Buradasınız

CUMHURİYET SONRASI 1930-1950 YILLARI ARASINDA BURSA’DA MİMARİ GELİŞİM

Post-Republic Architectural Development in Bursa from 1930 to 1950

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In the this half of the 20th Century, as a result of the war and the revolution, the social and economical structure of the Turkısh people changed. For Bursa, this period brought the first 5-year development plan and the introduction of industriliation which caused migration to the town. Followed by the establishment of Ipek-iş and Merinos textile plants, the need residantel settlements in the surrounding neighbourds was increased. At the same time, new structures, on the axis of Çekirge, Altıparmak, Setbaşı and Namazgah, were following the international cults of Bauhaus, Bohemia and the new modernism trend, Cubism, Art-Deco. These were desinged by foreign architects or by Turkish architects who had been or were apprenties to foreign architects. With the modern movement women joined the work force which consequently altered the silohutte and stuructural appearance of our city walls. This project is aimed to show the value of post-Republic Bursa Architecture.Comparisions between Pre-Republic and Post-Republic architectural stuructures have been carried out on a national level. As a result of the acceleration of the Western movement and the Republic, Bursa was built with structures which are now unmovable and need of protection. These are Cultural presens which are documental evidence of Bursa's city's past, and reflections on this future. These reflections have been collected And recorded as document of architectural development in Bursa 1930-1950.
Abstract (Original Language): 
XX.Yüzyılın ilk yarısında ülkemizde yaşanan savaş ve devrim yılları Türk toplumunun ekonomik ve sosyal yapısını değiştirmiştir. Bursa’nın Cumhuriyet sonrası sanayileşmesi ve ilk 5 yıllık kalkınma planı içinde yer alması, kente göçü getirmiştir. İpek-İş ve Merinos yünlü sanayi fabrikaların inşa edildiği mahalleler, yeni konut alanlarının bu bölgelerde yapılanmasını getirmiştir. Aynı zamanda Çekirge-Altıparmak Setbaşı-Namazgah ekseni üzerindeki yeni yapılaşmalarda, dönemin modernist yaklaşımlarının, Bauhaus-Bohemya Kübizmi-Art-Deco Uluslararası akımların izleri ile karşılaşılır. Bu binalar gerek yabancı mimarlar eli gerekse yetiştirdikleri Türk mimarlar tarafından tasarlanmıştır. Çağdaşlaşma olgusu ile kadının çalışma hayatına girmesi, Türk kentlerindeki konutlarda da konut plan tipinin değişimine zemin hazırlamıştır. Bu olgu sonrası yeni bina tipolojileri kentlerimizde, kent silüetinde ve duvarında yer almıştır. Bu çalışmada Bursa kentinin, Cumhuriyet sonrası kazandığı mimari değerlerin ortaya konması hedeflenmiş, çalışma aksında Cumhuriyet öncesi binaların mimarisi de incelenerek, Cumhuriyet sonrasında inşa edilmiş binaların mimarisinde görülen özelliklerin Türkiye genelindeki yapılarda karşılaşılan özellikler ile karşılaştırması gerçekleşmiştir. Batılılaşma hareketleri Cumhuriyet ile ivme kazanmış, sonuçta Bursa kentinde de, korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları da inşa edilmiştir. Bu kültür varlıkları gerek sosyo-ekonomik gerek sosyo-kültürel yaşamın birer belgesi olarak kentsel geçmişi, geleceğe yansıtmaktadırlar. Anlatılan yansımanın belgelenmesi makalede ele alınmış, 1930- 1950 yılları arasında Bursa’da mimari gelişim belgelenmiştir.
171-184

REFERENCES

References: 

1. Alsaç, Ü. (1976) Türk Mimarlık Düşüncesinin Cumhuriyet Dönemindeki Evrimi, Doktora Tezi, K.T.Ü. Baskı
Atölyesi, Trabzon.
2. Alsaç, Ü. (1991) İkinci Ulusal Mimarlık Dönemi, Arkitekt Dergisi, 10,42-48.
3. Anon. (1950) XIX. İzmir Enternasyonal Fuarındaki ‘’Türkeli Paviyonu’’ Arkitekt Dergisi, 11-12,218-219.4. Anon. (1986) Art-Deco, Anabritannica Genel Kültür Ansiklopedisi, Ana Yayıncılık, 2:349-350.
5. Antel, İ.C. (1996) Cumhuriyet Bursa’sının Görsel Tarihçesi 287, Bir Masaldı Bursa, E. Yenal (Derl.) Yapı Kredi
Yayınları, İstanbul,287
6. Aslanoğlu, İ. (1984) Birinci ve İkinci Milli Mimarlık Akımları Üzerine Düşünceler, Mimaride Türk Milli Üslubu
Semineri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler Genel Müdürlüğü, İstanbul.
7. Aslanoğlu, İ. (1988) Modernizm Tanımı Sınırları Erken Yirminci Yüzyıl Mimarlığında Farklı Tavırlar, O.D.T.Ü.
Mimarlık Fakültesi Dergisi, 8(1) ,60-63.
8. Boratav,K. Ve diğ. (1990) İktisat Tarihi (1908-1980) Türkiye Tarihi (4)265-311, Cem Yayınevi, İstanbul.
9. Birkan,G. ve Pehlivanlı,S. (1977) Mimar Arif Hikmet Koyunoğlu ile Bir Söyleşi Mimarlık Dergisi (1)8-16
10. Cerwinske, T. (1981) Tropical Deco, Japan.
11. Çavdar, T. (1973) Türkiye’de Toplumsal ve Ekonomik Gelişmenin 50 Yılı, TC Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü,
Ankara.
12. Denel, S. (1982) Batılaşma Süresince İstanbul’da Tasarım ve Dış Mekanlarda Değişim ve Nedenleri, O.D.T.Ü.
Mimarlık Fakültesi Ara Yayınları, Ankara.
13. D.İ.E. (1973) Türkiye’de Toplumsal ve Ekonomik Gelişmenin 50 Yılı, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü,
Ankara.
14. D.İ.E.(1990) Genel Nüfus Sayımı, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara.
15. D.İ.E.(1995) Türkiye Nüfusu 1923-1994 Demografik Yapısı ve Gelişimi, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü,
Ankara.
16. Eldem, S.H.,(1973) Elli Yıllık Cumhuriyet Mimarlığı, Mimarlık Dergisi, (11-12),5-11.
17. Gropius, W. (1967), Yeni Mimari ve Bauhaus, (Çev. O. Aksoy, E. Aksoy), İstanbul.
18. Gropius, W. (1997), Weimar Devlet Yapıevi (Bauhaus) Programı, 236-238, (Çev. T. Turan), (Derl. E. Batur),
Modernizmin Serüveni, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
19. Kazancıgil, A., (1982),Türkiye’de Modern Devletin Oluşumu ve Kemalizm,
20. Kılıçbay,A., (1992), Ekonomi- Politika ve Uygulamaları ile Dönemlerin Karakteri 1923-1930, 1930-1940, 1940-
1950 Dönemi, Türk Ekonomisi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
21. Kıray, M. (1992) Modern Şehirlerin Gelişmesi ve Türkiye’ye Has Bazı Eğilimler, Gazi Üniversitesi Yayınları,
Ankara.
22. Kırımlı, A.(1979) 50 Yıllık Cumhuriyet Mimarlığı, Mimarlık Dergisi, (7)17-18.
23. Levent, T. ve diğ. (1994) Bursa Metropolitan Alan Planlama Çalışmaları, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı.
24. Onat, E. (1949) Yapı Kredi Bankası, Bursa Şubesi, Arkitekt Dergisi, (209-210), 97.
25. Orel, F. ve Çeçen, C. (1939) İzmir Beynelmilel Fuarı. Arkitekt, 198-204.
26. Saint-Laurent.B. (1996) Bir Tiyatro Amatörü: Ahmed Vefik Paşa ve 19.Yüzyılın Son Çeyreğinde Bursa’nın Yeniden
Biçimlenmesi, Modernleşme sürecinde Osmanlı Kentleri (Editör:P.Dumont ve F.Georgeon), Tarih Vakfı
Yurt Yayınları, İstanbul.
27. Sözen, M. ve Tapan, M.,(1975) 50 Yılın Türk Mimarisi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
28. Sözen, M. (1984) 50 Yılın Türk Mimarisi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
29. Sözen, M. ve Tanyeli, U. (1986) Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
30. Tansu, M. (1937) İzmir Fuarı, Arkitekt Dergisi, 325.
31. Tong,T. (1990) Feriköy, Kurtuluş, Bomonti ve Duatepe Mahallelerindeki Az Katlı Yapılarda Görülen Stiller(
1900-1940), YÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
32. Uzman, E.N. (1936) İnhisarlar Paviyonu, Arkitekt, 284-290.
33. Wingler, H.M. (1980) Bauhaus, The MIT Press, London.
34. Wittlich, P. (1992) Road to Cubism Czech Cubism (İng.Çev., M.Shonberg), Laurence King, Montreal.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com