Buradasınız

DİYARBAKIR İHTİSAS KÜTÜPHANESİNDE BİR ŞİİR MECMÛASI “ÇİZGİLİ DEFTERDEN NOTLAR-I-II”

A MECMÛAS OF POEM IN THE DİYARBAKIR İHTİSAS KÜTÜPHANESİ “NOTES FROM STRIPED NOTEBOOK-I-II”

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4494
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Mecmûas of poem are important sources for research of Classic Literature in addition to other souces. These Mecmûas introduce admirations of period and this period’s admirable poets and poems. Moreover; some literary works, which are believed to be losed, are able to contain poems of poets’,who don’t have divan or not appear in other sources. They are also important for our literature history in terms of showing interest toward poem and art’s generality area in society. For this, it is required to uncover Mecmûas which are forgotten at the corners of libraries. In this article, we introduce andpublish a Mecmûa of poem which exist in the Diyarbakır İhtisas Kütüphanesi. In this work of called “Notes from striped notebook”, which it’s typesetter is not certain, couplets were classified according to their first letters, not their rhymes.Inside,it contains rhymes of poets beside as Neccâr-zâde Rızâ, Sezâyî-i Gülşenî, Hâmî-i Âmidî famous poets,there is poets as Atîk Sürûrî, Gedâ, Râşid ve Kemâl ibni Gıyâs,who probably has dîvan but we has not got any information about them. In this study, poems of poets, which poets’ names are mentioned in themecmûa and who we can reach their dîvan, are controlled with one by one and also the rhyme’s places are tried to show.
Abstract (Original Language): 
Şiir mecmuaları, Klâsik edebiyat araştırmaları için önemli kaynaklardandır. Bu mecmûalar, derlendikleri dönemin beğenilerini, beğenilen şairlerini ve şiirlerini ortaya koymaktadırlar. Yine şiir ve sanata ilginin toplumdaki yaygınlık alanlarını göstermeleri bakımından da edebiyat tarihimiz için önemlidirler. Ayrıca kaybolduğu sanılan bazı eserleri; divanı bulunmayan ya da başka kaynaklarda adı geçmeyen şairlerin şiirlerini ihtiva edebilmektedirler. Bu yüzden mecmûalar hem Divan neşirlerinde, hem de karşılaştırmalı çalışmalarda önemli bir başvuru kaynağı niteliğinde eserlerdir. Ancak bu konuda yapılan çalışmalar sınırlı sayıdadır. Bunun için kütüphanelerin köşelerinde unutulmuş mecmûaların ortaya çıkarılması gerekmektedir. Biz de bu çalışmamızda Diyarbakır İhtisas Kütüphanesinde bulunan ve şimdiye kadar ortaya konulan şiir mecmûalarından farklı bir özelliğe sahip olan bir şiir mecmûasını tanıtıp yayınlayacağız. “Çizgili Defterden Notlar” adındaki bu mürettibi belli olmayan eserde beyitler kafiyelerine göre değil de ilk harflerine göre tasnif edilmiştir. İçinde Neccâr-zâde Rızâ, Sezâyî-i Gülşenî, Hâmî-i Âmidî gibi meşhur şairlerin yanında Atîk Sürûrî, Gedâ, Râşid ve Kemâl ibni Gıyâs gibi, belki de divan sahibi olan ancak kim oldukları hakkında hiç bir bilgimiz olmayan şairlerin de beyitlerini ihtiva etmektedir. Bu çalışmada mecmûada adı geçen ve divanına ulaşabildiğimiz şairlerin şiirleri tek tek kontrol edilerek beyitlerin yerleri de gösterilmeye çalışılmıştır.
429-483

REFERENCES

References: 

AKKAYA, Hüseyin (1994).Nevres-i Kadîm Ve Türkçe Divanı, İstanbul
Ali Emîrî Efendi (2003). Esâmî-i Şu’arâ-yı Âmid (haz. Galip Güner-Nurhan Güner), Anıl Matbaası, Ankara.
BANARLI, Nihad Sami (1987). Resimli Türk Edebiyatı I, MEB Basımevi, İstanbul.
BEKTAŞ, Ekrem (2007). Muvakkit-zâde Muhammed PertevDîvânı, Malatya.
BOZKIR, Ömer (2006). “Neccâr-zâde Mustafa Rızâ’nın Hayatı, Eserleri ve Tasavvufî Görüşleri”, Yüksek Lisans Tezi, (Yard. Doç. Dr. Cengiz Gündoğdu), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Divan-Bosnalı Sâbit Alaeddin Ali (1991). (haz. Turgut Karacan), Cumhuriyet Üniversitesi.
Divan-ı Hâmî-i Âmidî (1272/1856). Cerîde-i Havâdis Matbaası.
Dîvân-ı Hâzık Efendi, (1318/1902). Hâzık Mehmed Efendi, Abdürrezzak İlmî Efendi, Şirket-i Sahfiye-i Osmaniye Matbaası, Dersaadet (İstanbul).
Dîvân-ı İzzet Beg (Beylikçi İzzet Divanı), (1258/1842). İstanbul.
Dîvân-ı Hüznî (Osman Sürûrî). 1212 (1939).
Dîvân-ı Rızâ (Neccâr-zâde Mustafa Rızâ) (1262/1846). İstanbul, Dârut’tıba’ati’l-âmire.
Elmastraş-zâde Mustafa Hilmi (1857). Dîvân-ı Belâgat-unvân-ı Hilmî, Tâb-hâne-i Âmire, İstanbul.
GIYNAŞ, Kamil Ali (2011). “Şiir Mecmuaları Hakkında Yapılan Çalışmalar Bibliyografyası” Selçuk Üniversitesi/Seljuk University Edebiyat Fakültesi Dergisi/Journal of Faculty of Letters Yıl/ Year: 2011, Sayı/Number: 25, Sayfa/Page: 245-260.
GÜRBÜZ, Mehmet (2012). “Şiir mecmûaları üzerine bir tasnif denemesi”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmalı edebiyatının kırkambarı (haz. Hatice Aynur. vd.), Turkuaz, İstanbul, 97-113.
GÜREL, Rahşan (tsz). Enderunlu Vâsıf Divanı, Kitabevi, İstanbul.
HALICI, Feyzi (1982). Âşık ŞemǾî Hayatı ve Şiirleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları Ankara.
KADIOĞLU, İdris (2005). Diyarbekirli Lebîb Hayatı, EdebîKişiliği, Eserleri ve Dîvânı, Malatya.
KILIÇ, Atabey (2012). “Mecmûa tasnifine dâir”, Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmalı edebiyatının kırkambarı (haz. Hatice Aynur, vd.), Turkuaz, İstanbul, 75-96.
482 Ramazan SARIÇİÇEK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1Winter 2013
KUT, Günay (1986). “Mecmûa”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C.6, Dergâh Yayınları, İstanbul, 37.
LEVEND, Agâh Sırrı (1988). Türk Edebiyatı Tarihi, C. 1, TTK, Ankara, 166-167.
Osman Nuri Paşa Divanı, Millet Kütüphanesi AEMNZ471, v.103b. (Yazma)
ÖZDEMİR,Mehmet (1999). “Neccâr-zâde Rızâ Divânı’nın Edisyon Kritiği”, Danışman: Yrd. Doç Dr. Halil İbrahim HAKSEVER, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisana Tezi) Afyon, 1999 XV + 500 s.
Sezâ’î-i Gülşenî Dîvânı (1267/1851), Matbaa-i Âmire, İstanbul.
ŞENGÜN, Necdet (2007). “La’lî Mehmed Fenâî Efendi ve Dîvânçesi”, D.E.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: XXV, İzmir 2007, ss.241-270.
TANYILDIZ, Ahmet (2012). “Şiir Mecmûaları Hakkında”, Uluslararası Sosyal Ara_tırmalar Dergisi The Journal of International Social Research, Cilt: 5 Sayı: 21 Volume: 5 Issue: 21, Bahar 2012 Spring 2012, 224-239.
TOSUN, Erhan (2007). Erbilli Âmâ Yusuf Garîbî Efendi Divanı (İnceleme-Tenkitli Metin), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
UZUN, Mustafa (2003). “Mecmûa”, DİA 28, 265-268.
Vâsıf-ı Enderûnî, Dîvân-ı Gülşen-i Efkâr, 1285(1869).
http://www.erzurumlusairler.com/suara/hazikmehmedefendi.html(ET.08.02.2013)

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com