Buradasınız

TÜRKİYE'DE SPOR PSİKOLOJİSİ ALANINDA YAPILAN KİŞİLİK ARAŞTIRMALARINA ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM

A CRITICAL APPROACH TO PERSONALITY STUDIES ON SPORT PSYCHOLOGY IN TURKEY

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
In this study, a general evaluation of 36 articles, thesis, and presentation during congress and symposiums on personality in sport psychology that have published or presented between 1983-1997, was made. Amongst the studies that were related to personality at first level were 14, and only 7 (50%) of these studies had sample size over 100. 6 (43%) of the studies did not show any reliability and validity in their methods, and 3 (21%) of the studies were used parametric statistics, despite the fact that the dispertions were not normal. The number of studies that were related to personality at a second level were 21. These studies were related to competitive anxiety and stress, self perception, locus of control, and Individual preference. 12 (57 %) of the 21 studies were related to competitive stress, 7 of them (33.3 %) were self perception, 1 of them (5 %) was on locus of control, 1 of them (5 %) was related to individual preference. One of the studies was in the form of a summary and it has not had any explanation on the methodology and results. It was observed that the studies showed problems in the reliability and validity of the test methods, in sample sizes, and statistical analysis. 17 (50 %) of the studies were descriptive, 11 (32 %) of them were predictive, and 5 (14%) of them were interventory. In summary the majority of the results were unreliable since the workers did not show the related methodology in the specific area.
Abstract (Original Language): 
Türkiye'de spor psikolojisi alanında yapılan sporcu kişiliği ile ilgili çalışmaların genel bir değerlendirmesinin yapılmasını amaçlayan bu çalışmada 1983-1997 yılları arasında makale, tez, kongre ve sempozyum bildirilerinden konu ile ilgili olan 36 tane yayım değerlendirilmiştir. Sporda kişilikle birinci derecede ilgili olan 14 çalışma içinde örneklemi 100 rakamını geçen çalışma sayısı 7 tanedir (%50). 6 adet çalışmada (%43) ise kullanılan ölçüm araçlarının geçerlik ve güvenirliğinin bulunmadığı, üç araştırmada (%21) da normal dağılım bulunmamasına karşın pa¬rametrik test kullanıldığı görülmüştür. Kişilikle ikincil derecede ilişkili olan çalışma sayısı 21 olarak saptanmıştır. Bu çalışmalar müsabaka kaygısı ve stresi, kendini algılama, denetim odağı, kişisel tercihler gibi konulardan oluşmaktadır. Bu araştırmaların 12 tanesi (%57)'si müsabaka kaygısına, 7 tanesi (%33.3) kendini algılamaya, bir tanesi (%5)'i de denetim odağına, bir tanesi (%5)'i de kişisel tercihe yöneliktir. Bir araştırmanın ise sadece tez özeti olmasına karşın bu araştırmanın yöntemi ve bulguları anlaşılamamıştır. Araştırmaların 17 tanesi (%50) betimsel, 11 tanesi (%32) yordamsal, 5 tanesi (%14) de müdahaleye yönelik olarak yapılmıştır. Sonuç olarak meslek etiğinin tam bilinmemesi nedeni ile elde edilen pek çok bulgunun güvenirliliği tartışmalı görünmektedir.
38-48

REFERENCES

References: 

Açıkada, C.(1997).
Reorganisatio
n of sport education institutions and place of health and physical activity topics. Seminar on Physical Activity and Health. Antalya: 2-4 October 1997.
Aguerri, P. (1986). The development of sport psychology as seen through the analysis of the first fifteen years of the "Journal." International Journal of Sport Psychology. 17, 87-99.
Akıcı, R. S. (1990). Kürekçilerde Kendini Tanıma ve Bazı Psikolojik Özelliklerin Araştırılması (Yayınlanmamış Doktora Tezi), istanbul: Marmara Üniversitesi.
Anastasi.A. (1988).
Psychologica
l Testing. New York: Macmillian Publishing Gompany .
Aşçı, H. H. Gökmen, G. Tiryaki., U. Öner. (1993). Liseli erkek sporcuların ve sporcu olmayanların benlik kavramları. Spor Bilimleri Dergisi. 4 (1) Mart 34-43 .
Aşçı.H. (1995). Takım sporu ve bireysel spor yapan liseli kız öğrencilerin benlik kavramı ve beden imgesinden hoşnut olma düzeyleri. V. Milli Spor Hekimliği Kongresi Bildiri Özetleri, izmir: Ege Üniversitesi 22-24 Eylül I995, 43.
46
Türkiye'de Spor Psikolojisi
Aşçı H., A. Aşçı., E. Zorba. (1995). Kendini fiziksel algılama envanterinin geçerlik ve güvenirlik Çalışması. V. Milli Spor Hekimliği Kongresi Bildiri Özetleri, izmir: Ege Üniversitesi. 22-24 Eylül 1995, 44.
Aşçı, H. (1996). Genç erkek milli basketbol oyuncularının kendini fiziksel algılama ve beden imgelerinden hoşnut olma profilleri. IV. Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi 1-3 Kasım 1996, 77.
Aşçı, H., A. Kin, N. Koşar. (1996). 8 haftalık aerobik ve step etkinliğine katılımın fiziksel algılama ve beden imgesinden hoşnut olma üzerine etkisi. IV. Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi 1-3 Kasım 1996, 72.
Bayar, P. (1983). Atletlerin Kişilik Özellikleri. (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi) Ankara: Ankara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Fakültesi.
Bilge, F. (1992). Sporcuların psikolojik ihtiyaçları. Spor Bilimleri Dergisi. 3 (2) Haziran 10-17 .
Çağlar, E., Z. Koruç. (1996). Kaygının kalp atım hızı üzerine olan etkisi. V. Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi 1-3 Kasım I996, 29.
Çağlar, E., Z. Koruç. (1994). Derinleşen gevşeme çalışmalarının reaksiyon zamanlarına etkisi. Spor Bilimleri ili. Ulusal Kongre Bildirileri Özetleri. Ankara: 20-22 Ekim 1994, 60.
Dorak, F. (1993). Spor Sakatlanmaları ile Kişilik ve Benlik Faktörleri Arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) izmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
Feltz, D.L. (1994).
Th
e nature of sport psychology. (Ed.) T. Horn. Advances in Sport Psychology. Champaign: Human Kinetics Books. 3-12.
Gauvin, L, S.J. Rusell. (1993). Sport-specific and culturally adapted measures in sport and exercise psychology research: Issues and strategies. (Eds.) Singer, R., K. Murphy, K. Tennat. Handbook of Research on Sport Psychology. Illinois: Human Kinetics Books. 891-900.
Güven, Ö., A. Erseven. (1992). Sporcuların müsabaka ortamındaki anksiyete düzeyleri. Spor Bilimleri II. Ulusal Kongresi Bildirileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. 20-22. Kasım.1992, 144-151
Hasırcı, S., U. Dündar. (1992). Sportif performans ve denetim odağı. Spor Bilimleri II. Ulusal Kongresi Bildirileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. 20-22. Kasım.1992, 129.
Haşıl, N., B. Tanelli, G. Erden. (1992). Basketbol ve voleybol sporu yapan iki grubun kişilik ve sosyo ekonomik özelliklerinin karşılaştırılmadı. Spor Bilimleri II. Ulusal Kongresi Bildirileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. 20-22 Kasım 1992, 337-340
Johunson, R.W., W.P. Morgan (1991). Personality characteristics of college athletes in different sports. Scandinavian Journal Of Sports Sciences. 3 (2), 41-49.
Küçük, V. (1990). Amatör ve Profesyonel Futbolcuların Bazı Kişilik Özellikleri. (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi) istanbul: Marmara Üniversitesi.
Koruç, Z., P. Bayar. (1990). MMPI ile sporcularının kişiliklerinin araştırılması. II. Spor Bilimleri I. Ulusal Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi 15-16. Mart. 1990.,111-124.
Koruç, Z., P. Bayar. (1990). MMPI ile sporun kişilik üzerine olan etkisinin araştırılması I. Spor Bilimleri Bülteni. (1), 2, 21-25
Koruç, Z., P. Bayar. (1992). Hentbolcü, voleybolcu, atlet ve taekwondocularda kişilik örüntüleri. Spor Bilimleri II. Ulusal Kongresi Bildirileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. 20-22 Kasım 1992, 144-151
Koruç, Z. (1994). Bayan milli voleybol takımının kişilik örüntüleri. Voleybol Bilim ve Teknoloji Dergisi. 1(1), Temmuz, 29-34.
47
Koruç, Boyar
Koruç, Z. (1994). Otogenik Alıştırmaların Sporcuların Müsabaka Öncesi Stres Durumlarına Etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Koruç, Z., P. Bayar. (1994). Okçuların kişilik özellikleri ve bir kısım psikolojik değişkenlerinin değerlendirilmesi. Spor Bilimleri III. Ulusal Kongresi Bildiri Özetleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. 20-22. Ekim. 1994, 119
Koruç, Z. ( 1996). Farklı reaksiyon zamanı ve kaygı ölçümlerinin zaman içindeki değişimleri. IV. Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi 1-3 Kasım 1996, 30.
Martens, R. (1976). The paradigmatic crises in American Sport Personology. (Ed.) A.C. Fisher. Psychology of Sport. California: Mayfield Publishing Company. 415-431.
Martens,R. (1987). Science, knowledge and sport psychology. Sport Psychologist. 1, 94-99.
Öner, N. (1997). Türkiye'de Kullanılan Psikolojik Testler. Bir Başvuru Kaynağı. (3. Baskı), istanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Özbekçi, F. (1991). Farklı Spor Dallarında Yaşanan Müsabaka Stres Düzeyinin Araştırılması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) istanbul : Marmara Üniversitesi.
Pündük, Z., i. Sütbakan, H. Gür. (1994). Türkiye Eskrim Şampiyonasına katılan sporcuların karşılaşmalar öncesi anksiyete düzeyleri ve başarıyla olan ilişkisi. Spor Bilimleri III. Ulusal Kongre Bildirileri Özetleri. Ankara: 20- 22 Ekim 1994, 116
Pündük, Z., i. Sütbakan, H. Gür. (1994). Türkiye Skeet-Trap Şampiyonasına katılan sporcuların yarışmalar öncesi anksiyete düzeyleri ve başarıyla olan ilişkisi. Spor Bilimleri III. Ulusal Kongre Bildirileri Özetleri. Ankara: 20- 22 Ekim 1994, 117.
Ruffer, W.A. (1975). Personality traits in athletes. Physical Education. 32, 105109.
Şenerler, Ş. (1993). Spor Yapan ve Yapmayan Gruplarda Kişilik ve Benlik Boyutlarının Karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi), istanbul: Marmara Üniversitesi.
Tiryaki, Ş., B. Eylenoğlu (1991). Basketbol oyuncularının kişilik özellikleri. Spor Bilimleri Dergisi. 2 (3), Eylül. 1-5.
Tiryaki, Ş., S. Morali. (1992). Sportif katılımın liseli sporcuların benlik saygısı üzerine etkisi. Spor Bilimleri Dergisi. 3 (1), Mart, 1-9.
Tiryaki, Ş. ve Ark. (1995). Bir dikkat testi yarışma öncesi kaygı düzeyinin belirlenmesi için kullanılabilir mi? V. Milli Spor Hekimliği Kongresi Bildiri Özetleri, izmir: Ege Üniversitesi, 22-24 Eylül 1995, 45 Tiryaki Ş. (I997). Sport psychology in Turkey. FEPSAC Bulletin. 8 (1), 6-7.
Uyar, E., Z. Koruç., E. Çağlar. (1994). Kaygının reaksiyon zamanı üzerine etkisi. Spor Bilimleri III. Ulusal Kongre Bildirileri Özetleri. Ankara: 20-22 Ekim 1994, 118.
Vealey, R.S. (1994).
Personalit
y and sport: A comprehensive view, (Ed.) T.S. Horn. Advances in Sport Psychology. Champaign: Human Kinetics Books. 25-60.
Vealey ,R. S. (1989). Sport personology: A paradigmatic and methodological analysis. Journal of Sport and Exercise Psychology. 11, 216-235.
Yakupoğlu, S. (1996). Kapalı ve Açık Beceri Gerektiren Bireysel Sporlardaki Kişilik Özelliklerinin Araştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Mersin: Mersin Üniversitesi.
Yılmaz, E. (1990). Voleybolcuların şahsiyet boyutları ve bazı davranış özelliklerinin karşılaştırılması. I. Ulusal Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi 15-16 Mart 1990,147-153.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com