Buradasınız

Aydınlanma’nın Fransız Düşüncesi İçinde “KatıLiberal Değerler” Bağlamında Ele Alınmasında Ansiklopedi Ve Ansiklopedistlerin Yeri

The Role Of Encyclopedia And Encyclopedistés In The French Thinking Of Enlightenment As A Part Of “Extreme Liberal Values”

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Contemporarily, the age of Enlightenment can be characterized as a period where the important features of political philosophy were formed, transformed and where a multitude of issues subjected to different meanings became debatable in various forums. In this era, many ideological thoughts were reevaluated, but in terms of the West, these ideas were promoted in different ways in England and Continental Europe. It is especially notable that the ideas of the Enlightenment age in France, starting with the “liberal values” were processed and presented to the people in a particularly “extreme” and “fundamental” matter. This development took place among the Encyclopedic circles in France in a process leading to the French revolution. The thinkers grouped around the Encyclopedic circle are named Encyclopedistés. Gathering the most important French thinkers of its time,Encyclopedia in France, prepared the field for a way of thinking around liberal values encompassing political rights as universal, highlighted “pure” intellect and put the society in focus as a reaction to a particularly oppressive religious understanding. In this process, the thought of“Positivism”, although “Jacobin” and at times glorifying normative sciences and “homogenized societies” through universal values, became the leading way of thinking in France and in certain parts of the West as a preacher of total liberation of the people, as a counterpart tothe Church and state which in time became described as oppressive. It is a fact that the ideologies and current of views extracted from these thoughts are affecting the empowered societies, ideologies and political views of today. But the debate is on whether or not the thoughts largely responsible for the development and survival of Encyclopedia to our time have any effect on our current society/societies in terms of progress concerning liberal values.
Abstract (Original Language): 
Aydınlanma Çağı, günümüzde siyaset felsefesinin önemli konularının oluştuğu, dönüşüme uğradığıve farklımekânlarda, farklıanlamlar yüklenen bir çok konuyu tartışmalı hale getiren bir dönem olarak nitelendirilebilir. Bu dönemde bir çok ideolojik düşüncenin yeniden ele alınmış, fakat Batıdüzleminde İngiltere ve Kıta Avrupası’nda ise bu fikirlerin farklı şekillerde ön plana çıkartıldığıgörülmüştür. Özellikle de Fransa’da tüm Aydınlanma değerlerinin, başta “liberal değerler” olmak üzere daha “katı”, daha “köktenci” bir şekilde ele alınarak topluma sunulduğu dikkat çekmiştir. Bu gelişmeler de Fransız Devrimi’ni oluşturan süreçte Fransa’da Ansiklopedi çevresinde şekillenmiştir. Ansiklopedi çevresinde ele alınan düşünürlerde, Ansiklopedistlerolarak nitelendirilmişlerdir. Dönemin en önemli Fransız düşünürlerini çevresinde toplayan Ansiklopedi, liberal değerler çerçevesinde ve özellikle baskıcıdin anlayışına bir tepki olarak, “salt” aklıön plana çıkartan, toplumu merkeze alan ve evrensel olarak nitelendirilen siyasal haklar düzleminde bir düşünce geleneğinin Fransa’da gelişmesine zemin hazırlamıştır. Bu süreçten bir süre sonra ise baskıcıolarak nitelendirdiği Kilise ile devlete karşı, toplumun topyekûn özgürlüğünü vaaz eden, ancak “Jakoben”, evrensel değerler üzerinden “homojenize toplum” ve zaman zaman da normatif bilim anlayışınıkutsayan “Pozitivizm” düşüncesinin Fransa ile Batıdüşünce ikliminin belli bir kesiminde hâkim fikir olduğu görülmüştür. Bu düşünceler çerçevesinde geliştirilen ideolojiler ile fikir akımlarının günümüzdeki hâkim olan toplum, ideoloji ve siyasal fikir kalıplarını etkilediği de muhakkaktır. Ancak Ansiklopedi’nin oluşmasında ve günümüze kadar sürdürülmesinde önemli katkılarıolan bu düşüncelerin, günümüz toplumunun/toplumlarının liberal değerler çerçevesinde gelişlerinde yönelik sağladığıkatkılar ise halen tartışmaya açık bir konu olarak önümüzde durmaktadır.

REFERENCES

References: 

AĞAOĞULLARI, M. A., ZABCI F. Ç. ve ERGÜN, R. (2005), Kral-Devletten Ulus-Devlete,
Ankara: İmge Kitabevi.
AKALIN, K. H. (2008), “Batıda Ekonomik Hayatın Rasyonelleşmesinde Evrensel Kardeşlik
İdeali ve Bireysel KazançEmeli”, Akademik BakışUluslararasıHakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Sayı: 15, Ekim 2008, s. 1-17,
http://www.akademikbakis.org/15/kardeslik.pdf/24.09.2010: 10:44.
BELL, D. A. (2001), “The Unberable Lightlessof Being French: Law, Republicanism and
National Identity at the End of the old Regime”,The American Historical Review, Vol. 106,
No. 4, October, pp. 1215-1235.
CASSIRER, E. (1984), Devlet Efsanesi, Çev. Necla Arat, İstanbul: Remzi Kitabevi.
CEVİZCİ, A. (2002), Aydınlanma Felsefesi, Bursa: Ezgi Kitabevi.
COPLESTON, F. (2004), Aydınlanma ‘Fransız Aydınlanmasından Kant’a/Cilt: 6, Bölüm: 1’,
Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınevi.
AKADEMİK BAKIŞ DERGİSİ
Sayı23 Ocak – Şubat – Mart – 2011
UluslararasıHakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi
ISSN:1694-528X İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası
Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Celalabat – KIRGIZİSTAN
http://www.akademikbakis.org
18
GOYARD-FABRE, S. (2003), “Aydınlanma”, Çev. Emel Ergun, Siyaset Felsefesi Sözlüğü,
(Editörler: RAYNAUD, Philippe ve Stéphane Rials), İstanbul: İletişim Yayınları, s. 126-138.
GÖKBERK, M. (1999), Felsefe Tarihi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
HAMPSON, N. (1991), Aydınlanma Çağı, İstanbul: Hürriyet VakfıYayınları.
HUBERMAN, L. (1990), Feodal Toplumdan Yirminci Yüzyıla, Çev. Murat Belge, İstanbul:
İletişim Yayıncılık.
MARSHALL, G. (1999), Sosyoloji Sözlüğü, Çev. Osman Akınhay-Derya Kömürcü, Ankara:
Bilim ve Sanat Yayınları.
McCLELLAND,J. S. (1996), A History Of Western Political Thought, London and New
York: Routledge.
MESURE, S. (1999), “La Politique Positiviste, d’Auguste Comte à la Tradition
Républicaine”, sous la dir. RENAUT, Alain, Histoire de la Philosophie Politique, Cilt IV,
Paris: Calmann-Lévy, s. 277-315.
MILLER, D. vd. (1994): Blackwell’in Siyasal Düşünce Ansiklopedisi I, Çev. Bülent Paker-Nevzat Kıraç, Ankara: Ümit Yayıncılık.
MOOERS, C. (2000): Burjuva Avrupa’nın Kuruluşu, Çev. Bahadır Sina Şener, Ankara: Dost
Kitabevi.
OGG, D. (1972), Europe Of The Ancien Régime ‘1715-1783’, Fontana History of Europe,
London and Glasgow: Collins Clear-Type Press.
ÖZİPEK, B. B. (2004), Muhafazakârlık ‘Akıl Toplum Siyaset’, Ankara: Liberte Yayınları.
POGGI, G. (2002), Modern Devletin Gelişimi ‘Sosyolojik Bir Yaklaşım’, İstanbul: Bilgi
Üniversitesi Yayınları.
RAYNAUD, P. (2003), “Fransız Devrimi”, Çev. Necmettin Kâmil Sevil, Siyaset Felsefesi
Sözlüğü, (Editörler: RAYNAUD, Philippe ve Stéphane Rials), İstanbul: İletişim Yayınları, s.
338-348.
SABİNE, G. (1969), Siyasal Düşünceler Tarihi II ‘Yeniçağ’, Çev. Alp Öktem, Ankara:
Sevinç Matbaası.

ŞAHİN, K. (2009), Küreselleşme TartışmalarıIşığında Ulus Devlet, İstanbul: Yeniyüzyıl
Yayınları.
VON ASTER, E. (2004), Fransız İhtilali’nin Siyasi ve Sosyal Fikirleri, Haz. Şennur Şenel,
Ankara: Phoenix Yayınevi.
WRIGHT, G. (1981), France ‘In Modern Times’, New York and London: W. W. Norton
Company.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com