You are here

Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik

Burnout of nurses who work in a government hospital

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Objective: This research was conducted for the purpose of examining nurses’ burnout levels who work in a government hospital according to some variables. Material and Method: 320 nurses constituted universe of research, all nurses were selected by disproportional group sample method constituted sample of research. The data were collected by using “Personal Information Form”, and “Burnout Measure”. The data gathered were analyzed in the program of SPSS. Findings: It was occurred nurses scored average 3.46±0.68 from Burnout Measure. On the other hand nurses have experienced most physical exhaustion (3.78±0.85) and it is followed by mental exhaustion (3.66±0.54), emotional exhaustion (2.93±1.03) (potential points distribution of measure and elements between 1-7). Nurses were separated among burnout groups according to continuous points in Burnout Measure. In grouping process, nurses who have between 1-3 points were assigned to burnout group-1; 3-4 points to group-2; 4-5 points to group-3; 5-7 points to group-4. It was determined that the 51.9% of nurses had in group 2, 27.8% of them had in group 1, 19.4% of them had in group 3, and 0.9% of nurses had in group 3. It was found characteristics of nurses gender, age, professional and experiences in their unit overcame with statistical relevancies; the variables like marital status, professional education, unit of working didn’t have weight with burnout level. Conclusion: Nurses within the scope of this research are experiencing burnout. Therefore, actions to prevent and to develop strategies for dealing to burnout of nurses must be planned and implemented in both organizational and individual basis.
Abstract (Original Language): 
Amaç: Bu araştırma, bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeylerini bazı değişkenler açısından incelemek amacı ile yapıldı. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini, bir devlet hastanesinde çalışan 320 hemşire, örneklemini ise oransız küme örnekleme yöntemi ile seçilen tüm hemşireler oluşturdu. Veriler, “Kişisel Bilgi Formu” ve “Tükenmişlik Ölçeği” kullanılarak toplandı. Elde edilen veriler SPSS programında analiz edildi. Bulgular: Hemşirelerin Tükenmişlik Ölçeğinden aldıkları puanların ortalamasının 3.46±0.68 olduğu saptandı. Öte yandan hemşirelerin en fazla fiziksel tükenme (3.78±0.85) yaşadıkları, bunu sırası ile zihinsel (3.66±0.54) ve duygusal (2.93±1.03) tükenmenin izlediği saptandı (ölçeğin ve bileşenlerinin puan sınırı 1-7 arasındadır). Hemşireler, Tükenmişlik Ölçeğinden aldıkları sürekli puanlara göre, tükenme grupları içinde sınıflandırıldı. Bu sınıflandırma sürecinde, 1-3 arasında puan alan hemşireler tükenme grubu 1; 3-4 arası grup 2; 4-5 arası grup 3; 5-7 arası grup 4’e atandı. Hemşirelerin %51.9’unun grup 2’de, %27.8’inin grup 1’de, %19.4’ünün grup 3’te, %0.9’unun grup 4’te bulunduğu belirlendi. Hemşirelerin cinsiyet, yaş, mesleki ve çalıştığı birimdeki deneyim süresi özelliklerinin tükenmişlik düzeylerini istatistiksel anlamlılıklarla etkilediği; medeni durum, mesleki eğitim, çalıştığı birim değişkenlerinin tükenmişlik düzeyi üzerinde etkisi olmadığı saptandı. Sonuç: Araştırma kapsamındaki hemşireler tükenmişlik yaşamaktadır. Bu nedenle hem örgütsel hem de bireysel zeminde, hemşirelerin tükenmişliklerini önleme ve başa çıkma stratejileri geliştirmeye yönelik eylemler planlanmalı ve uygulanmalıdır.
401-419

REFERENCES

References: 

Alexender, M. J. G., van der Arend, A., Ashoton, M. R., et al. (1998). Hemşirenin Sağlığı ve
İşyerinde Güvenlik: Gerilim ve Tükenme. Erefe İ, çeviren ve editör. LEMON: Hemşirelikte
Eğitim Materyali. I. Baskı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Yayınları, sf. 38-44.
Aras, Z. (2006). Birinci basamak sağlık kurumlarında çalışan hemşire ve ebelerin tükenmişlik
durumları. Yüksek Lisans Tezi, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Marmara
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Arı, G. S., Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik kavramı: birey ve örgütler açısından önemi.
Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 131-148.
Aslan, H., Alpaslan, Z. N., Aslan, O., Ünal, M. (1996). Hemşirelerde tükenme, iş doyumu ve
ruhsal belirtiler. NöroPsikiyatri Arşivi, 33(4), 192-199.
Barut, Y., Kalkan, M. (2002). Ondokuz Mayıs Üniversitesi öğretim elemanlarının tükenmişlik
düzeylerinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 66-77.
Basım, H. N., Şeşen, H. (2006). Mesleki tükenmişlikte bazı demografik değişkenlerin etkisi:
kamu’da bir araştırma. Ege Academic Review, 6(2), 15-23.
Basım, H. N., Şeşen, H. (2007). EFQM Mükemmellik Modeli Uygulamalarının Çalışanların
Tükenmişlikleri Üzerine Etkisi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 201-214.
Budak, G., Sürgevil, O. (2005). Tükenmişlik ve tükenmişliği etkileyen örgütsel faktörlerin
analizine ilişkin akademik personel üzerinde bir uygulama. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 20(2), 95-
108.
Çapri, B. (2006). Tükenmişlik Ölçeğinin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması.
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 62-77.
Kaya, N., Kaya, H., Ayık, S., Uygur, E. (2010). Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
418
Çıtak, E. A. (2006). Çatışma çözümü eğitiminin hemşirelerin çatışma çözüm becerisi,
yöntemi ve tükenmişlik düzeyine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Dede, M., Çınar, S. (2008). Dahiliye Yoğun Bakım Hemşirelerinin Karşılaştıkları Güçlükler
ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi,
1(1), 3-14.
Demir, A., Ulusoy, M., Ulusoy, M. F. (2003). Investigation of factors influencing burnout
levels in the professional and private lives of nurses. Int J Nurs Stud, 40, 807-827.
Dolunay, A. B., Piyal, B. (2003). Öğretmenlerde bazı mesleki özellikler ve tükenmişlik. Kriz
Dergisi, 11(1), 35-48.
Ebrinç, S., Açıkel, C., Başoğlu, C., Çetin, M., Çeliköz, B. (2002). Yanık merkezi
hemşirelerinde anksiyete, depresyon, iş doyumu, tükenme ve stresle başa çıkma:
Karşılaştırmalı bir çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, 162-168.
Embriaco, N., Papazian, L., Kentish-Barnes, N., Pochard, F., Azoulay, E. (2007). Burnout
syndrome among critical care healthcare workers. Current Opinion in Critical Care, 13, 482-
488.
Ergin, C. (1993). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği'nin
uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara: VII Ulusal
Psikoloji Kongresi Düzenleme Kurulu ve Türk Psikologlar Derneği Yayını, sf. 143-154.
Erol, A., Sarıçiçek, A., Gülseren, Ş. (2007) Asistan hekimlerde tükenmişlik: iş doyumu ve
depresyonla ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8, 241-247.
Freudenberger, H. J. (1987). “ Staff Burn-Out”. Journal of Social Issues, 30(1), 159-165.
Garden, A. M. (1987). Depersonalization: A valid dimension of burnout? Human Relations,
40, 545-560.
Gülseren, Ş., Karaduman, E., Kültür, S. (2000). Hemşire ve teknisyenlerde tükenmişlik
sendromu ve depresif belirti düzeyi. Kriz Dergisi, 8(1), 27-38.
Kaçmaz, N. (2005). Hemşirelerde iş stresi ve tükenmişlik. İ.Ü.F.N. Hem Derg, 13(54), 65-75.
Karadağ, G., Sertbaş, G., Güner, İ. C., Taşdemir, H. S., Özdemir, N. (2002). Hemşirelerin iş
doyumu ve tükenmişlik düzeyleri ile bunları etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi.
Hemşirelik Forumu Dergisi, 5(6), 8-15.
Kavla, İ. (1998). Hemşirelerde İş Doyumu ile Tükenmişlik İlişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
Kırılmaz, A. Y., Çelen, Ü., Sarp, N. (2003). İlköğretimde çalışan bir öğretmen grubunda
“tükenmişlik durumu” araştırması. İlköğretim-Online, 2, 2-9.
Kaya, N., Kaya, H., Ayık, S., Uygur, E. (2010). Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
419
Kocabıyık, Z. O., Çakıcı, E. (2008). Sağlık çalışanlarında tükenmişlik ve iş doyumu. Anadolu
Psikiyatri Dergisi, 9, 132-138.
Maslach, C. (1976). Burned-out. Hum Behav, 5, 197-220.
Özbaş, A., Bolol, N., Solmaz, Ş., Çavdar, İ., Akyolcu, N., Urhan, S., Yıldız, L. (2006). Kulak
burun boğaz kliniğinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik. İ.Ü.F.N. Hem Derg, 14(56), 41-48.
Özdemir, A. K., Özdemir, H. D., Coşkun, A., Çınar, Z. (1999). Diş Hekimliği Fakültesi
öğretim elemanlarında Mesleki Tükenmişlik Ölçeğinin değerlendirilmesi. Cumhuriyet
Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi, 2(2), 98-104.
Sinat, Ö. (2007) Psikiyatri kliniklerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin
araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Pines, A. M., Aronson, E. (1988). Career Burnout: Causes and Cures, The Free Press, New
York, pp. 33–180.
Pines, A., Aronson, E., Kafry, D. (1981). Burnout: From tedium to personal growth. New
York, The Free Press.
Poncet, M. C., Toullic, P., Papazian, L., Kentish-Barnes, N., Timsit, J., Pochard, F., Chevret,
S., Schlemmer, B., Azoulay, E. (2007). Burnout Syndrome in Critical Care Nursing Staff.
American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 175, 699-703.
Schaufeli, W. B., Bakker, A., Hoogduin, K., Schaap, C., Kladler, A. (2001). On the clinical
validity of the Maslach Burnout Inventory and the Burnout Measure. Psychology and Health,
16, 565-582.
Schaufeli, W. B., Enzmann, D., Girault, N. (1993). The measurement of burnout: A review. In
Schaufeli, W.B., Maslach, C., & Marek, T. (Eds.), Professional burnout: Recent developments
in theory and research, New York: Taylor & Francis, pp. 199-215.
Shımızutanı, M., Odagırı, Y., Ohya, Y., Shımomıtsu, T., Krıstensen, T.S., Maruta, T., Iımorı,
M. (2008). Relationship of Nurse Burnout with Personality Characteristics and Coping
Behaviors. Industrial Health, 46, 326–335.
Şahin, D., Turan, F. N., Alparslan, N., Şahin, İ., Faikoğlu, R., Görgülü, A. (2008). Devlet
Hastanesinde Çalışan Sağlık Personelinin Tükenmişlik Düzeyleri. Nöropsikiyatri Arşivi, 45,
116-21.
Taycan, O., Kutlu, L., Çimen, S., Aydın, N. (2006). Bir üniversite hastanesinde çalışan
hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik düzeyinin sosyo-demografik özelliklerle ilişkisi.
Anatolian Journal of Psychiatry, 7, 100-108.
Yavuzyılmaz, A., Topbaş, M., Çan, E., Çan, G., Özgün, Ş. (2007). Trabzon il merkezindeki
sağlık ocakları çalışanlarında tükenmişlik sendromu ile iş doyumu düzeyleri ve ilişkili
faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6 (1), 41-50.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com