sibel Irzık, Jale Parla), İstanbul: İletişim
KARATAŞ, T. (2007). Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Ankara: Akçağ.
KODAMAN, B. (1991). AbdülhamidDevri Eğitim Sistemi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları KUMAR, K. (2005). Ütopyacılık, (Çev. Ali Somel), Ankara: İmge
KUMAR, K. (2006). Modern Zamanlarda Ütopya ve Karşı Ütopya, (Çev. Ali Galip), İstanbul: Kalkedon
KURNAZ, Ş. (2011). Yenileşme Sürecinde Türk Kadını (1839-1923), İstanbul: Ötüken LAPOUGE, G. (1993). "Ütopya ve Olanaksızın Kaygan Yeri", Varlık, S. 1025, Şubat. LEVİTAS, R. (1990). The Concept of Utopia, London: Philip Allan
OSKAY, Ü. (1993). "Ütopik Düşünce ile Distopyen Düşünce ya da Batılılaşmanın Yolunun Açıldığı Toplumlar ve Açılamadığı Doğulu Toplumlar", Varlık, S. 1025 Şubat.
OZANKAYA, Ö. (2007). Toplumbilim, İstanbul: Cem
ÖĞÜTLE, Vefa S. (2012). "Bir Sosyal Mekanizma Olarak Toplumsal Cinsiyet: H. Hartmann'a Eleştirel-Realist Bir Yorum", Doğu-Batı Toplumsal Cinsiyet Sayısı, Y. 16, S. 63, s.s. 45¬71.
SARAY, M. (1987). Türk Dünyasında Eğitim Reformu ve İsmail Gaspıralı Bey, Ankara.
SUVİN, D.
(1998)
. "Utopianism from Orientation to Agency: What Are We Intellectuals Under Post-Fordism To Do", Utopian Studies Journal, Vol:11, Anchorage
Şemseddin Sami. (1996). Kadınlar, (Hzl. İsmail Doğan), Ankara: Gündoğan
TİMUR, T. (2002). Osmanlı-Türk Romanında Tarih, Toplum ve Kimlik, Ankara: İmge
TOSKA, Z. (1994). "Çağdaş Türk Kadını Kimliğinin Oluşumunda İlk Aşama: Tanzimat Kadını", Tarih ve Toplum, s.s. 197-204.
TOSKA, Z. (1998). ""Cumhuriyet'in Kadın İdeali: Eşiği Aşanlar, Aşamayanlar", 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
Ziya Gökalp. (1976). Türkçülüğün Esasları, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com