METAFİZİĞİN DÜŞLERİYLE AÇIKLAMALI BİR BİLİCİNİN DÜŞLERİ IMMANUEL KANT

Kutsal Kitabın işari tefsirinde, hayal gücünün, dini öğelerde kaçınılmaz biçimde coşkunluğa gömülerek kendini kaybedeceğini; dolayısıyla akli bir tefsir yapılmak isteniyorsa mutlaka ahlaki mananın gözden bir an olsun uzak tutulmaması gerektiğini, ancak böylelikle ayakları yere sağlam basan bir tefsir yapılabileceğini öne sürer Kant. Bu anlamda mistik bir tefsirin beyhudeliğine örnek olarak da aynı cümle içerisinde Swedenborg diye birisinin ismini zikreder. Bu satırları filozof, sağlığında bizzat kendisinin yayınlamış olduğu eş zamanlı son iki eserinden birinde, Der Streit der Fakultäten - Fakültelerin Çatışması’nda (1798) dile getirir.1 Değerlendirmesini yapacağımız eser ise, büyük düşünürün1765’de, yani bu eserden 33 sene önce kaleme aldığı ve yaygın deyişle eleştiri öncesi dönem diye bilinen düşünce evresine denk düşmektedir. Eserin telif sebebi, yukarıda adı geçen Swedenborg adlı filozoftur.