Buradasınız

ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇİŞ SONRASINDA İLK MUHALEFET PARTİSİ: MİLLİ KALKINMA PARTİSİ

The First Opposition Party After Passing to Multi-Party System: National Development Party

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
The subject of this study is, National Development Party, which is the first opposition party formed after the decision of multi -party system. The main idea of the study is that, although National Development Party was not assertive at the outsetthe party had a leading role on changing single party system and passing to multi-party period. There is a lot of studies about Democrat Party, which was organized after National Development Party, but in these studies, they didn‟t give importance to National Development Party compared to Democrat Party. We especially insisted on that, National Development Party is the turning point of passing to the multi-party system. But there isn‟t detailed information about the party, because of that there are some deficiencies in the text. The result of this study, although MKP, was the first established party af ter passing to multi-party system, it has lacked from the interest and respect which were shown to its successors because of exclusionary attitude of power, unable to obtain the support of public opinion behind and especially the inability to represent social opposition.
Abstract (Original Language): 
ÇalıĢmanın konusu, 1945 yılı sonrası alınan çok partili hayata geçiĢ kararı ardından kurulan ilk parti olan Milli Kalkınma Partisi (MKP)‟dir. ÇalıĢmaya yön veren görüĢ, partinin iddialı bir çıkıĢa sahip olmamasına karĢın, tek partili hayat düzenini bo zup, çok partili hayata geçiĢin ülkede yürürlüğe girmesine ön ayak olduğu düĢüncesidir. MKP‟nin hemen ardından kurulup, siyasi hayatta kısa sürede etkin hale gelen Demokrat Parti (DP) üzerine yapılan çalıĢmaların yoğunluğu ve bu çalıĢmalarda çok partili hayata geçiĢ döneminde DP‟nin ön plana çıkarılma çabasına karĢı, bu çalıĢmada miladın MKP ile baĢlatılması gerekliliğinin vurgusu yapılmakta ve dikkatlerin tek parti düzenine “artık yeter” diyen bu partiye çekilmesi amaçlanmıĢtır. Ancak, partiye ait ayrıntılı belge ve bilgilerin olmayıĢı bazı noktalarda eksiklikler yaratmıĢtır. ÇalıĢma neticesinde, MKP‟nin çok partili hayata geçiĢten sonra kurulan ilk parti olmasına karĢın, gerek iktidarın dıĢlayıcı tutumu, gerekse de kamuoyunun desteğini ardına alamaması, ve özellikle toplumsal muhalefeti temsil edemeyiĢi nedeniyle kendisinden sonraki partilere gösterilen ilgi ve itibardan yoksun kaldığı düĢüncesine varılmıĢtır.
113-129

REFERENCES

References: 

AHMAD Feroz ve Bedia Turgay Ahmad (1976), Türkiye‟de Çok Partili
Politikanın Açıklamalı Kronolojisi. 1945- 1971, Ankara, Bilgi Yayınevi.
AHMAD, Feroz (1996), Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980), Ġstanbul, Hil
Yayınları.
AĞAOĞLU, Samet (1972), Demokrat Partinin DoğuĢ ve YükseliĢ Sebepleri, Bir
Soru, Ġstanbul, Baha Yayınları.
AKġĠN, Sina (l998). Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi, 3 .baskı,
Ankara, Ġmaj Yayınevi.
ALGAN, Altan, “Fedakâr Milli Burjuvazi: Mehmet Nuri Demirağ”, Ġnternet
Adresi: http: // www. ozgunduruĢ. com. EriĢim Tarihi: 04.07.2011.
AVġAR, B. Zakir (1992), “Demokrat Parti‟nin KuruluĢu”, Forum, Cilt 13, sayı
280, Eylül, s.41-50.
BAġYĠĞĠT, Türkan (2006), “Türk Mizah Dergiciliğinden Bir Örnek „Bizim
Köylü‟, ÇTTAD, V.13, Güz, s. 189-203.
C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 2, 2012 127
BUĞRA, AyĢe (1995), “Cumhuriyet Dönemi GiriĢimcilik Tarihi ve Yeni
Demokrasi Tarihi”, Toplum ve Bilim, sayı: 66. Bahar , s.29- 45.
ÇAVDAR, Tevfik (2000), Türkiye‟nin Demokrasi Tarihi (1950-1995), Ġkinci baskı,
Ankara, Ġmge Yayınları.
COġKUN, Süleyman(1995), Türkiye‟de Politika (1920-1995), Ġstanbul,Cem
Yayınevi.
ÇUFALI, Mustafa (2004), Türkiye‟de Demokrasiye GeçiĢ Dönemi (1945-1950),
Ankara,Babil Yayıncılık.
DELĠORMAN, Necmettin(1957), M. Nuri Demirağ Hayat ve Mücadeleleri,
Ġstanbul, Nu.D. Matbaası.
DERVĠġOĞLU, Fatih (2011), M. Nuri Demirağ. Türkiye‟nin Havacılık Efsanesi,
4. basım, Ġstanbul, Ötüken NeĢriyat.
ERASLAN, Cezmi(2004), “Atatürk‟ten Sonra Türkiye‟nin Ġç Politikası”. Türkiye
Cumhuriyeti Tarihi II, Atatürk AraĢtırma Merkezi, Ankara, s. 519-628.
EROĞUL, Cem(1998), Demokrat Parti Tarihi ve Ġdeolojisi, 3. baskı, Ankara,
Ġmge Yayınevi.
ERTAN, Temuçin Faik (2003), “Atatürk Sonrası Türkiye”, Atatürk ve Türkiye
Cumhuriyeti Tarihi, Ed: Ayten Sezer, Ankara, Siyasal Kitabevi, s. 359 -415.
GÜNAYDIN, “Nuri Demirağ‟ın ĠĢleri Ters Gitmeye BaĢlıyor”, 13 ġubat 1972 ,
Ġnternet Adresi: http//www. nuridemirag.com/ belgeler.
HAYTOĞLU, Ercan (1992), Milli Kalkınma Partisi Kurucusu Nuri Demirağ‟ın
Hayatı ve Projeleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk Ġlkeleri ve Ġnkılâp
Tarihi Enstitüsü, ÇağdaĢ Türkiye Tarihi AraĢtırmaları Dergisi, Ġzmir, S. 2,
c.1, s. 257-264.
HAYTOĞLU, Ercan(1997), Türkiye‟de DemokratikleĢme Süreci ve 1945‟te Çok
Partili Siyasi Hayata GeçiĢ Nedenleri (1908-1945), PAÜ,Eğitim Fakültesi
Dergisi, S.3, s. 46- 56.
HÜR, AyĢe, “Türkiye Partiler Mezarlığına Bir Ziyaret”, Ġnternet Adresi:http: //
www. belgehaber.com.EriĢim Tarihi: 07. 04. 2008.
ĠNCEÖZ, Semih (1996) “Türkiye‟nin Ġlk Uçak Fabrikasını Kuran Adam Nuri
Demirağ”, Aksiyon, 15-21 Haziran s. 24-29. Ġnternet Adresi: http//www.
nuridemirag.com/ belgeler.
KAÇMAZOĞLU, H.Bayram (1988), Demokrat Parti Dönemi Toplumsal
TanıĢmaları, Ġstanbul, Birey Yayınları.
128 AVŞAR ve KAYA
KARA- ĠNCĠOĞLU , Nihal (2000), “Türkiye'de Çok Partili Sisteme GeçiĢ ve Demokrasi
Sorunları”, Türkiye'de Politik DeğiĢim ve ModernleĢme, der: Ersin
Kalaycıoğlu, Ali YaĢar Sarıbay, Ġstanbul, Alfa Yayınları, s.205-215.
KARPAT. Kemal (1996), Türk Demokrasi Tarihi (Sosyal, Ekonomik, Kültürel
Temeller), Ġstanbul , Afa Yayınları.
KĠRMAN, Emin (2006), Çok Partili Döneme GeçiĢ Süreci ve Türk Siyasal
Kültüründe Muhalefet Olgusunun GeliĢimi (1946-1950), Süleyman
Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim
Dalı YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi. Isparta, 2006.
KOÇAK, Cemil (1996), Türkiye‟de Milli ġef Dönemi (1938-1945). Cilt: 2,
Ġstanbul, ĠletiĢim Yayınları.
KONYAR, Hürriyet (1999), Ulus Gazetesi, CHP ve Kemalist Ġlkeler, Ġstanbul,
Bağlam Yayınları.
KÜÇÜR, ġamil (2006), “Ġliklerinde Vatan Sevgisiyle Ölen Ġlklerin Adamı: Nuri
Demirağ”, Yeni ġafak, 2 Kasım.
MÜJDECĠ, Mustafa(2005), “Türk Basınında Milli Kalkınma Partisi”. EKEV
Akademi Dergisi, sayı 25, Ġnternet Adresi: http//www. nuridemirag.com/
belgeler.
ÖZDAĞ, Ümit(1991), Ordu-Siyaset ĠliĢkisi: Atatürk - Ġnönü Dönemleri ,
Ankara, Gündoğan Yayınları.
ÖZFATURA, Ġrfan (2006), “Kırgın Havacı”, Türkiye, 22 Ocak. Ġnternet Adresi:
http//www. nuridemirag.com/ belgeler.
ÖZTÜRK ,YaĢar (2003), “ĠĢ Adamlığı, Sanayiciliği ve Politikacılığıyla Örnek Bir
Yurtsever: Nuri Demirağ”, Bütün Dünya, Mart, Ġnternet Adresi:
http//www. nuridemirag.com/ belgeler.
ÖZÜERMAN, Tülay (1998), Türkiye'nin BatılılaĢma ve DemokratikleĢme Açmazı,.
Ġzmir, Dokuz Eylül Yayınları.
ġAKĠR, Ziya (1947), Nuri Demirağ Kimdir?, Ġstanbul, Kenan Matbaası. Ġnternet
Adresi: http//www. nuridemirag.com/ belgeler.
ġENġEKERCĠ, Erkan (2000), Türk Devriminde Celal Bayar (1918-1960).
Ġstanbul: Alfa Yayınları.
TĠMUR, Taner (1994),Türkiye'de Çok Partili Hayata GeçiĢ, 2. baskı, Ġstanbul ,
ĠletiĢim Yayınevi.
TOKER, Metin(1988), Tek partiden Çok Partiye (1944 -1950), 4. baskı, Ankara,
Bilgi Yayınevi.
C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 2, 2012 129
TÖKĠN, Fürüzan Hüsrev (1965), Türk Tarihinde Siyasi Partiler ve Siyasi
DüĢüncenin GeliĢmesi. 1839-1965. Ġstanbul, Elif Yayınları.
TUNA, Ender (2010), Türkiye Ġktisadi Kalkınma Sürecinde GiriĢimci Örneği: Nuri
Demirağ, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ġktisat Anabilim
Dalı, Kalkınma Ġktisadi ve Ġktisadi Büyüme Bilim Dalı YayınlanmamıĢ
Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul.
YALÇIN, Osman (2009),“Müdürdarzade Nuri Bey‟in (Demirağ) Hayatı ve
ÇalıĢmaları (1886- 1957), Ankara Üniversitesi Türk Ġnkılâp Enstitüsü
Atatürk Yolu Dergisi, sayı 44, Güz, s.747-769.
YAZARSIZ , Millet Hizmetinde Kırk Yıl CHP. Ankara, Ankara Basım ve Ciltevi,
1963.
YÜCEL, M. Serhan(2006), Türkiye‟nin Siyasal Partileri ( 1859-2006), Ġstanbul,
Alfa Yayınları.
ZÜRCHER, Erik Jan(2000). ModernleĢen Türkiye'nin Tarihi, l. baskı, Ġstanbul,
ĠletiĢim Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com