You are here

KARADENİZ’DE ÂYANLAR ve DENİZCİLİK

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The ayans, who emerged in the Anatolian and Rumelian provinces of the Ottoman Empire as a class, and who became a balancing power towards the central authority and its provincial representatives, enjoyed their most powerful period in the Eastern Black Sea region at the end of the 18th and beginning of the 19th centuries. This period was also when the Black Sea region opened to the international maritime trade, which led to establishment of several seaports in the Eastern Black Sea coasts of Turkey. This study deals with maritime activities of the regional ayans, just before and during the first steamship cruises entered the Eastern Black Sea. Our aim is to discuss effects of the decentralization in maritime sector then, and to see interest of the ayans in maritime activities, as well as to discover effects of steamship cruises on local navigation in this context.
Abstract (Original Language): 
Anadolu ve Rumeli’de ortaya çıkan ve gittikçe güçlenip hükümet merkezine ve onun taşradaki temsilcilerine karşı bir bakıma denge unsuru haline gelen âyanlar, 18. yüzyıl sonları ve 19. yüzyıl başlarında Doğu Karadeniz bölgesinde en güçlü dönemlerini yaşadılar. Birbirleriyle ve merkezi otoriteyle çarpıştıkları bu dönem aynı zamanda Karadeniz’in uluslararası deniz ticaretine açıldığı döneme denk düşmektedir. Doğu Karadeniz’deki birçok iskele kentin/merkezin kuruluşu da bu dönemde gerçekleşmiştir. Bu çalışmada buharlı gemilerin Doğu Karadeniz’de görünmelerinden hemen önce, âyanların denizcilik faaliyetleri incelenecektir. Bu çerçevede yerelleşmenin denizcilik sektörünü nasıl etkilediği, âyanların denizciliğe olan ilgilerinin gelişimi ve buharlı gemi seferlerinin yerel denizcilik faaliyetini ne şekilde etkilediği gibi konuların tartışılması amaçlanmaktadır.
15
49

REFERENCES

References: 

rşiv Belgeleri
Başbakanlık Osmanlı Arşivi;
Hatt-ı Hümayun; 23, 553, 1521, 3207, 3330, 12490, 13634, 13870,
22576, 27908, 27923 A-C-G-H, 28142, 28168, 28286, 33309, 48326, 48857.
Cevdet Adliye; 152, 5983, 7414.
Cevdet Askeriye; 45770
Cevdet Bahriye; 163, 164, 345, 468, 536, 581, 831, 841, 872, 1062,
1239, 2014, 2204, 2470, 2549, 2629, 2779, 2787, 2841, 2872, 2891, 3099,
3899, 3976, 4075, 4476, 4575, 5165, 5275, 5591, 5771, 5943, 6005, 6149,
6255, 6805, 7012, 7307, 7632, 8137, 8507, 8550, 8631, 8896, 8951, 9070,
9128, 9214, 9526, 9949, 10243,10369, 10871, 11030, 11182, 11367,
11603, 11660, 11747, 11776, 11797, 12346, 12490-B.
Cevdet Hariciye;1786, 7607.
Cevdet Maliye; 2702, 18166.
Cevdet Zabtiye; 627, 2466.
İrade Dahiliye; 9/427, 234/14148, 235/14225.
Sadaret Mektubi Kalemi Evrakı; A.MKT.DV;55/72, 47/42; A.MKT.MHM;
52/87; A.MKT.UM; 204/100, 304/6.
Kitap ve Makaleler
AYGÜN Necmettin, (2005), Onsekizinci Yüzyılda Trabzon’da Ticaret,
Trabzon: Serander Yayınları.
BAY Abdullah, (2008), “Canik Muhasıllığı İçin Yapılan Siyasi Mücadeleler”,
Karadeniz Araştırmaları, Sayı 19:67-85.
----- (2005). “Ünye Âyânıdan Canikli Genç Mustafa Ağa’nın Siyasi ve İktisadî
Faaliyetleri” Karadeniz Araştırmaları, Sayı 7: 60-75.
----- (2007). Trabzon Eyaletinde Mütegallibe Hareketleri ve Âyanlık
(1750-1850), (Basılmamış Doktora Tezi) Erzurum.
BIJIŞKYAN Per Minas (1969), Karadeniz Kıyıları Tarih ve Coğrafyası
1817-1819, Tercüme ve Notlar: Hrand D. Andreasyan, İstanbul.
BOSTAN İdris, (2006), Beylikten İmparatorluğa Osmanlı Denizciliği, İstanbul.
ÇİZAKÇA Murat, (1999), İslam Dünyası’nda ve Batı’da İş Ortaklıkları Tarihi,
İstanbul.
EMECEN Feridun, (2001), “Doğu Karadeniz’de Âyânlık”, Belleten,
LXV/242:193-215.
----- (2005), Doğu Kardeniz’de İki Kıyı Kasabasının Tarihi, Bulancak-
Piraziz, İstanbul.
Karadeniz’de Âyanlar ve Denizcilik
49
ERTAŞ, M. Yaşar, (2012), “Tanzimat Dönemi Osmanlı Merkezileşmesi
Karşısında Bir Osmanlı Âyanı: Tavaslızâde Osman Ağa”, History Studies,
Enver Konukçu Armağanı:117-133.
GÜLER İbrahim, (2003), “XVIII Yüzyılda Sinop’ta Gemi İnşa Teknolojisinin
Altyapı, İstihkâm, İstihdam, Üretim ve Pazarlama Sorunu”, Türk Teknoloji
Tarihi, İstanbul:28-60.
HALAÇOĞLU Ahmet, (2002), Teke (Antalya) Mütesellimi Hacı Mehmed
Ağa ve Faaliyetleri, Isparta.
HAMİLTON William J., (1842), Researches in Asia Minor, Pontus and
Armenia, Volume I, London.
KARAGÖZ Rıza, (2003), Canikli Ali Paşa, Ankara.
-----, (2009), Haznedarzade Süleyman Paşa, Samsun.
KILIÇARSLAN M. Emre, (2010), “XVIII. Yüzyılda Tuna Demirkapısı ve
Girdaplar İdaresi”, Karadeniz Araştırmaları, S.25: 59-76.
KOÇ Yunus-KOÇ Ahmet (2005), “Orta Karadeniz Bölgesi’nde Avam ve
Havas”, Orta Karadeniz Kültürü, Ankara:313-330.
KÜTÜKOĞLU Mübahat, S., (1986), “Yunan İsyanı Sırasında Anadolu ve
Adalar Rumlarının Tutumları ve Sonuçları”, Tarih Boyunca Türk-Yunan İlişkileri,
Ankara:133-161.
-----, (2011). “Bir Âyan Ailesi: Tavaslızadeler”, Belleten, 273, Cilt: LXXVSayı:
273: 447-469.
ÖKSÜZ Melek (2006), Onsekizinci Yüzyılın İkinci Yarısında Trabzon,
Trabzon.
ÖZKAYA Yücel (1994), Osmanlı İmparatorluğu’nda Âyânlık, Ankara.
----- (1999), “Merkezi Devlet Yapısının Zayıflaması Sonuçları: Âyânlık
Sistemi ve Büyük Hanedanlar”, Osmanlı 6, Ankara:168-173.
ÖZTÜRK Temel (2009), “Karadeniz’de Kullanılan Melekse Türü Gemiler”,
Tarih İncelemeleri Dergisi, XXIV/2:85-102.
TOKSOY Levent (2009), Amasra Tarihine Denizden Bakış, İstanbul.
UÇAROL Rıfat (1989), “Küçük Kaynarca Antlaşmasın’dan 1839’a Kadar
Osmanlı İmparatorluğu”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C.11,
İstanbul:179-346.
UMUR Hasan (1951), Of Tarihi, İstanbul.
UZUNÇARŞILI İ. Hakkı (2010), Meşhur Rumeli Âyanlarından Tirsinikli
İsmail, Yılıkoğlu Süleyman Ağalar ve Alemdar Mustafa Paşa, Ankara.
ÜNAL Mehmet Ali (2006), Osmanlı Devrinde Sinop, Isparta.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com