Analysis of Bird Motif on White Backgrounded Usak Carpets
Journal Name:
- Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author |
---|---|
Abstract (2. Language):
As it has been known, 16th century was the peak level in all areas for the
Ottoman Empire as ornamentation too.
It has been known that some authors and academics has already studied and
written articles about the carpets which are classified as the "White backgrounded
Uşak carpets” and termed as “Çintemanîli Carpets and Birdy carpets” in the period
which is defined as the golden age of carpet area. The 1st author who has examined
the issue, Riefstahl claims that the shapes of the carpets which also give defination
to these carpets due to be looking like the birds, come from the floral arabesque
motif and by comparing these patterns with the “arabesque” and “leaf” motifs, he
has tried to explain that the patterns form with the leaves one sided to the right and the other sided to the left. Even, he has mentioned that these motifs arise of the
damage of the floral motifs and called them the shape of as “double bird”. In some
sources, it was tried to be described in different names too.
Is this thesis which has been put forth and even being accepted, essentially
true? To search for the answer, a pattern on the “birdy carpets” has been tried to be
examined by the “müzehhip” and by being compared with the similar patterns at the
ornamentation, it has been tried to arrive at a conclusion
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Bilindiği gibi 16. yüzyıl Osmanlı Devletinin her alanda olduğu gibi
tezyînât(süsleme) alanında da zirvede olduğu bir dönem olmuştur.
Halı alanında da altın çağ olarak tanımlanan bu dönemde “Beyaz zeminli
Uşak Halıları” ismi ile sınıflandırılan, “Çintemanîli ve Kuşlu Halılar” olarak
adlandırılan halılar hakkında bazı yazarların çalıştığı ve makaleler yazdığı
bilinmektedir. Konuyu ilk incelemeye alan yazar Riefstahl olup motifin kuşa
benzetilmesi sebebiyle halıya da ismi kazandıran şekillerin bitkisel ‘arabesk’ bir
motiften alındığını iddia etmekte, yazar makalesinde bu desenleri birçok ‘arabesk’
ve yaprak motifiyle karşılaştırarak, biri sağa diğeri sola dönük iki yapraktan
meydana geldiğini açıklamaya çalışmıştır. Hatta bu motifler tarif edilirken nebati
motiflerin bozulmasından doğmuş, çift kuşa benzeyen şekil diye bahsetmiştir. Bazı
kaynaklarda da farklı cümlelerle tanımlanmaya çalışılmıştır.
Ortaya atılan ve kabul gören bu tez gerçekte acaba doğru mudur?
Sorusunun cevabını aramak için, bu makalede, “Kuşlu Halılar’da” yer alan desen,
bir müzehhip gözüyle irdelenmeye ve diğer bezeme sanatlarında yer alan benzerleri
ile mukayese edilerek bir sonuca varılmaya çalışılmıştır.
- 1
19-32