You are here

8 -13. YÜZYILLARDA UYGURLARDA EĞİTİM

EDUCATION AMONG UIGHURS IN THE 8th – 13th CENTURY

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author Name
Abstract (2. Language): 
The 8th - 13th century is the most brilliant period in the history of the Uighur culture. In the same period, Uighurs increasingly made progress on state administration, law, military, economy, trade, science, language, writing, education and the arts field; especially after 840 they gained many of the achievements that shaped the Turkish cultural history in the field of education and science by transmitting the Uighur political center to Central Asia. Uighurs using many of literary languages all together produced many publications benefiting from paper and printing, raised the educational institutions to a level close to modern times and opened libraries. In fact, Uighurs in this century became the real representative of Turkish culture. And also, the successes of Uighurs in the field of education come from among the contributions of Turks for world culture. In this study, the development of the Uighur education based on various materials in the 8th - the 13th century is investigated.
Abstract (Original Language): 
8-13. yüzyıllar Uygur kültür tarihinin en parlak dönemidir. Aynı dönemde Uygurlar devlet idaresi, hukuk, askerlik, iktisat, ticaret, fen, bilim, dil, yazı, eğitim ve sanat sahasında gittikçe gelişme göstermiş; özellikle 840’dan sonra Uygurların siyasi merkezinin İç Asya’ya nakledilmesiyle eğitim ve fen sahasında Türk kültür tarihine yön veren pek çok başarı kazanmışlardır. Birçok yazıyı bir arada kullanan Uygurlar kâğıt ve matbaadan faydalanarak birçok yayın ortaya koymuş, eğitim-öğretim kurumlarını günümüzdekine yakın bir düzeye ulaştırmış ve kütüphaneleri yaygınlaştırmıştır. Nitekim bu yüzyıllarda Uygurlar Türk kültürünün gerçek mümessilleri durumuna gelmiştir. Uygurların eğitim sahasında gösterdiği başarılar Türklerin dünya kültürüne yaptığı katkılar arasında da gelmektedir. Söz konusu çalışmamızda çeşitli malzemelere dayanarak 8-13.yüzyıllardaki Uygur eğitiminin gelişme merhalesinden bahsedilmektedir.
151
59

REFERENCES

References: 

 ABDUŞÜKÜR Muhemmed Emin, ‘‘Maarip ve Maarip Tarihimizdin Bir Ukur’’, Yipek Yolidiki Tokkuz Hikmet, Şincan Halk Neşriyati, Ürümçi 2001.
 ARAT Reşid Rahmeti, ‘‘Uygur Alfabesi’’, Makaleler I, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1987.
 ARAT Reşid Rahmeti, Kutadğu Bilig, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1979.
 BARTOLD, V. V., Moğol İstilasına Kadar Türkistan, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1990.
 BİLHAN Saffet, Orta Asya Bilgin Türk Hükümdarlar Devletinde Eğitim-Bilim-Sanat, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1988.
 GABAİN A. Von, ‘‘Kara Koçu Uygur Hanliki’’, Şincang Üniversitıti İlmiy Jurnili, S. 3., Ürümçi 1980.
 HOPKERİK Peter, Yipek Yolidiki Ecnebiy Alvastilar, Şincang Halk Neşriyati, Ürümçi 1990.
 K, A.. 蜜尔巴巴耶夫 : 《教育的发展: 私塾, 默得儿塞, 科学与教育学》, 《中亚文明史》, 第四卷(下), 第 12页, 2003年, 北京, 中国对外翻译出版公司.
 K. A., 蜜尔巴巴耶夫 : 《教育的发展: 私塾, 默得儿塞, 科学与教育学》, 《中亚文明史》, 第四卷(下), 第 12页.
 KLYASHTORNY S.G., SULTANOV, T.İ., Türkün Üç Bin Yılı, Selenge Yayınları, İstanbul 2004.
 KOÇ Ahmet, ‘‘Divanü Lugat-it Türk’te Eğitimle İlgili Temalar’’, Uluslararası Kaşgarlı Mahmud Sempozyumu Bildiri Metinleri, Rize17-19.10.2008.
 Ligeti, L., Bilinmeyen İç Asya, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1988.
 MAHMUD Kaşgarlı, Divanü Lugat-ıt Türk, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1985.
37 Yilmaz Öztuna, Büyük Türkiye Tarihi, I, s.115, 1977, İstanbul, Ötüken Neşriyat.
38 Bahaeddin Ögel, Türk Kültürünün Gelişme Çağları, I, s. 118.
 8 -13. Yüzyıllarda Uygurlarda Eğitim
159
 NURHACİ Haci, Karahaniylarning Kiskiçe Tarihi, Şincan Halk Neşriyati, Ürümçi 1983.
 NURHACİ Haci, Kedimki Uyğurlar ve Karahaniylar, Şincan Halk Neşriyati, Ürümçi 2001.
 ÖGEL Bahaeddin, Türk Kültür Tarihine Giriş, Gazı Üniversitesi İletişim Fakültesi Basımevi, Ankara 2000.
 ÖGEL B., Türk Kültürünün Gelişme Çağları I, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1971.
 ÖZTUNA Yılmaz, Büyük Türkiye Tarihi I, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1977.
 ROUX Jeon –Paul, Türklerin Tarihi (Pasifik’ten Akdeniz’e 2000 Yıl, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2004.
 SARAY Mehmet, Doğu Türkistan Türkleri Tarihi, Doğu Türkistan Vakfı, İstanbul 1988.
 TALİP Abdullah, Uygur Maarip Tarihidin Oçıriklar, Şincan Halk Neşriyati, Ürümçi 1990.
 TANERİ Aydın, Türk Devlet Geleneği, Töre Devlet Yayınları, Ankara 1981.
 TAO, Wei-Liang, Karahaniylar Tarihindin Bayan, Keşker Uygur Neşriyati, Kaşgar 2000.
 TOGAN Zeki Velidi, Umumi Türk Tarihine Giriş, Enderun Kitabevi, İstanbul 1981.
 TURAN, Osman, Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkûresi Tarihi, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2006.
 Türk Ansiklopedisi, C 14, Milli Eğitim Basımevi, Ankara 1966.
 Türk Ansiklopedisi, C 30 -31, Milli Eğitim Basımevi, Ankara 1981.
 Türk Ansiklopedisi, C 8, Milli Eğitim Basımevi, Ankara 1976.
 VELİ Kurban, Bizning Tarihiy Yiziklirimiz, Şincang Yaş-Ösmürler Neşriyati, Ürümçi 1986.
 YASİN Yusufcan, ‘‘Uygur Yazısı’nın Tarihi Dönemleri ve Yayıldığı Bölgelere Bir Bakış’’, Dil Araştırmaları Dergisi, S. 9, 2011.
 安部健夫 著《西回鹘国史研究》, 第429页, 1985年, 乌鲁木齐, 新疆人民出版社.
 戈岱司 著《希腊拉丁作家远东古文献辑录》, 第61页, 2001年, 北京, 中华书局出版社.
 阿尔伯特。冯勒棵可 著《新疆的地下文化宝藏》, 第47页.
 阿尔伯特。冯勒棵可 著《新疆的地下文化宝藏》, 第51页, 1999, 乌鲁木齐, 新疆人民出版社.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com