You are here

Home » Content

SAĞLIK SEKTÖRÜNDE, TÜKENMİŞLİK SENDROMUNA ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN ANALİZİ VE BİR ARAŞTIRMA

Journal Name:

  • Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2011

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Problem Status: Researches, show that employees in health care sector are the most exposed group to burnout syndrome. In this case, the causative factors of burnout syndrome will examine in this sector. Purpose of the Research: Relative literature shows giving supporting care of health employees to people in need of assistance in excessive workload as a cause of higher burnout level of health employees than other professionals. Briefly, these researches associate the high burnout level mostly to the characteristics of the job. In addition to the factors shown as a cause of burnout syndrome in the literature, the effects of the factors on burnout syndrome will be take on as associated status (contracted/permanent), working unit (risky/normal) and voluntary choose the working unit or not. Findings and the Result: Subjects of the research has sensitive burnout %36,6, insensitiveness %22,5 and lack of personal success %31,6. According to age and gender variables of subjects significant results have identified, but according to educational status and work experience significant results have not identified. In the basis of titles; significant results identified between nurses, technicians in the terms of burnout. According to working unit and associated status variables a significant result have not identified.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Problem Durumu: Araştırmalar, sağlık sektöründeki işgörenlerin tükenmişlik sendromuna en fazla maruz kalan kesim olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, bu sektörde tükenmişlik sendromuna neden olan faktörler ele alınıp incelenecektir. Araştırmanın Amacı: İlgili yazın, sağlık işgörenlerinin tükenmişlik seviyelerinin diğer meslek gruplarına göre daha fazla olmasının nedeni olarak; bu meslek grubunun aşırı iş yükü altında yardıma muhtaç insanlara destekleyici bakım vermelerini ve yüz yüze iletişim kurmalarını göstermektedir. Kısaca bu araştırmalar yüksek tükenmişlik seviyesini daha çok “işin niteliğine” bağlamaktadırlar. Yazında tükenmişlik sendromunun nedenleri olarak öne sürülen faktörlere ek olarak, bu araştırmada, bağlı bulunulan statü(sözleşmeli/kadrolu), görev yapılan birim(riskli/normal), mesleğin ve çalışılan birimin kendi isteği ile seçilip seçilmediği gibi faktörlerin tükenmişlik düzeyi üzerine olan etkisi ele alınacaktır. Bulgular ve Sonuç: Araştırmaya katılan deneklerin %36,6’sı duygusal tükenmişlik, %22,5’i duyarsızlaşma ve %31,6’sı ise kişisel başarı noksanlığı yaşamaktadır. Deneklerin yaş ve cinsiyet değişkeninde tükenmişlik seviyeleri açısından anlamlı Farklılık elde edilirken, eğitim durumu ve iş deneyimi değişkenlerinde bilimsel yönden anlamlı sonuç tespit edilememiştir. Unvanlar bazında ise hemşirelerle, teknisyenler arasında tükenmişlik düzeyi açısından anlamlı fark tespit edilmiştir. Çalışılan birim ve bağlı olunan statü değişkenleri açısından ise bilimsel yönden anlamlı fark tespit edilememiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_143240_1_pp_47-67.pdf
  • 1
47-67
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Arı,G.ve Bal,Ç.,2008; Tükenmişlik Kavramı:Birey ve Örgütler Açısından Önemi Yönetim ve
Ekonomi Cilt:15 Sayı:1 Celal Bayar Üniversitesi İİB.F. Manisa
Ardıç,K.ve Polatçı,S.,2008; Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama
(GOÜ Örneği) Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10 / 2 69-96 Aslan,H.,2000;“Hekimlerde Tükenme Sendromu ve Önleme Yolları”, Kahramanmaraş Sütçü
İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri ABD, rşiv 9, s.427-436.
Aslan, D. Kiper, N., Karaağaoğlu, E.,Topal, F., Güdük, M., Cengiz, Ö.S.,2005; Türkiye’de
Tabip Odalarına Kayıtlı Olan Bir Grup Hekimde Tükenmişlik Sendromu ve Etkileyen
Faktörler. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları.
Aslan, S.H., Aslan, R.O., Alparslan, N. Gürkan, S., Ünal, M. 1997; Hekimlerde Tükenmede
Cinsiyetle İlişkili Etmenler. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 22(2):132-136
Aktuğ İ, Susur A, Keskin S ve ark. Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde İşgören
Hekimlerde Tükenmişlik Düzeyleri. Osmangazi Tıp Dergisi 2006; 28: 91-101.
Ay,M., ve Avsaroğlu,S, 2010; “Muhasebe Çalışanlarının Mesleki Tükenmişlik, İş Doyumu
Ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi” Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi Cilt:7 Sayı:1
Basım,N. ve Şeşen, H.,2006; Mesleki Tükenmişlikte Bazı Demografik Değişkenlerin Etkisi:
Kamuda Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi, 6(2):15-23.
Barutçu,E.,Serinkan,C.,2008;Günümüzün önemli sorunlarından biri olarak, Tükenmişlik
sendromu ve denizlide yapılan bir araştırma, Ege Akademik Bakış; Sayı:8 s,541-561
Baron,D.N., West,E.,2007; The Emotional Cost of Caring incured by man and women in the
British labour Market, Social science medicine 65, 2160-2171
Budak, Gülay, ve Süregevil,Olca,2005; “Tükenmislik ve Tükenmisligi Etkileyen Örgütsel
Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama”,
D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi ,Cilt:20, Sayı:2,95-108.
Canbaz, S., Sünter, A.T., Dabak, Ş. Öz, H. Pekşen, Y.,2001; Hemşirelerde Tükenmişlik
Sendromu, İş Doyumu ve İşe Bağlı Gerginlik. Hemşirelik Forumu Dergisi, 4(2):31-34.
Cordes, Cynthia L. ve Dougherty, Thomas W.,1993; “A Review and in Integration of
Research on Job Burnout”, Academy of Management Review, Vol.18, No.4, 621-656.
Cordes, Cynthia L., Dougherty, Thomas W. ve Michael, Blum, 1997; “Pattens of Burnout
Among Managers and Professionals: a Comparison of Models”, Journal of Organizational
Behavior, Vol.18:685-701.
Çimen, Mesut. ve Ergin, Canan,2001; Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Personelinin
Tükenmislik Düzeylerinin incelenmesi”, Gülhane Tıp Dergisi, 43 (2), 169–176.
Çiper,A.,2006; Tükenmişlik Sendromunun Hizmet Kalitesine Etkisi Ve Çağrı Merkezi
Uygulaması Yüksek Lisans Tefzi YÖK Tez Merkezi
Çam,Olcay. ,1992; “ Tükenmislik Envanterinin Geçerlilik ve Güvenilirliginin Araştırılması”,
VII.Ulusal Psikoloji Kongresi Çalısmaları, Türk Psikologlar Dern. Yayını, ,Ankara,s.155-160 Çam,O.,1999; “Tükenmişlik Üzerine Yapılmış Bir Değerlendirme”, Ege Üniversitesi
Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 14(1).
Dinç,K.,2008; Yardım Mesleklerinde Tükenmişlik Sendromu,Dönem projesi, Ankara
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Demir,A., 2004; Hemşirelikte Tükenmişliğe Bir Bakış. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik
Yüksekokulu Dergisi, 7(1):71-79.
Dervişoğlu,Gökçen,2000; “The Role of Certain Demographic Variables,Burnout and Stres on
Job Satisfaction”, Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, the Graduate School of Social
Sciences of Middle East Technical University, The Department of Educational Sciences.
Dequette, A. et al, 1994; “Factors Related To Nursing Burnout: A Reviev Of Empirical
Knowledge”. Issues in Mental Health Nursing, 15(4): 337-358.
Durualp E, Göktaş N, Demirhan H.,2005; Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi.
IV. Ulusal Öğrenci Hemşireleri Kongresi, 5-6 Mayıs, Ordu.
Ergin, Canan. (1992), “Doktor Ve Hemşirelerde Tükenmişlik Ve Maslach Tükenmişlik
Ölçeği’nin uyarlanması”, 7.Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, s. 143-154.
Ergin, Canan,1993), “ Doktor ve Hemsirelerde Tükenmislik ve Maslach Tükenmislik
Ölçeginin Uyarlanması”, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalısmaları, Türk
Psikologlar Dernegi Yayını, 22-25 Eylül, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Ergun,D., Celasin,N,Akış,S,Altun,Ö.Bakıroğlu,Ö.,Bozkurt,S.,2005;Dahili Kliniklerde Görev
Yapan Hemsirelerin Tükenme ve Empatik Beceri Düzeyleri ve Bunları Etkileyen Faktörlerin
Belirlenmesi 7-10 Eylül 2005, 3.Uluslararası-10.Ulusal Hemsirelik Kong. (izmir)
Frıesen,David ve Sarros, James C. 1989; “Sources of Burnout Among Educators”, Journal of
Organizational Behavior, 10 (2), April, 179-188.
Freudenberger HJ. Staff burnout. J Soc Issues 1974; 30:159-165.
Fogarty,Timothy J, Singh, Jagdip , Rhoads, Gary K. ve Ronald K.Moore,2000; “Antecedents
and Consquences of Burnout inAccounting: Beyond the Role Stress Model”, Behavioral
Research in Accounting, Vol.12, 32-67.
Garden , A.M. 1987; Depersonalisation, a valid dimension of burnout?, Human Relations.
40:545-560
Gökçakan,Z. ve Özer,R. 1999; “Rehber Ögretmenlerde Tükenmislik”, Rize Rehberlik ve
Arastırma Merkezi Müdürlügü Yayınları, No. 1. Basım, s.3.
Gilloran, A. et al,1994; “Staff Nurses Satisfaction in Psychiatric Wards”, J Adv Nurs, 20:
997-1003.
Izgar, Hüseyin,2001; Okul Yöneticilerinde Tükenmislik, Ankara: Nobel Yayın Dagıtım, , s. 2 Jackson SE. Maslach C, Maslach Burnout Inventory Manual. 2nd ed. Consulting Psychologist
Press, Palo Alto, 1986. Maslach C. Burned-out. Hum Behav 1976; 5:197-220.
Kırılmaz, A.Y, Çelen Ü, Sarp, N.,2003; İlköğretim Grubunda İşgören Bir Öğretmen
Grubunda “Tükenmişlik Durumu” Araştırması. İlköğretim Online ; 2: 2-9.
Kaçmaz, Nazmiye,2005; “Tükenmislik (Burnout) Sendromu” ,İstanbul Üniversitesi istanbul
Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt.68, sayı:1,29-32.
Kim, Hyun J., SH_N,Kang H. ve W.Terry Umbreit,2007; “Hotel Job Burnout: the Role of
Personality Characteristics”, Hospitality Management, 26, 421-434.
Koyuncu, Mustafa,2008; “Üniversite Ögretim Elemanlarında Tükenme Duygusu ve
organizasyondan Ayrılma istegine Etkisi”, 13.Ulusal Yönetim Yönetim ,Ekonomi 15/1 (2008)
ve OrganizasyonKongresi,İstanbulÜniversitesi,http://www.isletme.istanbul.edu.tr
Lambie,Glenn W. ,2007; “The Contribution of Ego Development Level to Burnout in School
Counselors: Implications forProfessional School Counseling”,Journal of Counseling
Develpoment ,Vol.85, Winter, 82-88.
Lu, H., While, A.E. and Barriball, K.L. (2005). “Job Satisfaction Among Nurses: A Literature
Review”. Int J Nurs Stud, 42: 211-227.
Lee, Raymond T. ve Ashforth, B.lake E.,1993; “A Further Examination of Managerial
Burnout: Toward an Integrated Model”, Journal of Organizational Behavior, Vol.14,No.1,3.
Leıter, Michael P. Ve Maslach,Christina. (1988), “The Impact of Interpersonal Environment
on Burnout and Organizational Commitment”, Journal of Organizational Behavior, Vol.9,
297-308.
Meier,S.T.,1983; Toward a theory of burnout, Human Relations,36, 899-910
Maraşlı, Müge,2003; “Lise Öğretmenlerinin Bazı Özelliklerine ve Öğrenilmiş Güçlülük
Düzeylerine göre Tükenmişlik Düzeyleri” , Doktora Tezi, Ankara, Hacettepe Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Maslach, C., 1976; Burned-out., Human Behavior, 5,s.16-22.
Maslach, C., Schaufeli, W.B. and Leiter, M.P. ,2001; “Job Burnout”. Annu Rev Psychol, 52:
397-422.
Maslach C, Jackson SE.,1981; Manual of Maslach Burnout Inventory. İkinci baskı,
California, Consulting Psychologists Press, s.1-17.
Maslach C. ,1982;Burnout: The Cost of Caring. New Jersey:Englewood Cliffs & Prentice
Hall Inc.
Maslach, Christina,2003; “Job Burnout: New Directions in Research and Intervention”
Current Directions in Psychological Science, Vol.12, 5, 189-192. Maslach, Christina. ve Jackson, Susan E.,1981; “The Measurement of Experienced Burnout”,
Journal of Occupational Behavior, Vol.2, 99-113.
McManus, I.C., Keeling, A. and Paice, E., 2004; “Stress, Burnout And Doctors’ Attitudes To
Work Are Determined By Personality And Learning Style: A Twelve Year Longitudinal
Study Of UK Medical Graduates”. BMC Med, 2: 29.
Otacıoglu, S. G.,2008; “Müzik Öğretmenlerinde Tükenmişlik Sendromu ve Etkileyen
Faktörler”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), Bahar, 103-116.
Orgesta, J., Rusac, S., Zorec L., 2008; “Realation Between Burnout Syndrome and Job
Satisfaction Among Mental Health Workers”, Croatian Medical Journal, 49, 364-374.
Özdemir, H. D. ,2001; Üniversite Akademik Personelinin Görev Ünvanları Açısından İş
Tükenmişlik Düzeylerinin Araştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
Özyurt A., Söylemez D., Aydın, G., Sur, H.,, Hayran, O., 2004; “Hekimlerde Tükenmişlik
Düzeyi” Türk Tabipleri Birliği Uzmanlık Dernekleri Koordinasyon Kurulu (TTB-UDKK) X.
Tıpta Uzmanlık Eğitimi Kurultayı, Tıp Dünyası Dergisi, Sayı: 128.
Pines, A.M. ve Aronson, E.,1988; Career burnout: Causes and cures. New York: Free Press.
Poncet, M.C. et al, 2007; “Burnout Syndrome in Critical Care Nursing Staff”. Am J Respir
Crit Care Med, 175: 698-704. Ramirez, A.J. et al (1996). “Mental Health Of Hospital
Consultants: The Effects Of Stress And Satisfaction At Work”. Lancet, 347: 724-728.
Piko, B.F.,2005; Burnout, Role Conflict Job Satisfaction and Psychosocial Health Among
Hungarian Health Care Staff: A Questionnaire Survey. International Journal of Nursing
Studies. 43(3):311-8.
Rızzo, J. R., R. J. House, ve S. I. Lırtzman ,1970; “Role Conflict and Ambiguity in Complex
Organizations”, Administrative Science Quarterly, 15, 150-163.
Resmi Gazete Tarihi: 12.05.2006 Resmi Gazete Sayısı: 26166 Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık
Kurum Ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme
Yapılmasına Dair Yönetmelik
Sıngh, Jagdip, Goolsby, Jerry R., ve Gary R. Rhoads, 1994; “Behavioral and Psychological
Consequences of Boundary Spanning Burnout for Customer Service Representatives”,
Journal of Marketing Research, Vol.XXXI, November, 558-569.
Sılığ, Aylin, 2003; “Banka İşgörenlerinın Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler
Açısından İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi, Eğitim
Bilimleri Enstitüsü.
Şenturan,L., Karabacak,B.,Alpar,Ş.,Sabuncu,N.,2007; Hemodiyaliz Ünitelerinde Çalışan
Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi,17. Ulusal Böbrek Hastalıkları Diyaliz ve Transplantasyon
Hemşireliği Kongresi , Antalya Sweeney, John T. ve Summers, Scott L.. 2002; “ The Effect of the Busy SeasonWorkload On
Public Accountants’ Job Burnout”, Behavioral Research In Accounting, 14, 223-245.
Sayıl,I., Haran,S., Ölmez,Ş.,1997;. Ankara Üniversitesi Hastanesinde İşgören Doktor ve
Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri. Kriz Dergisi 5: 71-7.
Torun,Alev,1997; “Stres ve Tükenmişlik”, Endüstri ve Örgüt Psikolojisi içinde, Ed.Suna
Tevrüz, 2.Baskı, Türk Psikologlar Derneği ve Kalite Derneği Ortak Yayını, İstanbul,
Taycan,O., Kutlu,L., Çimen,S.,2006; Bir Üniversite Hastanesinde İşgören Hemşirelerde
Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyo-demografik Özelliklerle İlişkisi. Anadolu
Psikiyatri Dergisi 7:100-8.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com