Buradasınız

Anasayfa » Content

TÜRK DÖNEMİ MANİSA KENTİ VE DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ

IMPRESSIONS OF MANİSA DURING TURKISH PERIOD

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2014
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6875

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In Manisa, nicknamed as the “City of the Princes” in the Ottoman Era, we can see a combination of architectural monuments from both Saruhanlı Principality and Ottoman periods. Manisa was founded on the north slopes of the Spil mountain formerly known as Sipylos; at the edge of the plain of the Gediz River. At the South of the City, there is an inner castle from pre-islamic period; and at a lower level outer walls running parallel to Spil mountain. The exact foundation date can not be known as the city's oldest name is "Magnesia". Byzantine period, Manisa was an important military base, and after that it became a bishopric city. After the conquest by Saruhan Bey in the early 14th century, Manisa became the center of Saruhanoglu Principality. Saruhanoglus had dominated in and around Manisa (1300-1410) until Bayezid 1st and later his son Mehmed 1st conquered the area and add to the lands of Otoman Principality. Then the region is referred as Saruhanlı County (sanjac); and its capital Manisa becomes a second “city of princes” after Amasya. Except for İshak Çelebi and his complex, it can be easly said that the city was shaped by women since the period of Saruhanli and such tradition was started by İshak Çelebi's wife Gülgün Hatun. However, the social positions of the other art employers expose a priority difference between the two “City of the Princes” as Amasya and Manisa. In this context, our goal is to determine how Manisa was developed as an urban center, from the beginning of the reign of Saruhanoglu era; and to evaluate people who have an arbiter of the development of the city by building various structures. Architectural analyzes constitute the next phase of this work, so they are not included in the scope of our text.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Osmanlı sürecinin “Şehzadeler Kenti” Manisa, Saruhanlı Beyliği ve Osmanlı dönemlerine ait mimari eserleri bir arada görebildiğimiz bir kent profili çizer. Eski adı Sipylos (Spil) olan dağın kuzey eteğinde, Gediz nehrinin geçtiği ovanın kenarında kurulmuş olan Manisa’nın güneyinde kentin İslam öncesi döneminden kalan iç kale ve daha alt seviyede Spil dağına paralel uzanan dış kale surları bulunur. Kuruluş tarihi kesin olarak bilinemeyen kentin en eski adı “Magnesia”dır. Bizans döneminde önemli bir askeri üs ve sonrasında piskoposluk merkezi haline gelen Manisa, 14. yüzyılın başlarında Saruhan Bey tarafından ele geçirilmesinin ardından Saruhanoğulları Beyliği’nin merkezi olarak anlam kazanır. Manisa ve çevresinde egemen olan Saruhanoğulları (1300-1410) ilk olarak I. Bayezid, sonrasında ise I. Bayezid’in oğlu I. Mehmed tarafından Osmanlı Beyliği topraklarına bağlanır. Sonraki süreçte “Saruhanlı Sancağı” olarak adlandırılan bu bölgenin eski merkezi Manisa ise Amasya’dan sonra diğer bir şehzade kenti olarak anlam kazanacaktır. Manisa’da Saruhanlı döneminden itibaren -İshak Çelebi ve Külliyesi ayrı tutulduğunda- şehre yön veren kişilerin sultan eşleri olduğu ve geleneğin İshak Çelebi’nin eşi Gülgün Hatun tarafından başlatıldığı söylenebilir. Bununla birlikte kentteki diğer sanat patronlarının sosyal konumları, Manisa ve Amasya olmak üzere iki şehzadeler kenti arasında bir öncelik farkı ortaya koyar. Bu bağlamda amacımız, Manisa’nın Saruhanoğlu döneminden itibaren kent olarak nasıl bir gelişim gösterdiğini belirleyerek, inşa ettirdikleri yapılarıyla bu gelişimde söz sahibi olan kişileri değerlendirmektir. Mimari analiz bu çalışmanın sonraki aşamasını oluşturduğundan yazımız kapsamına dahil edilmemiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-turk-donemi-manisa-kenti-dusundurdukleri.pdf
  • 10
639
656
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ACUN, H. Manisa’da Türk Devri Yapıları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1999.
AKIN, H. Aydın Oğulları Tarihi Hakkında Bir Araştırma, Pulhan Matbaası, İstanbul 1946.
ANGOLD, Michael. A Byzantine Government in Exile, Oxford 1975.
ARTUK, İbrahim, Cevriye Artuk. İstanbul Arkeoloji Müzeleri Teşhirdeki İslami Sikkeler Katoloğu, I, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1971.
ASLANOĞLU, A. Rana. Kent, Kimlik ve Küreselleşme, Ezgi Kitapevi, Bursa 2000.
Aşık Paşazade. Osmanlı Tarihi, (Haz. N. Atsız), Milli Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları, İstanbul 1992.
AYDIN, Şennur, S. Rıfat, U. Ataç. Yapı Kredi Sikke Koleksiyonu Sergileri 3, Asya'dan Anadolu'ya İnen Rüzgar: Beylikler Dönemi Sikkeleri, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1994.
AYVERDİ, E. H. İstanbul Mi’mari Çağının Menşei. Osmanlı Mi’marisinin İlk Devri. 630-805 (1230-1402), İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, İstanbul 1989.
BAĞCI, Serpil. “Erken Osmanlı Sanatında Amasya”, Tarih Çevresi, 8, 1994, s. 22-26.
BARKAN, Ömer Lütfü. “İstila Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zaviyeler” II, Vakıflar Dergisi, 1974, s. 279-387.
BATES, E. George. Byzantine Coins, Harvard University Press, Cambridge 1971.
BODMER, Jean-Pierre. “Selçuklular Anadoluda”, Cogito 29, 2001, s. 33-47.
DARKOT, Besim. “Manisa”, İslam Ansiklopedisi, c. 7, İstanbul 1970, s. 288- 290.
DOĞAN, Umut. Magnesia Ad Sipylum, Arkeoloji, Topografya ve Tarihi Coğrafya İncelemesi, (Dokuz Eylül Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi) İzmir 2007.
DUKAS, Bizans Tarihi, Çev.: V.L. Mirmiroğlu, İstanbul Enstitüsü Yayınları, İstanbul 1956.
DURUKAN, A. “Baniler”, Anadolu Selçukluları ve Beylikler Dönemi Uygarlığı, Mimarlık ve Sanat, 2, (Ed. Ali Uzay Peker ve Kenan Bilici) T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2006, s. 137-171.
EMECEN, F. “Osmanlı’nın Batı Anadolu Türkmen Beylikleri Fetih Siyaseti: Saruhan Beyliği”, Osmanlı Beyliği (1300-1389), ed. E.A. Zachariadou, çev. G.Ç. Güven-İ. Yerguz-T. Altınova, İstanbul 2000, s. 34-40.
Yüzyıldaki edebi faaliyetler için bkz. K. Erdoğan-F. Koyuncu, “Nâbî’nin Manisa’daki Sanat Çevresi Ve Birrî-Nâbî Dostluğu” Turkish Studies, Volume 9/3 Winter 2014, p. 631-646.
68 Emecen 2013, a.g.e. s. 54.
69 Ayrıntılı bilgi için Bkz. Emecen 2013, a.g.e., s. 43-45; Evliya Çelebi 1999, a.g.e., s. 39.
Türk Dönemi Manisa Kenti ve Düşündürdükleri 653
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 9/10 Fall 2014
EMECEN, F. Tarih İçinde Manisa, Manisa Belediyesi Kültür Yayınları, Manisa 2006.
EMECEN, F. XVI. Asırda Manisa Kazası, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2013.
ERDOĞAN, Kenan, F. Koyuncu. “Nâbî’nin Manisa’daki Sanat Çevresi Ve Birrî-Nâbî Dostluğu”/ Art “Around And Poets Of Nâbî Wıth The Frıendshıp Bırrî-Nâbî”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/3 Winter 2014, p. 631-646. Doi Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6532.
Evliya Çelebi. Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Topkapı Sarayı Bağdat 304 Yazmasının Transkripsiyonu-Dizini, (Hazırlayan Z. Kurşun, S. A. Kahraman, Y. Dağlı), 9. Kitap, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1999.
FELLOWS, Charles. A Journal Written During an Excursion in Asia Minor, Printed by Richard and John E. Taylor, Red Lion Court, London 1838.
FOSS, Clive, D. Winfield, Byzantine Fortifications an Introduction, University of South Africa, Pretoria, 1986.
FOSS, Clive. “Late Byzantine Fortification in Lydia (With ten plates)”, JÖB. 28, 1979, s. 297–320.
GÖKÇEN, İbrahim. Manisa Tarihinde Vakıflar ve Hayırlar (H. 954-1060), Kitap I, C.H.P. Manisa Halkevi Yayınları, Manisa 1946.
GÖKÇEN, İbrahim. Manisa Tarihinde Vakıflar ve Hayırlar (H. 1060, Miladi 1650’den sonra), Kitap II, C.H.P. Manisa Halkevi Yayınları, Manisa 1950.
GÜNDÜZ KÜSKÜ, Sema. Osmanlı Beyliği Mimarisinde Anadolu Selçuklu Geleneği, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2014.
HENDY Michael F., Coinage and Money in the Byzantine Empire 1081-1261, Dumbarton Oaks Studies 12, Washington 1969.
Hüseyin Hüsameddin. Amasya Tarihi 1, Hikmet Matba-i İslamiyesi Dersadet, 1327-30 (1911-14).
KARA, Mustafa. “Osmanlı Döneminde Dervişler Ne Yaptı”, Osmanlı Toplum, 4, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 1999, s. 446-450.
KUBAN, Doğan. “Anadolu-Türk Şehri Tarihi Gelişmesi, Sosyal ve Fiziki Özellikleri Üzerinde Bazı Çelişmeler”, Vakıflar Dergisi, VII, İstanbul 1968, s. 53-73.
OCAK, Ahmet Yaşar. “Bazı Menakıbnamelere Göre XIII-XV. Yüzyıllardaki İhtidalarda Heterodoks Şeyh ve Dervişlerin Rolü.” Osmanlı Araştırmaları, II, 1981, s. 31-42.
OCAK, Ahmet Yaşar. “Osmanlı Devletinin Kuruluşunda Dervişlerin Rolü”, Osmanlı Devletinin Kuruluşu: Efsaneler Ve Gerçekler, İmge Kitapevi, Ankara 1999, s. 67-80.
OCAK, Ahmet Yaşar. “Zaviyeler Dini, Sosyal ve Kültürel Tarih Açısından bir Deneme”, Vakıflar Dergisi, XIII, 1978 s. 248-268.
ORAL, Zeki. “Anadolu’da Sanat Değeri Olan Ahşap Minberler, Kitabeleri ve Tarihleri”, Vakıflar Dergisi, V, 1962, s. 22-77.
TEXİER, Charles. Küçük Asya I-II-III, (Çev. A. Suat) Ankara 2002.
ULUÇAY, M. Çağatay. Saruhanoğulları ve Eserlerine Dair Vesikalar (773. H.-1220 H.) I, Manisa Halkevi Yayınları, Resimli Ay Matbaası, İstanbul 1940a.
ULUÇAY, M. Çağatay. “Manisa Kalesi’ne âid Vesikalar”, Gediz, VI/4, 1940b, s. 4-7.
ULUÇAY, M. Çağatay. “Murâdiye Camii”, Gediz, VI/39, 1940c, s. 6-8.
ULUÇAY, M. Çağatay. “Manisa Ka’lasına Ait Vesikalar” Gediz, VI/40, 1940d, s. 4-6.
ULUÇAY, M. Çağatay. “Manisa Ka’lasına Ait Vesikalar” Gediz, VI/41, 1940e, s. 3-4.
ULUÇAY, M. Çağatay. “Manisa Ka’lası Hakkında” Gediz, VI/43, 1940f, s. 6-8.
ULUÇAY, M. Çağatay. XVII. Yüzyılda Manisa’da Ziraat, Ticaret ve Esnaf Teşkilatı, Resimli Ay Matbaası, İstanbul 1942.
ULUÇAY, M. Çağatay. Saruhanoğulları ve Eserlerine Dair Vesikalar (773. H.-1220 H.) II, C.H.P. Manisa Halkevi Yayınları, Marifet Basımevi, İstanbul 1946.
ULUÇAY, M. Çağatay. “Saruhanoğulları”, İslam Ansiklopedisi, X, s. 239-244.
ULUÇAY, M. Çağatay. “Manisa”, İslam Ansiklopedisi, c. 7, İstanbul 1970: 290-294.
ULUÇAY, M. Çağatay. Padişahların Kadınları ve Kızları, Türk tarih Kurumu, Ankara 2001.
654 Sema GÜNDÜZ KÜSKÜ
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 9/10 Fall 2014
UZUNÇARŞILI, İ. H. Kitabeler ve Sahip, Saruhan, Aydın, Menteşe, İnanç, Hamid Oğulları Hakkında Malumat, II, Devlet Matbaası, İstanbul 1929.
UZUNÇARŞILI, İ. H. “14-15. Asırlarda Anadolu Beyliklerinde Toprak ve Halk İdaresi” Belleten, II, 1938, s. 97-145.
UZUNÇARŞILI, İ. H. “Bayazid II.”, İslam Ansiklopedisi, c. II, İstanbul 1979, s. 392-398.
UZUNÇARŞILI, İ. H. Osmanlı Tarihi, I, Türk Tarih Kurumu Basımevi, (8.baskı), Ankara 2003.
ÜNAL, Ceren. Manisa Müzesi Bizans Sikkeleri, Celal Bayar Üniversitesi Yayınları, Manisa 2012.
WEBER, Max. Şehir, Modern Kentin Oluşumu, (Ed. D. Martindale-G. Neuwirth), (Çev. Musa Ceylan), Bakış, İstanbul 2000.
YASA, Azize. Anadolu Selçuklu Döneminde Türk-İslam Şehri Olarak Konya, (Hacettepe Üniversitesi Doktora Tezi), Ankara 1996.
YILMAZ, Anıl ve H. KOCAMAN. “Manisa Darphanesi: İsimlendirme, Yapısal Analiz ve İşlev Hakkında Değerlendirmeler”, Sanat Tarihi Yıllığı XXII/2010, İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Araştırma Merkezi, İstanbul, 2013, s. 123-156.
YİNANÇ, H. Mükrimin. “Bayezid I” İslam Ansiklopedisi, 2, 1944: 369-392.
YÜKSEL, İ. Aydın. Osmanlı Mimarisinde II. Bayezid Yavuz Selim Devri (886-926/ 1481-1520), İstanbul Fetih Cemiyeti, İstanbul, 1993.
ZHUNKOV, Konstantin. “Osmanlı Karesi ve Saruhan Sikkeleri ve Türk Batı Anadolu’sunda Ortak Para Sorunu (1340-1390”, Osmanlı Beyliği, (Ed. Elizabeth A. Zachariadou), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2000, s. 256-262.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com