Journal Name:
- Jeoloji Mühendisliği Dergisi
Author Name |
---|
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Ülkemizde deniz bilimleri alanındaki araştırmalar
ve bu konunun, öneminin anlaşılması oldukça yenidir.,
19701i yıllardan sonra petrolün denizde aranması
amacıyla başlayan deniz araştırmaları bazı kuruluş ve
üniversitelerce günümüze kadar yürütülmüştür. Bu
çalışmalar henüz istenilen düzeye çeşitli nedenlerle
ulaşamamıştır. 1975'ten günümüze Deniz Kuvvetleri
seyir, Hidrografi, ve Oşinografi Dairesi Başkanlığınca
askeri amaçlı deniz araştırmaları, MTA Genel
Müdürlüğü, Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri
Teknoloji Enstitüsü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Erdemli
Deniz Bilimleri Enstitüsü ve İstanbul Üniversitesi
Coğrafya Bölümü Deniz Bilimleri. Enstitüsü tarafından.
da bilimsel amaçlı deniz araştırmaları yapılagelmiştir.
Günümüzde Türkiye'de 7 adet araştırma gemisi mevcuttur
ve bonlardan. MTA Sismik-1 ve MTA Sismik-2 jeofizik,
yöntemleri, kullanırken, diğerleri deniz tabanı
örnekleme aletleri ve diğer oşinoğıafik donanımlara
sahiptir.,
Deniz bilimleri alanlarında yapılacak olan
araştırma ve çalışmalar oldukça pahalı alet ve
donanımları, gerektirmektedir. Bu alet ve gereçlerin her
enstitü ve okul için. ayrı ayrı alınması çok. pahalı ve
büyük kaynak israfına sebep olacağından, belli miktarlarda
alınıp ortak kullanıma sunulması yoluyla
yapılacak 'tasarruflarla da daha değişik aletlerin alınarak
araştırma zenginliği sağlanması yoluna gidilebilir. Bu da
deniz bilimleri konusunda araştırma yapan, kuruluşların
koordinasyonu ile gerçekleştirilebilir.
Ülkemizde deniz bilimleri alanlarında kısa. sürede
hızlı bir gelişme görülmekle beraber bu tonu ile ilgili
kuruluşların, birbirlerinden habersiz ve dağınık olarak,
gerçekleştirdikleri projeler' ülke yararına beklendiği
şekilde bir fayda, sağlamamışta". Bu konuda kuruluşların
kendi olanakları çerçevesinde yürüttükleri, çalışmalar ve
yürütülen projeler yetersizdir., Özellikle pahalı donanım
gerektiren deniz araştırmaları, kuruluşların olanaksız
bütçelerinden ayırdığı küçük finansmanlarla yapacakları
proje çalışmaları yerine, bu kuruluşların ortak, kalkılan
ile gerçekleştirecekleri koordineli ve geniş, kapsamlı
çalışmalar daha verimli olacaktır... Bunun için bu konu
ile> ilgili araştırma yapan kuruluşların maddi, olanaklarını
birleştirmeleri, çalışma grubu ve proje ağırlıklarına göre
tesbit edilecek öncelikli çalışmalarını
gerçekleştirmelidirler,. Günümüzde ağırlıklı araştırma,
dalı, petrol ve maden gibi konuları kapsayan deniz jeolojisi
dalıdır.., Oşinografîk konularda yapılacak çalışmalar
deniz jeolojisinden ayrı 'tutul.am.az ve birlikte
yürütülmelidirler. Oşinografi deniz soyunun fiziksel,
kimyasal ve biyoloji işlevlerini incelerken, deniz
jeolojisi deniz, tabanının, karadan denizin derinliklerine
uzanan formasyonların incelenmesi ve bundan hareketle,
petrol, maden ve- jeolojik hizmetler gibi ekonomik bulgulara
yönelik araştırma yapan bilim dalıdır. Bu iki
bilim dalını birbirlerinden farklı tutmamak, gerekmektedir.
Den iz j eoloj i sinde yapılacak çalışm alarda
oşinografîk bilgilere yaklaşım yapılabilir.. Güncel sedimanlann
fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri incelenerek
oşinografîk özelliklere yaklaşım, yapılabilir.
Deniz araştırmalarını sadece oşinografîk bir bilim dalı
olarak ele almamalı, önemli ve ağırlıklı, çalışma gerektiren
deniz jeolojisi konusu çalışmalarda, ön plana
alınmalıdır.
Bu konuda atılabilecek en önemli adım., Ulusal
Deniz Bilimleri Koordinasyon Merkezinin kurulmasıdır..,
Bu merkeze üniversiteler yanında deniz jeolojisi ile
doğrudan ilişkili kuruluşlardan da üye alınmalıdır. Bu iş
için ayrılmış küçük gemiler yerine daha büyük arastama
gemileri ile daha. kapsamlı araştırmalar yapılmalıdır. Üç
•tarafı denizlerle çevrili olan ülkemizde hala bunun gerçekleşmemiş
olması gerçekten çok üzücü bir1 durumdur.
FULL TEXT (PDF):
89-90