You are here

Öğretmenlerin sigara bırakma davranışlarının transteorik modele göre incelenmesi

Teachers' smoking cessation behaviors according to transtheoretical model

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
doi:10.2399/tahd.08.142
Abstract (2. Language): 
Objective: To investigate the relationship between teachers' knowledge and attitudes and their smoking and quitting behav¬iors and to apply data to behavioral change models. Methods: This cross-sectional descriptive study aimed to reach all teachers working in public and private primary and secondary schools of the city of Edirne; a questionnaire consisting of items on demographic characteristics, smoking status, attitudes and opinions on smoking, stages of quitting behavior and knowledge was used. The questionnaire was filled by teachers at school in working hours. The response rate was 65.8% (n=1042). Results: 33.2% of teachers were current smokers, 16.3% were quitters. Uncontemplators rate was 38.1% and 18.1% was maintaining a quitting try. Mean knowledge index score (0-8 points) was 6.08±1.67 and there was no significant difference according to smoking status. Mean attitude index score [(-2)-(+2) points] was 0.55±0.61 points. Current smokers had lower attitude score and it showed a positive correlation with behavioral stages of quitting. Teachers maintaining a quitting try had higher scores than uncontemplators and contemplators. Lack of knowledge was present in teachers with no motivation to change. Conclusions: Our data was applicable to transtheoretical model which describes stages of changing process. Teachers who are in preparation stage to quit are the ones to be focused on and they promise good results for quitting efforts. The attitude change in teachers throughout change stages deserves attention. More peo¬ple may benefit quitting aids if their smoking behaviors are evalu¬ated within transtheoretical model.
Abstract (Original Language): 
Amaç: Öğretmenlerin sigara içme ve bırakma davranışlarının, bu konudaki bilgi ve tutumlarıyla ilişkisini transteorik sağlık davranış değişikliği modeline uygulamak. Yöntem: Bu kesitsel tanımlayıcı çalışmada Edirne şehir merkezindeki kamu ve özel, ilk ve ortaöğretim kurumlarında çalışan tüm öğretmenlere ulaşılması hedeflendi. Öğretmenlerin demografik bilgileri, sigara içme durumları, sigara hakkındaki bilgi, tutum ve görüşleri, sigara bırakma davranışı aşamaları bir soru formu ile belirlendi: Soru formu, öğretmenlerce, çalışma saatleri içinde dolduruldu. 1042 öğretmene; evrenin %65.8'ine ulaşıldı. Bulgular: Öğretmenlerin %33.2'si halen sigara içiyordu, %16.3'ü bırakmıştı. %38.1'i bırakmayı düşünmüyor, %18.1'i ise bırakmayı sürdürüyordu. Bilgi endeksi puanı ortalaması 6.08±1.67 (0-8 puan) sigara içme durumu ile anlamlı farklılık göstermiyordu. Tutum endeksi puanı ortalaması 0.55±0.61 [(-2)-(+2) puan] idi. Halen sigara içenlerin puanı diğerlerinden düşüktü ve sigara bırakmanın davranışsal aşamaları ile pozitif korelasyon gösteriyordu. Sigarayı bırakmayı sürdürenlerin puanı, bırakmayı düşünmeyenlerin ve düşünenlerin puanından yüksekti. Beklendiği gibi, değişim isteği ol¬mayanlarda, bilgi eksikliği vardı. Sonuç: Verilerimiz, değişim sürecinin aşamalarını tanımlayan transteorik modelle uygunluk göstermektedir. Özellikle değişime hazırlananlar, sigarayı bıraktırmak için odaklanılması gereken iyi sonuç alınabilecek gruptur. Değişim aşamalarında karşılaşılan tutum değişimi dikkat çekicidir: Sigaraya karşı tutumun transteorik model içinde değerlendirilmesiyle daha fazla kişinin sigara bırak¬masına yardımcı olunabilir.
142-148

REFERENCES

References: 

1. World Health Organization. Tobacco or Health: A Global Status Report. Geneva; 1997.
2. Emri S, Başoğlu S, Turnagöl H, Güven GS, Arslan D. Epidemiology of smoking among Turkish adults: A national household survey 2002. The Second International Symposium on Medical Geology, Nutrition and Cancer Abstract Book'da. İstanbul, Turkey, 2003; 33-6.
3.
Karlıkay
a C. Edirne'de lise öğrencilerinde sigara içme prevalansı, kaçakçılık, reklamlar ve ergenlerin sigaraya ulaşması. Toraks Derg 2002; 3:
6-12.
4. de Moor C, Cookson K, Elder JP, Young R, Molgaard CA, Wildey M. The association between teacher attitudes, behavioral intentions, and smoking and the prevalence. Adolescence 1992; 27: 565-78.
5. Poulsen LH, Osler M, Roberts C, Due P, Damsgaard MT, Holstein BE. Exposure to teachers smoking and adolescent smoking behaviour: analysis of cross sectional data from Denmark. Tob Control 2002; 11; 246-51.
6.
Saltı
k A, Yılmaz T, Yorulmaz F, Yücel V, Dindar İ. Edirne merkezinde orta dereceli 318 okul öğretmeninin sigara içme davranışı ve Spielberger testi ile ölçülen kaygı düzeyinin incelenmesi. Ege Tıp Derg 1991; 30: 524¬9.
7.
Turgu
t T, Deveci F, Altuntaş E, Muz MH. Elazığ'da lise ve dengi okul öğretmenlerine uygulanan sigara anketi sonuçları. Solunum 2001; 3: 295¬9.
8.
Demire
l Y, Toktamış A, Nur N, Sezer RD. İlköğretim okullarındaki öğretmenlerde sigara içme durumu. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2004; 24:
492-7.
9.
Fida
n F, Sezer M, Demirel R, Kara Z, Ünlü M. Öğretmenlerin sigara içme durumu ve sigara yasağı karşısındaki tutumları. Toraks Derg 2006; 7:
196-9.
10.
Marakoğl
u K, Erdem D, Çivi S. Konya'da ilköğretim okullarındaki öğret¬menler arasında sigara içme durumu. Toraks Derg2007; 8: 37-40.
11.
Tun
ç Z. Edirne'de Öğretmenlerin Sigara İçme İle Bırakma Davranışları ve Etkileyen Faktörler (tez). Trakya Üniversitesi, Edirne, 2007.
12. Prochasca JO, Diclemente CC, Norcross JC. In search of how people change: application to addictive behaviours. Am Psychol 1992; 47: 1102-14
13.
Ene
ç Can FN. Edirne Şehir Merkezindeki Lise Öğrencilerinde Riskli Sağlık Davranışlarının Değerlendirilmesi (tez). Trakya Üniversitesi,
Edirne, 2007.
14. Sahin EM, Ozer C, Dagdeviren N, Akturk Z. Physicians smoke as much as their patients in Turkey. MEJFM 2005, 3(2).http://www.mejnm.com/ jour-nal/May%202005/PDFs/PhysiciansSmoke.pdf adresinden 15/05/2008 tarihinde erişilmiştir.
15.
Yalçı
n BM, Şahin EM, Özer C. Birinci basamakta sigara bırakma danışmanlığı. 19 Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi 2004, 21: 142-7.
16. Velicer WF, Prochaska JO. An expert system intervention for smoking cessation. Patient Educ Couns 1999, 36: 119-29.
17. Naar-King S, Rongkavilit C, Wang B, Wright K, Chuenyam T, Lam P, Phanuphak P. Transtheoretical model and risky sexual behaviour in HIV + youth in Thailand. AIDS Care 2008, 20: 205-11.
18. Kim YH, Cardinal BJ, Lee JY. Understanding exercise behavior among Korean adults: A Test of the Transtheoretical Model. Int J Behav Med 2006, 13: 295-303.
19. Prochaska JJ, Velicer WF, Nigg CR, Prochaska JO. Methods of quantify¬ing change in multiple risk factor interventions. Prev Med 2008, 46: 260-5.
20. Rakel RE, Houston T. Nicotin addiction. Texbook of Family Practice'de
Ed. Rakel RE. 7. baskı. Philadelphia, WB Saunders Co., 2007; 1457-72
21. Kelly RB, Falvo DR. Patient education. Texbook of Family Practice'de
Ed. Rakel RE. 5. baskı. Philadelphia, WB Saunders Co., 1999; 278-90
22. Balmford J, Borland R. What does it mean to want to quit? Drug Alcohol Rev 2008; 27: 21-7.
23. Coleman T, Barrett S, Wynn A, Wilson A. Comparison of the smoking behaviour and attitudes of smokers who believe they have smoking-relat-ed problems with those who do not. Fam Pract 2003; 20: 520-3.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com