Klâsik Türk Edebiyatında Tarih Düşürme Sanatı ve Bir Ebced Ustası: Adanalı Sürûrî
Chronogram in the Classical Turkish Literature and an Ebced Master Sururi from Adana
Journal Name:
- Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
Chronogram or time-writing is one of the most important literary forms in classical Ottoman/ Turkish literature. Originated in Persian literature, time-writing enticed a wide audience among Turkish poets who composed chronograms in order to record the dates of important events such as birth, death, enthronement, military campaign, victory, treaty, nomination to/dismissal from a post, circumcision ceremony, growing a beard, marriage, fire, earthquake etc. Chronograms were also written in commemoration of the dates of construction or restoration of palaces, yalis, fountains, inns, public baths, universities, mosques etc. In fact, chronograms were written in order to record the dates of any remarkable events that have an impact on the social or individual life. In this article we introduce “Sururi from Adana”, one of the most prolific and influential masters in this fieldAbstract (Original Language):
Klâsik edebiyatımızın önemli türlerinden birisi de “Tarih düşürme (söyleme)” sanatı idi. Kaynağı İran edebiyatına dayanan ve klâsik Türk edebiyatında da büyük ilgi gören tarih manzumeleri, çoğu zaman ya doğum, ölüm, tahta çıkış, sefer, zafer, barış, bir göreve atanma, bir görevden uzaklaştırılma, sünnet, evlenme, sakal bırakma, yangın, deprem.. vs. gibi olaylar; ya da saray, yalı, çeşme, han, hamam, cami, medrese, kışla.. gibi binaların yapımı veya onarımı için yazılırdı. Ancak tarih manzumelerinin konusu alabildiğine geniş olduğu için akla gelebilecek hemen her konuda tarih söylenmiştir. İşte yazımızın konusu olan Aranalı Sürûrî, bu sanatın ölümsüz ustalarından birisi idi.
