You are here

MìrzÀ ’Elineúì MerÀàì, EmåÀl ü NeşÀyió-i Türkì, (Giriş-Metin- Dizin-Tıpkıbasım), Talip Doğan, Vizyon Yayınevi, I. Baskı, Ankara-2013

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of Author
Abstract (Original Language): 
Bir milletin kültürünü oluşturan ögelerden beslenen ve o kültürün oluşum ve yaşam sürecini gösteren atasözleri, folklorik değerinin yanında dildeki söz varlığını göstermesi sebebiyle de önem arz etmektedir. EmåÀl ü NeşÀyiḥ-i Türkì de, araştırmacının verdiği bilgiler doğrultusunda, 20. yy.da MìrzÀ ‘Elineḳì MerÀàì tarafından İran Azerbaycanı’nın Meraga şehrinde yazılmış atasözleri ile Farsça ve Türkçe şiirlerden oluşmuştur. Çalışmanın konusunu teşkil eden ve ilk bölümde yer alan atasözlerinin ağız özellikleri ile kaydedilmiş olması, Türkiye Türkçesi ve ağızları ile İran Azerbaycanı sahasında kullanılmakta olan kelimeler arasında mukayeseyi kolaylaştırmak ve etimolojik çalışmalara imkân vermek bakımından dikkate değerdir. Talip Doğan tarafından hazırlanan eser; giriş, metin, dizin, tıpkıbasım olmak üzere dört ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünün ilk kısmında (1-6) atasözü kavramı, Türk geleneğinde atasözünün konumu ve değeri, Türk tarihi ve coğrafyasında hangi isimlerle anıldığı ile EmåÀl ü NeşÀyiḥ-i Türkì hakkında bilgiler verilmiştir. Bu doğrultuda, eserin 20. yüzyılda İran coğrafyasında yazıldığı, incelemeye esas olan cildin Tahran’da Meclis-i ŞÿrÀ-yı Millì Kütüphanesi’nde yer aldığı gibi bilgilere ulaşmak mümkündür. EmåÀl ü NeşÀyiḥ-i Türkì adlı eserin telif tarihine dair herhangi bir bilginin verilmediği, ancak eserin ikinci bölümünde yer alan şiirlerden birinin sonuna düşülen ibareden Hicrî 1328 (Miladî 1910) yılında yazıldığının anlaşıldığı belirtilmiştir. Giriş bölümünün ikinci kısmında (7-26) eserin dil özelliklerine yer verilmiştir. Dil özellikleri kendi içinde yazım, ses ve şekil olmak üzere üç bölümde ele alınmıştır.
171
174