Türkiye'de aile hekimliği disiplininin hızlı gelişen yönü: Akademik yapılanmanın 15. yılında kadronun gelişimi ve yaşanan bazı sorunlar

16.07.2008 tarihini n ülkemizde Aile Hekimliğinin (AH) akademik gelişiminin 15. yıl dönümü olması nedeni ile disiplinimizin bu alandaki gelişmelerini ve yaşanan sorunları paylaşmak istedik. Bilindiği gibi ülkemizde AH 1983 yılında Tıpta Uzmanlık Tüzüğü'nde (TUT) yer almış, ilk anabilim dalı (AD) 1984 yılında Gazi Üniversitesi'nde kurulmuş olmakla birlikte, uzmanlık eğitimi üniversitelerden önce 1985 yılında Ankara, İstanbul ve İzmir'deki Sağlık Ba-kanlığı'na (SB) bağlı eğitim hastanelerinde başlamıştır.1-3 Türkiye'de AH disiplininin gelişim sürecinde yaşanan sorunlardan birisi de; AH akademisyeni yetiştirilmesi idi. SB eğitim hastanelerinde başlayan uzmanlık eğitimlerinin ilk mezunlarının sınav jürileri TUT'ta AH rotasyonlarını oluşturan kliniklerin şeflerinden oluşmuştu.4 Ülkemizdeki AH'nin gelişimindeki önemli kilometre taşlarından birisi; 16 Temmuz 1993'de Üniversiteler Arası Kurul'un (ÜAK) önerisi üzerine, Yüksek Öğretim Kurulu'nun (YÖK) üniversitelerde AH anabilim dallarının kurulması ile ilgili 12547 sayılı kararı oldu (1984 yılında kurulan ilk AD eğitime başlamamıştı). YÖK'ün bu kararını takiben 17 Eylül 1993'de ilk AH AD Trakya Üniversitesi'nde kuruldu ve o yıl uzmanlık eğitimine başlandı. İlk kurulan AD'lerde kurucu başkan olarak halk sağlığı, dahiliye, göğüs hastalıkları gibi diğer disiplinler¬den akademisyenler görevlendirilmişlerdi1,2,5 (Bu akademisyenlerin çoğunluğunun AH disiplininin gelişimine büyük katkıları oldu. Halen bu göreve devam eden hoca¬larımızın ikisi AH alanında profesörlüğe atandılar. Yazı¬da bu hocalarımızdan genel olarak AD başkanları olarak bahsedilecektir). 27.05.1994'de Osmangazi Üniversitesi'nde ilk AH uzmanı akademik kadroda göreve başladı. İlk yardımcı doçent atamasını yeni akademisyen atamaları izledi.5 Aynı yıl ülkemizde AH'nin akademik gelişimi ile ilgili bir ilk daha yaşandı ve disiplinimizde ilk doçentlik baş¬vurusu yapıldı. Bu genç disiplin için doçentlik jürisinin oluşturulması sorun oldu. Uzmanlık sınavlarında uygula¬nan yöntem burada da uygulanarak çözüm bulundu; ge¬nel cerrahi, kadın hastalıkları ve doğum, psikiyatri ve pe-diatrik kardiyoloji disiplinlerinin akademisyenlerinden oluşan bu jüride, üyelerin AH ile ilgili deneyimleri yoktu. İlk jürinin oluşumundaki bu standardize edilemeyen durum, takip eden yıllarda da devam etti.