You are here

Türkiye'de aile hekimliğinin kökenleri ve gelişimi: Yarım yüzyıllık bir hekim deneyimi

The roots and development of family practice in Turkey: 50-year-experience of an internist

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
doi:10.2399/tahd.10.013

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Objective: In this study, we aimed to evaluate the roots and development of the features of family practice in our country in light of 50-year-experience of an internist. Methods: Patient records in the archive of the internist who worked as a primary care physician between 1950 - 1994 were evalmated. 1650 were randomly selected among 49500 patients. These records were analyzed with the help of the same internist. Results: Of the 1650 patients, 53.8% were female and 46.2% were male. Mean age was 33.8 ± 17.9 (0-86 years) and 12.1% of patients were 15 years old or younger. Illness episode per patient was 1.5 ± 1.4 (range: 1-23 episode). 77.2% of the patients had only one episode. The most frequent presenting symptoms were cough, abdominal pain, fever, stomach ache, and fatigue. The most frequent diagnoses were pyloro-duodenal irritability, bron¬chitis, rheumatical pain and upper respiratory tract infection. Conclusions: The characteristics of family medicine such as first contact medicine, commitment to ongoing personal care, a com¬prehensive approach, acceptance of all patients regardless of their sex, age or type of illness and coordination were observed within the near half century experience of the internist. This prac¬tice was supported by an advanced record system which seemed to have an important role in continuous patient-physician interac¬tion.
Abstract (Original Language): 
Amaç: Bu çalışmada yarım yüzyıla yaklaşan birinci basamak hekimlik deneyimi olan bir iç hastalıkları uzmanının hekimlik uygulaması ışığında, ülkemizde aile hekimliği uygulama özelliklerinin geçmişi ve gelişiminin incelenmesi amaçlandı. Yöntem: Birinci basamak temelli çalışan bir iç hastalıkları uzmanının, çalıştığı 1950-1994 yılları arasındaki dönemde tuttuğu hasta kayıtları incelendi. 49500 hasta kartından sistematik rasgele örnekleme yöntemiyle 1650'si seçildi. Seçilen kartlar yüz yüze görüşme yoluyla kaydı tutan hekimle birlikte çözümlenerek değerlendirildi. Bulgular: incelenen 1650 hastanın %53.8'i kadın, %46.2'si erkekti. Yaş ortalaması 33.8±17.9 (0-86 yaş) olan hastaların %12.1'ini 15 yaş ve altındaki çocuklar oluşturmaktaydı. Yalnızca bir epizot izlenenlerin oranı %77.2 iken, hasta başına ortalama epizot sayısı 1.5±1.4 (aralık: 1-23 epizot) idi. Hastaların en sık başvuru nedenleri öksürük, karın ağrısı, ateş, mide ağrısı ve halsizlik-kırgınlık idi. Hastalara en sık konulan tanılar ise piloro-duodenal irritabilite, bronşit, romatoid ağrı ve gribal enfeksiyon şeklinde sıralanıyordu. Sonuç: Bir iç hastalıkları uzmanının yarım yüzyıla varan hekimlik uygulamasında ilk temas hekimliği, yaş, cinsiyet ve hastalık ayırt et¬meksizin tüm hastalara bakma, kapsayıcı bakım, hastalarla sürekli bir ilişki kurma, koordinasyon gibi aile hekimliği özellikleri gözlenmiştir. Bu uygulamanın iyi bir kayıt tutma ile desteklenmiş olması, hasta-hekim ilişkisinin sürekliliğinde önemli bir rol oynamıştır.
13-21

REFERENCES

References: 

1. Stephens GG. Developmental assessment of family practice: an insider's view. Family Medicine: The Maturing of a Discipline'de. Ed. Doherty WJ, Christianson CE, Sussman MB. l.Baskı. New York, The Haworth Press, 1987; 1-22.
2. Allen J, Gay B, Crebolder H, Heyrman J, Svab I, Ram P. The European definitions of the key features of the discipline of general practice: the role of the GP and core competencies. Br J Gen Pract 2002; 52: 526-527.
3. Rakel R.E. The family physician. Textbook of Family Practice'de. Ed.
Rakel RE. 5. Baskı. Philaldelphia, WB Saunders, 1995; 3-19.
4. American Academy of Family Physicians. Definition of Family Medicine. http//www.aafp.org/x6809.xml adresinden 17.06.2005 tarihinde erişilmiştir.
5.
Çağlayane
r H. Aile Hekimliğini hazırlayan koşullar. Türk Aile Hek Derg
1997; 1(2): 105-8.
6. Mc. Whinney. A Textbook of Family Medicine, 2. Baskı. New York, Oxford University Press, 1997; 3-25.
7.
Özte
k Z. Türkiye'de Sağlık Hizmetleri. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı ve Adli Tıp Ders Notları. http://www.medinfo.
hacettepe.edu.tr/ders/TR/D3/ 7/3043.doc adresinden 17/06/2005 tari¬hinde erişilmiştir.
8.
Sertabiboğl
u M. Kasaba doktoru II. Anılar. İstanbul, İstanbul Tabip Odası. 2. Baskı 2003; 68-73, VIII-IX.
9.
Dirica
n R. Türk Hekimlerinin Düşünüş ve Davranışları ve Bunun Toplum Sağlığına Etkileri. 1. Baskı. Erzurum, Atatürk Üniversitesi
Yayınları, 1965; 32-74.
10. van der Lei J, Duisterhout JS, Westerhof HP, ve ark. The introduction of computer-based patient records in Netherlands. Ann Intern Med 1993;
119 (10): 1036-41.
11.
Aydı
n Valiliği. Sosyal Durum. http://aydin.gov.tr/tr/sg.asp?ID=215. adresinden 10.09.2005 tarihinde erişilmiştir.
20
Tekin N, Başak O, Yıldırım A | Türkiye'de aile hekimliğinin kökenleri ve gelişimi: Yarım yüzyıllık bir hekim deneyimi
12.
Aydı
n Sağlık Müdürlüğü, Bilgi İşlem ve Sağlık İstatistikleri Şube Müdürlüğü. 2002 Yılı Çalışma Raporu. Aydın, 2002; 2-14.
13.
Şenso
y N. Umurlu aile hekimliği merkezinde aile hekimliği uygulaması ve hasta profili: Aile hekimliği alan gereksinimi ne ölçüde karşılıyor? T.C. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Aydın, 2005.
14. Starfield B. Primary care: Balancing Health Needs, Services and Technology. 1. Baskı. New York, Oxford University Press, 1998; 3-212.
15. White RE. The role of primary care. Medicine: A Primary Care
Approach'da. Ed. Rubin RH, Voss C. 1. Baskı. Philaldelphia, W.B. Sounders, 1996; 1-4.
16.
Gemalma
z AF, Gürel FS, Başak O. 1473 olgu ve 2304 başvurunun ince¬lenmesi. ADÜ Tıp Fakültesi aile hekimliği uygulaması deneyimi. V. Ulusal Aile Hekimliği Kongresi Özet Kitabı. Adana, 27-30 Mart 2002; 366.
17. Saatçi E, İnan M, Akpınar E. Adana'da bir aile hekimliği örneği. Türk Aile
Hek Derg 2006; 10(1): 20-24.
18. Sönmez HM, Başak O, Camcı C, ve ark.. The epidemiology of elevated blood pressure as an estimate for hypertension in Aydin, Turkey. J Hum
Hypertens 1999; 399-404.
19.
Akhüseyinoğl
u M, Ayhan S, Kızıltaş S, ve ark. Uyanış sağlık ocağına 3-6 haziran 2002 tarihleri arasında başvuran hastaların bekleme süreleri ve memnuniyet düzeyleri. http://www.dicle.edu.tr/_halks/m96. htm adresinden 30/08/2005 tarihinde erişilmiştir.
20. Yıldırım C, Yıldırım U. Dünyayı ve Türkiye'yi Tehdit Eden Bir Hastalık: Sıtma. http://www.ttb.org.tr/STED/sted0800/index.html adresinden 19/06/2005 tarihinde erişilmiştir.
21. Çağlayaner H, Önder A, Birgül E, ve ark. Aile Hekimliği II. 1. Basım. İstanbul, İletişim Yayınları, 1996; 16-8.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com