Journal Name:
- Karadeniz Araştırmaları Dergisi
Author Name | University of Author |
---|---|
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Bir milletin kültürünü oluşturan ögelerden
beslenen ve o kültürün oluşum
ve yaşam sürecini gösteren atasözleri,
folklorik değerinin yanında dildeki söz
varlığını göstermesi sebebiyle de önem
arz etmektedir. EmåÀl ü NeşÀyiḥ-i Türkì
de, araştırmacının verdiği bilgiler doğrultusunda,
20. yy.da MìrzÀ ‘Elineḳì
MerÀàì tarafından İran Azerbaycanı’nın
Meraga şehrinde yazılmış atasözleri ile
Farsça ve Türkçe şiirlerden oluşmuştur.
Çalışmanın konusunu teşkil eden
ve ilk bölümde yer alan atasözlerinin
ağız özellikleri ile kaydedilmiş olması,
Türkiye Türkçesi ve ağızları ile İran Azerbaycanı sahasında kullanılmakta
olan kelimeler arasında mukayeseyi kolaylaştırmak ve etimolojik çalışmalara
imkân vermek bakımından dikkate değerdir. Talip Doğan tarafından hazırlanan
eser; giriş, metin, dizin, tıpkıbasım olmak üzere dört ana bölümden
oluşmaktadır. Giriş bölümünün ilk kısmında (1-6) atasözü kavramı, Türk
geleneğinde atasözünün konumu ve değeri, Türk tarihi ve coğrafyasında
hangi isimlerle anıldığı ile EmåÀl ü NeşÀyiḥ-i Türkì hakkında bilgiler verilmiştir.
Bu doğrultuda, eserin 20. yüzyılda İran coğrafyasında yazıldığı, incelemeye
esas olan cildin Tahran’da Meclis-i ŞÿrÀ-yı Millì Kütüphanesi’nde yer
aldığı gibi bilgilere ulaşmak mümkündür. EmåÀl ü NeşÀyiḥ-i Türkì adlı eserin
telif tarihine dair herhangi bir bilginin verilmediği, ancak eserin ikinci
bölümünde yer alan şiirlerden birinin sonuna düşülen ibareden Hicrî 1328
(Miladî 1910) yılında yazıldığının anlaşıldığı belirtilmiştir. Giriş bölümünün
ikinci kısmında (7-26) eserin dil özelliklerine yer verilmiştir. Dil özellikleri
kendi içinde yazım, ses ve şekil olmak üzere üç bölümde ele alınmıştır.
FULL TEXT (PDF):
- 40