Buradasınız

TÜRKİYE’DE SENDİKALAŞMA EVRELERİ VE SENDİKALAŞMAYI ETKİLEYEN UNSURLAR

The Periods of Unionization and the Factors Which Affect Unionization in Turkey

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In Turkey, it is possible to study the length of unionization into three periods; the first period began in 1947 under “Unions Law number 5018”, the second, between 1963- 1983 and the third, after 1983. The first period was the years of experimentation for the unions. The second was period that unionism developed in. Above all, the right of the collective negotiation with strikes was given to the workers in this period. The liberal external trade concept was accepted instead of imported substation policies by doing major changes after 1980. “Unions Law no: 2821” and “Collective Agreement strike and lock out Law no: 2822” were accepted in 1983. In the third period, the average unionization rate was approximately % 60; according to data from 2001 from 4.537.544 workers, 2.580.927 were members of a union.
Abstract (Original Language): 
Türk sendikacılığında sendikalaşma sürecini üç evreye ayırarak incelemek mümkündür; birinci evre, 5018 sayılı ilk Sendikalar Kanunu ile başlar. İkinci evre, 1963- 1983; üçüncü evre 1983 sonrasını kapsar. Birinci evre, sendikalaşma için deneyim yılları olmuştur. İkinci evre, sendikacılığın geliştiği dönemdir. Her şeyden önce, sendikalaşmayı cazip kılan “grevli toplu pazarlık” hakkı işçilere bu dönemde verilmiştir. 1980 öncesi izlenen ekonomi politikalarda 1980 sonrası köklü değişiklikler yoluna gidilerek ithal ikameci politikalar yerine liberal dış ticaret anlayışı benimsenmiş; keza sendikacılığa şekil veren yasal çerçeve 2821 sayılı Sendikalar ve 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunlarıyla yeniden çizilmiştir. Üçüncü dönemde sendikalaşma oranları ortalama olarak % 60’lar civarında seyretmiş; 2001 verilerine göre 4.537.544 işçiden 2. 580.927’si sendika üyesi olmuştur. Anahtar kelimeler: sendikalaşma, sendikacılık
161-189

REFERENCES

References: 

AKKAYA, Yüksel. "Türkiye'de Sendikalaşma ve Bazı Özellikleri", İktisat Dergisi, Sayı:
332, Kasım 1992.
ALPER, Yusuf. Iktisadi Amaçları ve Sosyal Sonuçlarıyla Özelleştirme, Sağlık-Iş
Yayınları, Ankara, 1994.
AVCI, Mustafa. "Iş Güvencesi", 91 Yılı Eğitim Seminerlerimiz, Öz Iplik-Iş Sendikası
Yayınları, Ankara, 1992.
AYKAÇ, Mustafa.“Esneklik ve Çalışma Hayatı”, Sabahaddin Zaim’e Armağan, I.Ü.
Iktisat Mecmuası Yayını, İstanbul, 1996.
BARTOLI, Henri. “Le Mouvement syndical en Turquie”, Cahiers de l’Institut de Science
economique apliquée, S. 107, Novembre 1960.
Başbakanlık Özelleştirme Idaresi Başkanlığı, 3 Eylül 1998 tarih ve 5754 sayılı
"Özelleştirilen Kuruluşların Personel Sayıları" Başlıklı Resmi Yazısı.
BELEDİYE-IŞ. 5. Olağan Genel Kurul Çalışma Raporu, İstanbul, 1995.
BİRLEŞİK METAL-İŞ. 1992-1995 Çalışma Raporu, İstanbul, 1995.
CAN, Mevlüt. Toplu Iş Sözleşmesi Özerkliği Bağlamında Kapsam Dışı Personelin
Niteliği, Sentez Yayınları, İstanbul, 1994.
ÇELIK, Necati. "Dünyada ve Türkiye'de Sendikal Hareketin Geleceği", 16. Kuruluş
Yıldönümü Etkinlikleri, Hak-Iş Yayını, Ankara, 1991.
ÇELIK, Nuri. "Türk Iş Hukukunda Asıl Işveren-Alt Işveren Ilişkisinden Doğan Bazı
Uygulama Sorunları", Iş Hukukunun Ulusal ve Uluslararası Temel ve Güncel
Sorunları, Kamu-Iş Yayınları, Ankara, 1993
............ Iş Hukuku Dersleri, 12. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 1994.
ÇSGB. Çalışma Hayatı İstatistikleri, No. 20, 24 25, Ankara, 1999.
DEMİR, Fevzi. “Dünyada ve Türkiye’de İşçi Hareketleri”, 90’lı Yıllarda Dünya ve
Türkiye, Öz İplik İş Sendikası Yayını, Ankara, 1992.
DERELI, Toker. " Özelleştirmenin Endüstri Ilişkilerine Etkisi", Basisen Dergisi, Sayı: 51,
Ekim 1993.
.............. Aydınlar, Sendika Hareketi ve Endüstriyel İlişkiler Sistemi, Fakülteler
Matbaası, İstanbul, 1975.
DISK, 10. Genel Kurul Çalışma Raporu, İstanbul, 1997.
EKIN, Nusret. Küçük İşyerlerinde Endüstri İlişkileri, Kamu-Iş Yayınları, Ankara, 1993.
............. Kayıtdışı Ekonomi Enformel Istihdam, ITO Yayınları, İstanbul, 1995(1).
.............. "1995'in Başlarında Türk Endüstri Ilişkileri", Basisen Dergisi, S. 54, Mart
1995(2).
............. Küreselleşme ve Gümrük Birliği, ITO Yayını, İstanbul, 1996.
GÜLMEZ, Mesut. Meclislerde İşçi Sorunu ve Sendikal Haklar, Öteki Yayınevi, Ankara,
1995.
ISO, ISO Dergisi, Eylül 1993.
IŞIKLI, Alpaslan. Toplu iş Sözleşmeleri ve Türkiye Ekonomisi içindeki Yeri, Ankara
Üniversitesi Yayını, Ankara, 1967,
............ Sendikacılık ve Siyaset, Öteki Yayınevi, C. 1, Ankara, 1995.
KOÇ, Yıldırım. “Türkiye”de Sendika Üyeliği ve Sendikalı İşçiler”, Türkiye Sendikacılık
Ansiklopedisi, C: 3, T. Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayını, İstanbul, 1998.
KORAY, Meryem. Değişen Koşullarda Sendikacılık, TÜSES Yayını, İstanbul, 1994.
KUTAL, Metin. Le Syndicalisme Devant la Législation turque et Le Mouvement
syndical en Turquie, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Grenoble, 1959.
.............."Küreselleşme Sürecinin Türk sendikacılığı ve Sosyal Güvenlik Hukuku
Üzerindeki Olası Etkileri", Kemal Oğuzman’a Armağan, Iş Hukuku ve Sosyal
Güvenlik Hukuku Milli Komitesi Yayını, Ankara, 1997(1).
.............. "151 Sayılı ILO Sözleşmesi ve Türkiye'nin Uyumu", ILO Normları ve Türk Iş
Hukuku, Ankara, 1997(2).
.............. "Iş Güvencesinin Iktisadi ve Sosyal Etkileri Üzerine Bazı Düşünceler", Iş
Hukukunun Ulusal ve Uluslarası Temel ve Güncel Sorunları, Kamu-Iş
Yayınları, Ankara, 1993.
.............. "Türk Toplu Iş Hukuku Açısından Alt Işveren ve Sorunları", KIPLAS 1990
YılıEğitim Proğramı Tebliğler, Sorular ve Cevaplar, İstanbul, 1992.
Milliyet Gazetesi, 20 Temmuz 2000.
MUMUCUOĞLU Maksut, Sendikacılık Siyasal İktidar ilişkileri, Doruk Yayınları,
Ankara, 1979.
ÖZKAPLAN, Nurcan. Sendikalar ve Ekonomik Etkileri, Kavram Yayınları, İstanbul,
1994.
PETROL-IŞ, 92 Petrol-İş , İstanbul, 1993.
PETROL-IŞ, 95-96 Petrol-Iş, İstanbul, 1996.
PETROL-İŞ, 97-99 Petrol-İş, İstanbıl, 2000.
SSK Genel Müdürlüğü APK Daire Başkanlığı’nın “Yıllara Göre SSK’lı İşçi Sayıları”
başlıklı 2.4.2001 Tarihli Yazısı.
SUBAŞI, İbrahim. "Türk Iş Hukukunda Kapsam Dışı personel", Metin Kutal'a Armağan,
TUHİS Yayını, Ankara, 1998.
SUNAR, Kemal Sahir, Türk Sendikalar Hukuku, Birinci Kitap, Ankara, 1955.
SÜLKER, Kemal, Dünyada ve Bizde Sendikacılık, Varlık Yayını, İstanbul, 1966.
ŞAHİN, Hüseyin, Türkiye Ekonomisi, Uludağ Üniversitesi Yayını, Bursa, 1993.
ŞENKAL, Abdulkadir. Sendikasız Endüstri Ilişkileri (Genel Olarak Dünyada ve
Türkiye'de), Kamu-İş Yayını, Ankara, 1999.
TALAS, Cahit. “Bir Toplumsal Politika Belgesinin Yorumu”, SBF Yayını, Ankara, 1982.
TAŞKENT, Savaş. "Iş Güvencesi ve Taşeron Uygulamalarından Sorunlar ", Türkiye
Sendikacılığının Temel Sorunları, Birleşik Metal işçileri Sendikası Yayınları,
İstanbul, 1996.
TİSK, Kayıtdışı Çalışma,Yayın No: 199, Ankara, 2000.
TOKOL, Aysen. Türkiye’de Sendikal Hareket, Ezgi Kitabevi, Bursa, 1994.
TUNA, Orhan, “Türk Sendikacılığının Başlıca Meseleleri ve Son Gelişmeler” İktisat
Fakültesi Mecmuası, C. 24. S. 3-4, İstanbul, 1966.
TURAN, Kamil, “Başlangıcından Cumhuriyet’e Kadar Türk Çalışma Hayatında İnsani
Değerler Açısından Uygulamalar”, Nusret Ekin’e Armağan, TÜHİS Yayını,
Ankara, 2000.
TÜRK-İŞ, 10. Genel Kurul Çalışma Raporu, Ankara, 1976.
TÜRK-İŞ, Birinci Bölge Temsilciliği İş-İşçi Çalıştırma Bülteni, 8 Mart 1993.
TÜRK-METAL. İkibine Beş Kala Türkiye ve Dünya, Türk-Ar, Ankara, 1995.
Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, C. 3, T. Vakfı Yayını, İstanbul, 1996.
ULUCAN, Devrim. "158 Sayılı ILO Sözleşmesi ve Türkiye'nin Uyumu", ILO Normları
ve Türk Iş Hukuku, Ankara, 1997.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com