You are here

Home » Content

Tahâvî Akîdesi’ne Ehl-i Hadis Yorum: Sadruddin İbn Ebi’l-İz ve el-Akîdetü’t-Tahâviyye Şerhi

Interpretation of Ahl al-Hadith on The Creed of at-Tahawi: Ibn Abi Al-Iz and Sharh al-Aqidah al-Tahawiyyah

Journal Name:

  • Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 2017

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
al-Aqidah al-Tahawiyyah written by Abu Jafar al-Tahawi is the sole text in Egypt which contains theological views of Abu Hanifah. This text content to gives opinions of Abu Hanifah without any discussion and reveals that his opinions compatible with Ahl al-Sunna. From the 6/12th century commentaries written by Maturidi scholars, based the al-Aqidah on the Maturidi theology tradition. However, al-Aqidah al-Tahawiyyah has been associated with Ahl al-Hadith/Hadith Supporter due to brief nature which includes general views of the Ahl al-Sunnah and traditionist identity of al-Tahawi. The first name to make this association is Sadr ad-din Ibn Abi al-Iz (792/1390), who wrote the commentary on the Ahl al-Hadith line on the al-Aqidah. This study aims to analyse in a holistic manner Sharh al-Aqidah al-Tahawiyyah with the context that produced and tradition of thought that takes place.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Ebû Cafer et-Tahâvî tarafından kaleme alınan el-Akîdetü’t-Tahâviyye, Mısır bölgesinde Ebû Hanîfe’nin itikadî görüşlerini aktaran erken döneme ait yegâne metindir. Ebû Hanîfe’nin görüşlerini herhangi bir tartışmaya girmeden muhtasar şekilde veren eser, temelde Ebû Hanîfe ile Ehl-i Sünnet’in genel itikadî görüşlerinin uyumunu ortaya koymayı hedefleyen bir içeriğe sahiptir. 6/12. yy’dan itibaren Maturidî çevrelerce kaleme alınan şerh literatürü, el-Akîde metnini büyük ölçüde Maturidî görüşlerle ilişkilendirmiştir. Ancak el-Akîdetü’t- Tahâviyye’nin, gerek Ehl-i Sünnet’in genel görüşlerini içeren muhtasar niteliği gerekse de yazarı Tahâvî’nin öne çıkan hadisçi kimliği, metnin kimi kesimlerce Ehl-i Hadis/ Hadis Taraftarlığıyla ilişkilendirilmesine yol açmıştır. Söz konusu ilişkilendirmeyi yapan ilk isim ise metin üzerine Ehl-i Hadis çizgisinde bir de şerh kaleme almış olan Sadruddin İbn Ebi’l-İz’dir (ö. 792/1390). Bu çalışma, İbn Ebi’l-İz’in söz konusu şerhini üretildiği bağlam ve içinde yer aldığı düşünce geleneğiyle birlikte kapsamlı bir şekilde incelemeyi hedeflemektedir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-tahavi-akidesine-ehl-i-hadis-yorum-sadruddin-ibn-ebil-iz-el-akidetut-tahaviyye-serhi.pdf
  • 2
53
72
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Abdülaziz b. İbrahim b. Kasım. ed-Delîl İle’l-Mutuni’l-İlmiyye. Riyad:
Dâru’s-Sumey’i, 1420/2000.
el-Akhisârî, Hasan Kafi el-Bosnevî. Nûru’l-Yakîn fî Usûli’d-Dîn fî Şerhi
Akâidi’t-Tahâvî. Dirase ve Tahkik: Zühdi Adilufiteş el-Bosnevî. Riyad: Mektebetü’l-
Ubeykan, 1418/1997.
Eyub Ali, K. M. “Tahâviyye”. trc. Ahmet Demirhan. İslam Düşüncesi
Tarihi. ed. M. M. Şerif. 1: 279-293, İstanbul: İnsan Yayınları, 1990,
83 Son dönem Hanefi müelliflerinden Zahid el-Kevserî (ö. 1952), İbn Ebil-İz’in Hanefiliğini
reddetmektedir (Muhammed Zahid el-Kevserî, el-Hâvî fi Sireti’l-İmam Ebî Cafer
et-Tahâvî (Kahire: Mektebetü’l-Ezheriyye li’t-Turas, 1419/1999), 38-39).
84 Bu çalışmalardan bazılarının yer aldığı bir liste daha önce verilmişti. Daha kapsamlı
bir liste için bk. Abdülaziz b. İbrahim b. Kasım, ed-Delîl İle’l-Mutuni’l-İlmiyye (Riyad:
Dâru’s-Sumey’i, 1420/2000), 207-209.
İhsan Timür
71
)
Fevzân, Salih b. Fevzan b. Abdillah. et-Talikâtü’l-Muhtasar ala Metni’l-
Akîdeti’t-Tahâviyye. Dâru’l-Asıme li’n-Neşr ve’t-Tevzi, t.y.
Ğuneymî, Abdulahir Hammad. el-Menhatu’l-İlâhiyye fi Tehzîbi Şerhi’t-
Tahâviyye li’l-İmam Ali b. Ebi’l-iz el-Hanefî. Dâru İbn Cevzî, 1425.
Hindî, Sirâcuddin Ebû Hafs Ömer b. İshak el-Gaznevî. Şerhu Akîdeti’l-
İmâmi’t-Tahâvî. thk. Şeyh Hâzim el-Keylânî el-Hanefî-Muhammed Abdulkadir
Nessâr. Kahire: Dârâtu’l-Karaz, 2009.
Humeyyis, Muhammed. Gençler İçin Akaid Dersleri: Tahâvî Şerhi.
trc. M. Emin Akın. İstanbul: Guraba Yayınları, 1429/2008.
Humeyyis, Muhammed. İmam Ebû Hanîfenin İtikat Esasları. trc. Ahmet
İyibildiren-Mustafa Öztürk. İstanbul: Ğuraba Yayınları, 1434/2013.
İbn Ebi’l-İz, Sadruddin Ali b. Ali. et-Tenbîh ala Müşkilâti’l-Hidâye. thk.
Abdülhakim b. Muhammed Şakir. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 2003/1424.
İbn Ebi’l-İz, Sadruddin Ali b. Ali. Şerhu’l-Akîdeti’t-Tahâviyye. thk. Abdullah
b. Abdilmuhsin et-Türki-Şuayb el-Arnavut. Beyrut: er-Risaletu’l-Alemiyye,
1433/2012.
İbn Hacer el-Askalanî. İnbau’l-Ğumr bi Enbai’l-Umr. thk. Hasan Habeşi.
Kahire: Lecnetü İhyai’t-Türasi’l-İslamî, 1389/1969.
İbn Hacer el-Askalanî. Refu’l-Isr an Kudâti’l-Mısr. thk. Ali Muhammed
Ömer. Kahire: Mektebetu’l-Hanci,1418/1998.
Kalaycı, Mehmet. “Eşarilik ve Maturidiliği Uzlaştırma Girişimleri:
Tacuddin es-Sübki ve Nuniyye Kasidesi”. Dini Araştırmalar 14, sy. 40
(2012), 112-131.
Kârî, Ebu’l-Hasan Ali b. Sultan. İmam Azam Fıkh-ı Ekber Aliyyül-Kari
Şerhi. çev. Yunus Vehbi Yavuz. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1979.
Kevserî, Muhammed Zahid. el-Hâvî fi Sireti’l-İmam Ebî Cafer et-
Tahâvî. Kahire: Mektebetü’l-Ezheriyye li’t-Turas, 1419/1999.
Koca, Ferhat ve M. Sait Özervarlı, “İbn Teymiyye Takiyyüddin”. Türkiye
Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 20: 391-413, Ankara: TDV Yayınları.
Koca, Ferhat. “İbn Ebü’l-İz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi.
19: 468-470. Ankara: TDV Yayınları.
Konevî, Cemâluddin Mahmud b. Ahmed. el-Kalâid fî Şerhi’l-Akâid,
Tahâvî Akîdesi’ne Ehl-i Hadis Yorum: Sadruddin İbn Ebi’l-İz ve el-Akîdetü’t-Tahâviyye Şerhi
72
)
Malatya Darende İlçe Halk Kütüphanesi, 220, 1b-109a. Konya Bölge Yazma
Eserler Kütüphanesi.
Makrîzî, Takiyyuddin Ahmed b. Ali. Dürerü’l-Ukûdi’l-Ferîde fi Teracimi’l-
Ayani’l-Müfîde. thk. Mahmud el-Celili. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslamî,
1423/2002.
Muslih, Halid b. Abdillah. Şerhu’l-Akîdeti’t-Tahâviyye. y.y, t.y.
Nâsırî, Necmuddin Menkûbers. en-Nûru’l-Lâmi’ ve’l-Burhânu’s-Sâti’.
Fazıl Ahmed Paşa, 848/2, 16a-264a. Köprülü Kütüphanesi.
Nesefî, Ebu’l-Muîn Meymun b. Muhammed. Tabsıratu’l-Edille fi Usuli’d-
Dîn. thk. Hüseyin Atay. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları,
2004.
Polat, Ahmet Fethi. “Şerhu’l-Akîdeti’t-Tahâviyye”. Selçuk Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Dergisi 10 (2000): 505-530.
Râcihî, Abdülaziz b. Abdillah. el-Hidâyetü’r-Rabbâniyye fi Şerhi’l-Akîdeti’t-
Tahâviyye: Akîdetu Ehli’s-Sünne ve’l-Cemaa. Riyad: Dâru’t-Tevhid,
1430/2009.
Sübkî, Tacuddin Ebû Nasr Abdülvehhab b. Ali. Muîdu’n-Niam ve Mubidu’n-
Nikam. Beyrut: Müessesetü’l-Kutubi’s-Sekafiyye, 1407/1986.
Sübkî, Tacuddin Ebû Nasr Abdülvehhab b. Ali. Tabakatu’ş-Şafiiye.
thk. Abdülfettah Muhammed el-Hulv-Mahmud Muhammed et-Tanahi. Kahire:
Dâru İhyâi Kutubi’l-Arabî, 1383/1964.
Şahin, Hanifi. İlhanlılar Döneminde Şiilik. İstanbul: Ötüken Yayınları,
2010.
Şeybânî, Şerefuddin Ebu’l-Fadl İsmail b. İbrahim. Şerhu Akâidi’t-
Tahâvî. -Fazıl Ahmed Paşa, 847/2: 15b-45b. Köprülü Kütüphanesi.
Temîmî, Takiyyuddin Abdülkadir. et-Tabakâtü’s-Seniyye fi Terâcimil-
Hanefiyye. 3391, 1b-465b. Nuruosmaniye Kütüphanesi.
Timür, İhsan. “Tahavi’nin Akide Şerhlerinde İtikadi Farklılaşmalar”.
Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2016.
Türkistânî, Şucauddin Hibetullah b. Ahmed. Şerhu’l-Akîdeti’t-Tahâviyye.
Pertev Paşa, 650: 7b-70a. Süleymaniye Kütüphanesi.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com