Journal Name:
- İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
16.
yy .'in ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu'na kahvehanelerin girişi Osmanlı sosyo-kültürel yaşamında da bir dizi değişikliğe neden olmuştur. Osmanlı insanı, kahvehaneler yoluyla yeni bir toplumsallık biçimi edinmiş, kahvehanelerde politik bir özne olarak işlev görmeye başlamıştır. Kahvehaneler, her zaman Osmanlı kamusal yaşamının merkezinde yer almıştır. Zamanla, kahvehanelerde kamusal söylentiler gitgide yayılmaya başlaması ise, ülkede yeni bir politik kamuoyunun doğuşuna aracılık etmiştir. Osmanlı merkezi otoritesi ve devlet adamları hakkında kahvehanelerde çıkarılan söylentiler, çok geçmeden kahvehanelere karşı devletin olumsuz tutumuyla sonuçlanmıştır. Ancak, kuşkusuz, devlet ve politik yaşam arasındaki ilişkiyi belirleyen en önemli özellik, kahvehanelerden devletin toplumsal denetim aracı olarak yararlanılması olmuştur. Kahvehanelerin salt birer fiziki mekân ve toplanma yeri olmasının ötesinde bir önemi ve anlamı vardır. İlk olarak, kahvehaneler, Osmanlı Devle-ti'nin içinde, devlet alanının dışında yeşeren kamusal alan niteliğiyle, dönemin özgür düşünce ve tartışmalarının oluşumuna ve örgütlenişine doğrudan destek vermiştir. Bu yönüyle de etkili muhalefet niteliğine sahiptir. İkinci olarak, devlete yöneltilen eleştirilerin mayalanıp geliştirildiği bir iletişimsel ortama kaynaklık etmesinden dolayı, bir kamusal söylenti mekânı olarak kahvehaneler, merkezi devlet otoritesinin baskıcı uygulamalarına maruz kalmıştır. Bu çalışmada, bir kamusal alan ve söylenti mekânı olarak kahvehanelerin Osmanlı İmparatorluğunda üstlendiği siyasal iletişim rolü üzerinde durulmaya çalışılmıştır.
FULL TEXT (PDF):
- 1
113-124