You are here

TANZĠMAT’TAN CUMHURĠYET’E KOCAELĠ SANCAĞININ ĠDARĠ YAPISI

ADMINISTRATIVE STRUCTRE OF THE SANJAK OF KOCAELI FROM TANZIMAT TO THE REPUBLIC

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Kocaeli, due to its geographical location, before and after the conquest of Ġstanbul, had been an important administrative unit. Administrative centers to which Kocaeli was connected changed over the years. Development and diversification of transportation facilities in the region led to a frequent change of administrative units to which Kocaeli was connected. Ultimately, this gave Kocaeli a detached administration status. Indeed, Kocaeli, which was connected to Kastamonu, Hüdâvendigâr and Ġstanbul in the 19th century, became a detached administrative center in 1887. The status of Kocaeli as a detached administration continued until it was converted into a province in 1923.
Abstract (Original Language): 
Kocaeli, coğrafi konumu nedeniyle Ġstanbul’un fethinin öncesinde ve sonrasında önemli bir idari birim olmuĢtur. Yıllar içerisinde Kocaeli’nin bağlı olduğu idari merkezler değiĢmiĢtir. Bölgedeki ulaĢım imkânlarının geliĢmesi ve çeĢitlenmesi Kocaeli’nin bağlı olduğu idari birimlerin sıklıkla değiĢmesine, nihayetinde müstakil idareye kavuĢmasına imkân sağlamıĢtır. Nitekim 19. yüzyılda Kastamonu, Hüdâvendigâr ve Ġstanbul’a bağlı olarak idare edilen Kocaeli, 1887 yılında müstakil bir idari merkez hâline gelmiĢtir. Kocaeli’nin müstakil statüsü 1923 yılında vilayet olarak teĢkil edilmesine kadar sürmüĢtür.
193
236

REFERENCES

References: 

Arşiv Vesikaları
Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA.)
Bâb-ı Âsafi Defterhâne-i Âmire Defterleri (A.DFE.d.)
Bâb-ı Âsafi Mühimme Kalemi Belgeleri (A.DVN.MHM.)
Bâb-ı Âlî Evrak Odası Belgeleri (BEO.)
Cevdet Evkaf (C.EV.)
Dâhiliye Mektubi Kalemi (DH.MKT.)
Dâhiliye Nezareti Muhaberât-ı Umumiye Ġdaresi (DH.MUĠ.)
Dâhiliye Ġdare-i Umumiye Ekleri (DH.Ġ.UM.EK.)
Dâhiliye Islahat (DH.TMIK.S.)
Dâhiliye Muamelat (DH.TMIK.M.)
Ġrade Dâhiliye (Ġ. DH.)
Ġradeler Kanun ve Nizamat (Ġ. KAN.)
Ġrade Meclis-i Mahsus (Ġ.MMS.)
Ġradeler Mesâil-i Mühimme (Ġ.MSM.)
Ġrade Meclis-i Vâlâ (Ġ. MVL.)
Ġrade ġûra-yı Devlet (Ġ.ġD)
Maliye Kısmı Müteferrik Defterleri (ML.d.)
Meclis-i Vâlâ Riyâseti Belgeleri (MVL.)
Meclis-i Vükelâ Mazbataları (MV.)
Yıldız Mütevennî Maruzat Evrakı (Y.MTV.)
Sadaret Âmedî Kalemi Belgeleri (A.AMD.)
Sadaret Mektubî Kalemi Belgeleri (A.MKT.)
 Belge numaraları ve tarihleri ilgili dipnotlarda gösterilmiĢtir.
232
Türkiyat Mecmuası, C. 25/Güz, 2015
Sadaret Mektubî Kalemi Nezaret ve Devâir YazıĢmalarına Ait Belgeler (A.MKT.NZD.)
Sadaret Mektubi Kalemi Mühimme (A.MKT.MHM.)
Sadaret Mektubî Kalemi Umum Vilayet YazıĢmalarına Ait Belgeler (A.MKT.UM.)
Sadaret Mektubî Kalemi Meclis-i Vâlâ YazıĢmalarına Dair Belgeler (A.MKT.MVL.)
Sadaret Mühimme Kalemi Evrakı (A.MKT.MHM.)
Sadaret Divân (Beylikçi) Kalemi Belgeleri (A.DVN.)
Sadaret TeĢrifat Kalemi Belgeleri (A.TġF.)
ġûra-yı Devlet Belgeleri (ġD.)
Yıldız Esas Evrakı (Y.EE.)
Yıldız Sadaret Resmî Maruzat Evrakı (Y.A.RES.)
Yıldız Parakende Evrakı Umum Vilayetler Tahriratı (Y.PRK.UM.)
Haritalar
İzmid Mutasarrıflığı ve Hüdâvendigâr Vilayetini Gösterir Harita, t.y. , Atatürk Kitaplığı, Hrt_001318.
Süreli Yayınlar
Salnameler
H. 1263- H. 1326 Tarihli Devlet Salnameleri (D.S.).
R. 1327 ve R. 1328 Tarihli Devlet Salnameleri.
H. 1287 Hüdâvendigâr Vilayet Salnamesi (H.V.S.).
Zabıt Cerideleri
Meclis-i Meb‟ûsan Zabıt Ceridesi.
Düstur
Düstur, Tertip I, C. I, H. 1289.
233
Türkiyat Mecmuası, C. 25/Güz, 2015
Düstur, Tertip 2, Cilt 5, 1332.
Gazete ve Dergiler
Hayat, C. III. , S. 66, 1 Mart 1928.
Servet-i Fünun, C. VI, S. 148, R. 30 Kanunievvel 1309/M. 11 Ocak 1984.
Tarih-i Osmani Encümeni Mecmuası, C. XIV, S. I, R. 1 Kanunisani 1340/M. 1 Ocak 1924.
Takvim-i Vekâyi, H. 13 Zilhicce 1255/M. 17 ġubat 1840, S. 193.
Takvim-i Vekâyi, H. 3 Muharrem 1258/M. 14 ġubat 1842, S. 238.
Takvim-i Vekâyi, H. 26 Rabiulahir 1275/M. 3 Aralık 1858, S. 566.
Takvim-i Vekâyi, H. 7 Cemazeyilahir 1281/M. 8 Ekim 1864, S. 773.
Tedkik ve Matbu Eserler
AKBAL, Fazıla: “1831 Tarihinde Osmanlı Ġmparatorluğunda Ġdari Taksimat ve Nüfus”, Belleten, C. XV. , S. 60. , Ekim 1951, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1995, s. 617-629.
AKYILDIZ, Ali: “ġehremini”, DİA, C. 38. , Ġstanbul, 2010, s. 459-461.
Ali Cevad: “Ġzmid”, Memalik-i Osmaniyenin Tarih ve Coğrafya Lugatı, Mahmud Bey Matbaası, Ġstanbul, H. 1313, s. 63-64.
Ali Tevfik: “Ġzmid Mutasarrıflığı”, Memalik-i Osmaniye Coğrafyası, Kasbar
Matbaası, Ġstanbul, H. 1318, s. 239-242.
Aşıkpaşaoğlu Tarihi: (Haz. Atsız), Mili Eğitim Yayınevi, Ġstanbul, 1992.
BAYKARA, Tuncer: Anadolu‟nun Tarihi Coğrafyasına Giriş Anadolunun İdari Taksimatı I, S. A-7, Türk Kültürünü AraĢtırma Enstitüsü, Ankara, 1988.
───:Türk Kültürü, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, Ġstanbul, Eylül 2011.
BOSTAN, Ġdris: “Ġzmit”, DİA, C. 23, Ġstanbul, 2001, s. 536-541.
ÇADIRCI, Musa: “ Türkiye’de Kaza Yönetimi (1840-1876)”, Belleten, C. LIII, S. 206, Nisan 1989, s. 237-257.
234
Türkiyat Mecmuası, C. 25/Güz, 2015
ÇAKAR, Enver: “Kanuni Sultan Süleyman Kanun-namesine Göre 1522’de Osmanlı Ġmparatorluğu’nun Ġdari Taksimatı”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), ( Ocak 2002), s. 261-282.
DARKOT, Besim: “Ġzmit”, İA, C. 5. , Milli Eğitim Basımevi, Ġstanbul, 1993, s. 1251-1256.
Edirneli Oruç Bey: Oruç Bey Tarihi, (Haz. Atsız), Tercüman 1001 Temel Eser.
EFE, Ayla: Muhassıllık Teşkilatı, (EskiĢehir Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi), EskiĢehir, 2002.
───: “Tanzimat’ın Eyalet Reformları 1840-1864: Silistre Örneği”, Karadeniz Araştırmaları, C. 6, S. 22, Yaz 2009, s. 87-113
ERGĠN, Osman Nuri: Mecelle-i Umûr-ı Belediyye, C. 3, Ġstanbul BüyükĢehir Belediyesi Kültür ĠĢleri Daire BaĢkanlığı Yayınları, Ġstanbul, 1995.
GÜNEġ, Mehmet: Osmanlı Devleti‟nde Kaymakamlık (1842-1871), Kitapevi Yayınevi, Ġstanbul, 2014.
Hoca Saadettin Efendi: Tacü‟t-Tevarih I, (Haz. Ġsmet Parmaksızoğlu), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1991.
KARAGÖZ, Rıza: “II. MeĢrutiyet Döneminde Canik Sancağında Ġdari Yapılanma”, Geçmişten Geleceğe Samsun, C. I, Haz. Cevdet Yılmaz, BüyükĢehir Belediyesi Kültür ve Eğitim Hizmetleri Daire BaĢkanlığı, Samsun, 2006, s. 65-81.
KARAL, Enver Ziya: Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı 1831, T.C. BaĢbakanlık Devlet Ġstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara, Aralık 1997.
KARPAT, Kemal: Osmanlı Nüfusu (1830-1914) Demografik ve Sosyal Özellikleri, (Çev. Bahar Tırnakçı), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Ġstanbul, 2003.
KAYA, Mehmet: “XIX. Yüzyılda Ġzmit (Kocaeli) Sancağı’nın Demoğrafik Durumu ve Ġskân Siyaseti”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 26, S. 41, 2007, s. 59-80.
KILIÇ, Selda: “Tanzimat’ın Ġlanından 1864 Düzenlemesinin Uygulanmasına Kadar Geçen Dönemde Valilik Kurumu”, Ankara Üniversitesi Dil ve
235
Türkiyat Mecmuası, C. 25/Güz, 2015
Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 28, S. 45, Ankara 2009, s. 43-62.
KIRMIZI, Abdülhamit: Abdülhamid‟in Valileri; Osmanlı İdaresi 1895-1908, Klasik Yayınları, Ġstanbul, 2008.
Mehmed NeĢrî: Kitâb-ı Cihan-Nümâ Neşrî Tarihi, (Yay. Faik ReĢit Unat-Mehmet Altan Köymen), C. I. , Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1995.
ORTAYLI, Ġlber: Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 2011.
Oruç Bey Tarihi: (Haz. Prof. Dr. Necdet Öztürk), Çamlıca Yayınevi, Ġstanbul, 1998.
ÖZCAN, Abdülkadir: “Zaptiye”, DİA, C. 44, Ġstanbul, 2013, s. 128-130.
ÖZKAYA Yücel ve Ali Akyıldız: “Muhassıl”, DİA, C. 31, Ġstanbul, 2006, s. 18-20.
ÖZKAYA, Yücel: “ Kaymakam”, DİA, C. 25, Ġstanbul, 2002, s. 84-85.
PARMAKSIZOĞLU, Ġsmet: “Ġzmit”, Türk Ansiklopedisi, C. 20, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, 1972, s. 477-480.
REYHAN, Cenk: “Bir Belge: 1913 Tarihli Vilâyat Genel Ġdaresi Geçici Kanunu”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C. 9, S. 1, Ocak 2009, s. 129-154.
SATICI, Emre: 19. Yüzyılda Hüdavendigar Eyaleti, (Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi), Ankara, 2008.
ġemseddin Sami: “Ġzmid”, Kâmûsu‟l A„lâm, C. II, Mihran Matbaası, Ġstanbul, 1889, s. 847-849.
───: “Koca Ġli”, Kâmûsu‟l A„lâm, C. V, Mihran Matbaası, Ġstanbul, 1896, s. 3714.
ġENER, Abdüllatif: Tanzimat Dönemi Osmanlı Vergi Sistemi (1839-1876), (Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmıĢ Doktora Tezi) Ankara, 1987.
236
Türkiyat Mecmuası, C. 25/Güz, 2015
TORUN, Fatih Sadık: “Osmanlı TaĢra Ġdaresinin Yeniden Yapılanma Süreci ( 1842-1876)”, Karadeniz Araştırmaları, C. 8, S. 32, KıĢ 2012, s. 81-97.
TURAL, Erkan: Osmanlı İmparatorluğu ve Avrupada Devlet Sistemi, IQ Kültür Yayıncılık, Ġstanbul, 2009.
Tüccarzade Ġbrahim Hilmi: “Ġzmid (Kocaili) Sancağı”, Memalik-i Osmaniye Cep Atlası, Ġstanbul, H.1323, s. 106-111.
UZUNÇARġILI, Ġsmail Hakkı: Osmanlı Tarihi, C. I, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 2011.
YILMAZ, Özgür: “Tanzimat Döneminde TaĢra Ġdare Meclisleri (1840-1871)”, History Studies, Volume 9, Issue 6, December 2014, s. 253-280.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com