Buradasınız

Ermeni Harfli Kıpçak Türkçesi

Kypchak Turkish in Armenian Scripts

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This study comprises two main parts. In the flrst part, information is provided on the Armeno-Kipchak who lived in Westem Ukraine (Kamenets-Podolsk and Lviv) in the 16th - 17th centuries; Kipchak documents which were written in the Armenian alphabet in the same geography and the research which was carried out on these documents. In the second part, in the context of these texts, typical phonological and morphological structures, syntax and lexical features of Kypchak Turkish with Armenian letters were examined. For a better understanding of the theme, the historical development process of the Kypchak Turkish was scrutinized.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde 16.-17. yüzyılda batı Ukrayna’da (Kamenets- Podolsk ve Lviv) yaşayan Ermeni-Kıpçaklar; aynı coğrafyada Ermeni harfleriyle yazılan Kıpçakça belgeler ve bu belgeler üzerine yapılan araştırmalar hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise bu metinlerden hareketle Ermeni Harfli Kıpçak Türkçesinin tipik ses, biçim, sözdizimi ve leksik özellikleri değerlendirilmiştir. Konunun daha iyi anlaşılması bakımından Kıpçak Türkçesinin tarihsel gelişim sürecine de temas edilmiştir.
17-81

REFERENCES

References: 

Alişan, G. 1896. Taregirk hayots‘ Lehastani yeu Rumenioy hauastç‘eay yaueluatsovk‘.
Venetik.
Arat, R. R. 1964. Eski Türk Hukuk Vesikaları. JSFOu. No.65. Helsinki. 11-77 (= Türk Kültürü
Araştırmaları. I.. Ankara 1964. 5-53).
Arsal, Sadri Maksudi 1947. Türk Tarihi ve Hukuk, İstanbul: İ.Ü. Hukuk Fakültesi Yayınları.
Atalay, Besim 1945. Et-Tuhfet-üz-Zekiyyefi’l- Lûgat-it-Türkiyye, İstanbul: Türk Dil Kurumu.
Atalay, Besim 1986. Dîvanü Lûgat-it-Türk Tercümesi Dizini ‘Endeks ’. C. IV. Ankara: Türk
Dil Kurumu.
Ayiter, Ferit 1950. Eski Türk Hususî Hukukuna ait bazı notlar. İstanbul Üniversitesi, İktisat
Fakültesi Mecmuası, 11 (1949-1950). 417-436.
Aynakulova, Gülnisa 2009. Ermeni Kıpçakları mı Gregoryen Kıpçaklar mı?. Millî Folklor
Üç Aylık Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi. C. 11. S. 84. Kış/2009. 114-126.
Bammatov, Z. Z. (ed.) 1969. Kumyksko-russkiy slovar Moskow: Sovyetska Enciklopediya.
Berta Arpâd 1996. Deverbale Wortbildung im Mittelkiptschakisch-Turkischen. Wiesbaden:
Harrassowitz Verlag.
Berta, Arpâd 1998a. Middle Kipchak. The Turkic Languages. (Ed. Lars Johanson/ Eva A.
Csato). London/New York: Routledge. 158-165.
Berta, Arpâd 1998b. West Kipchak Languages. The Turkic Languages. (Ed. Lars Johanson/
Eva Â. Csato). London/New York: Routledge. 301-317.
Caferoğlu, Ahmet 1931. Abû Hayyân, Kitâb al-idrâk li lisân al-Atrâk. İstanbul: Evkaf
Matbaası.
Chirli, Nadejda 2005. Algış Bitiği Ermeni Kıpçakça Dualar Kitabı (An Armeno Kipchak
Prayer Book). Haarlem: SOTA Türkistanve Azerbaycan Araştırma Merkezi.
Chirli, Nadejda 2009. Ermeni Kıpçakçasının Ses Özellikleri Üzerine, Türk Dünyası Dil ve
Edebiyat Dergisi, Yaz-2005, S. 20, 75-90.
Clauson, Sir Gerard 1971. Armeno-Qıpcaq. Rocznik Orientalistyczny. T. 34. z. 2. Wiesbaden.
7-14.
Clauson, Sir Gerard 1972. An Etymological Dictionary o f Pre-Thirteenth-Century Turkish.
Oxford: Clarendon Press.
Dachkevytch, Ya./Tryj arski, Edward 1981. La Chronique de Pologne. Rocznik Orientalistyczny.
T. 42. z. 1. Wiesbaden. 5-26.
Daşkeviç, Ya. R 1962. Armyanskiye kolonii na Ukraine v istoçnikax i literatüre XV-XIXvekov
(istoriografiçeskiye oçerk). Yerevan: İzdatel’stvo akademii nauk Armyanskoy SSR.
Daşkeviç, Ya. 1981. Armyano-kıpçakskiy yazık XV-XVII w. V osveşçenii sovremennikov
(ob ispol’zovanii ekstalingvistiçeskix dannıx dlya istorii tyurkskix yazıkov). Voprosı
Yazıkoznaniya. No. 5. 79-92.
Daşkeviç, Ya. 1983. Armyano-kıpçakskiy yazık: Etapı istorii. Voprosı Yazıkoznaniya. No. 1.
91-107.
Daşkeviç, Ya. 2001. Who are Armeno-Kıpchaks? (on the ethnical substrate of the Armenian
colonies in the Ukraine). Armenia and Ukraine. Lviv/New York: Edition M. R. Kots’.
357-416.
Daşkeviç Ya./Tryjarski E. 1978a. Pyat’ armyano-kıpçakskix dokumentov iz l’vovskix
kollektsiy (1599-1669 g). Rocznik Orientalistyczny. T. 39. z. 1. 85-132.
Daşkeviç Ya./Tryjarski E. 1978b. Armyano-kıpçakskiye denejnıye dokumentı iz l’vova
(konets XVI v. -1657 g.). Rocznik Orientalistyczny. T. 40. z. 1. 49-69.
Deny, Jean 1957. L ’armeno-Coman Et Les “Ephemerides” De Kamieniec (1604-1613).
Wiesbaden: Otto Harrassowitz.
Deny, Jean/ Tryjarski, E. 1964. “Historie du sage Hikar” dans la version armeno-kiptcak.
Rocznik Orientalistyczny. T. 27. z. 2. Wiesbaden. 7-61.
Drimba, Vladimir 2000. Codex Cumanicus. EditionDiplomatiqueAvecFac-similes. Bucarest:
Editura Enciclopedicâ.
Eckmann Janos 1996a. Memluk Kıpçakçasının Oğuzcalaşmasına Dair. Janos Eckmann
Harezm, Kıpçakve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar. (Haz. Osman F. Sertkaya).
Ankara: Türk Dil Kurumu. 67-73.
Eckmann Janos 1996b Çağatayca. Janos Eckmann Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi
Üzerine Araştırmalar (Haz. Osman F. Sertkaya). Ankara: Türk Dil Kurumu. 74-108.
Ercilasun Ahmet B. 1983. Kars İli Ağızları Ses Bilgisi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
Ercilasun Ahmet B. 2008. Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Ankara: Akçağ.
Erdal, Marcel 1991. Old Turkic WordFormation, A Functional Approach to the Lexicon, V. II,
Wiesbaden: Otto Harrassowitz.
Eren, Haşan 1998. Türklük Bilimi Sözlüğü I. Yabancı Türkologlar. Ankara: Türk Dil Kurumu.
Ermers, Robert 1999. Arabic Grammars o f Turkic. The Arabic Linguistic Model Applied to
Foreign Languages/Translation o f ’Abü Hayyân al-’Andalusı’s Kitâb al-’Idrâk li-
Lisân al-’Atrâk. Leiden/Boston/Köln: Brill.
Garkavets, Aleksandr N. 1979. Konvergentsiya armyano-kıpçakskogo yazıka k slavyanskim v
XVI-XVII w. Kiev: Nauka dumka.
Garkavets, Aleksandr N. 1987. Kıpçakskiye yazıki: Kumanskiy i armyano-kıpçakskiy. Almaata:
İzdatel’stvo “nauka” Kazaxskoy SSR.
Garkavets, Aleksandr N. 1988. Tyurkskiye Yazıki na Ukraine (razvitiye strukturı). Kiev:
Naukova dumka.
Garkavets, Aleksandr N. 1999. Urumi Nadazov’ya istoriya, mova, kazki, pisni, zagadki,
prisliv’ya,pisemnipam ’yatki. Alma-Ata: Ukraınskiy kul’turniy tsentr.
Garkavets, Aleksandr N. 2000. Urumskiy slovnik, Institut sxodoznavstva i mıjnarodnix
vıdnosin “Xarkıvs’kiy kolegium”, Tsenter Evrazıys’kix Doslıdjen, Alma-ata: ‘Deşt-ı
Kipçak’.
Garkavets, Aleksandr N. 2002. Kıpçakskoye pismennoye naslediye. katalog i teksti
pamyatnikov armyanskimpis’mom. T. I. Almatı: Deşti-i-Kıpçak. 1084 p.
Garkavets, Aleksandr N. 2007. Kıpçakskoye pismennoye naslediye. pamyatniki duxovnoy
kulturı. T. II. Almatı: Kasean; Baur. 906 p.
Garkavets, Aleksandr N./Eduard Khurshudian 2001. Armenian-Qıpchaq psalter written by
deacon Lussigfrom Lvıv 1575/1580. Almatı: Desht-i Qıpchaq.
Garkavets, Aleksandr N./Sapargaliyev, Gayrat 2003. Töre Bitiği: Kıpçaksko-pol’skaya
versiya armyanskogo sudebnika i armyano kıpçakskiy protsessualnıy kodeks. L ’vov,
Kamenets-Podol’skiy 1519-1594. Almatı: Deşt-i-Kıpçak/Baur.
Gemalmaz, Efrasiyap 1995. Erzurum İli Ağızları (İnceleme-Metinler-Sözlükve Dizinler), C. I,
Ankara: Türk Dil Kurumu.
Golden, Peter 2002. Türk Halkları Tarihine Giriş. Ankara: KaraM.
Gr0nbech, K. 1936, Der türkische Sprachbau. 1. Kopenhagen: Levin &Munksgaard.
Granbech, K. 1942. Komanisches Wörterbuch: Türkischer Wortindex zu Codex Cumanicus.
Monumenta Linguarum Asire Maioris, Subsidia 1, Kopenhagen: Munksgaard.
Grousset, Rene 2005. Başlangıcından 1071’e Ermenilerin Tarihi (Çev. Sosi Dolanoğlu).
İstanbul: Aras yayıncılık. 598-621.
Grunin, Timofey I. 1967. Dokumentı na polovetskom yazıke XVI v. (Sudebnıye aktı kamenetspodol’skoy
armyanskoy obşçinı) Transkriptsiya perevod predislovie vvedenie
grammatiçeskiy kommentariy i glossariy T. I. Grunina (Pod.redaktsiyey E. V.
Sevortyana. Statya Ya. R. Daşkeviça). Moskva: İzdatel’stvo “Nauka”.
Gumilöv, L. N. 1999. Eski Türkler. (Çev. Ahsen Batur). İstanbul: Birleşik Yayıncılık.
Karamanlıoğlu, Ali Fehmi 1989. Seyf-i Sarâyî Gülistan Tercümesi (Kitâb Gülistan bi ’t-Türkî),
Ankara : Türk Dil Kurumu.
Karamanlıoğlu, Ali Fehmi 1994. Kıpçak Türkçesi Grameri. Ankara : Türk Dil Kurumu.
Kasapoğlu Çengel, Hülya. 2005. Kırgız Türkçesi Grameri Ses ve Şekil Bilgisi. Ankara : Akçağ.
Kasapoğlu Çengel, Hülya 2007. Ermeni Harfli Kıpçak Türkçesiyle Yazılmış Töre Bitiği
ve Bu Eserdeki töre, yargı, bitik Terimleri Üzerine, Gazi Türkiyat/Türklük Bilimi
Araştırmaları Dergisi, Güz 2007, S. 1, 77-96.
Kasapoğlu Çengel, Hülya 2009. Ermeni Harfli Kıpçakça Söz Varlığı Üzerine Notlar Festschrift
To Commemorate the 80th Anniversary o f Prof. Dr. Talat Tekin ’s Birth. International
Journal o f CentralAsian Studies.V. 13 The International Association of Central Asian
Studies Korea University oflntemational Studies. 165-181.
Kirchner Mark 1998. Kırghız. The Turkic Languages. (Ed. Lars Johanson/ Eva A. Csato).
London/New York: Routledge. 344-356.
Klyashtomy, S. G./Sultanov, T. İ. (2003). Kazakistan Türkün Üç Bin Yılı. İstanbul: Selenge.
Kowalski, T. 1929. Karaimische Texte im Dialekt von Troki, Nakladem Polskiej Akademjı
Umıejçtnoscı, Warszawa-Krakow.
Kraelitz-Greinfenhorst, Friedrich von 1912. Sprachprobe eines armenisch-tatarischen
Dialektes in Polen. Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. Bd. 26. 307324.
Kraelitz-Greinfenhorst, Friedrich von 1996. Ermeni Harfleriyle Türkçe Hakkında Araştırmalar
(Çev. Hakan Özteke). Kebikeç. S. 4. 13-33.
Kudasov, S. J. 1990. Armyan jazulı Qıpşaq eskertkişi “Dana Xikar söziniy” tili. Almatı:
Gılım.
Kudaybergenov, S./Tursunov, A. 1980. Kırgız Adabiy Tilinin Grammatikası. Fonetika cana
Morfologiya. Frunze: “İlim” basması.
Kurat, Akdes Nimet 1992. IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve
Devletleri. Ankara: Murat Kitabevi.
Kurışjanov, A. K. 1970. İssledovanie po leksike ‘Tyurksko-Arabskogo slovarya’, Alma-ata:
İzdatel’stvo Nauka.
Kutalmış, Mehmet 2004a. Ermeni Kıpçakçasında Olumsuzluk Şekilleri, İlmî Araştırmalar, S.
17, Güz/2004. 133-141.
Kutalmış, Mehmet 2004b. On the Armeno-Kipchak, Karadeniz Araştırmaları, No. 2, May
2004, 35-43.
Lewicki, Marian/Kohnowa, Renata 1957. Le version turque-kiptchak du Code des lois des
Armeniens polonais d’apres le m. No 1916 de la Bibliotheque Ossolineum. Rocznik
Orientalistyczny. T. 21. Wiesbaden. 153-300.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com