Buradasınız

Erkan Türk Dili Dönamina Aid Bazi Söz Yaradıcılığı Proseslarinin Psixolinqvistik Tahlili

Psycho-linguistic Analysis of Some Word Creation Processes Related to Proto-Turkic Period

Journal Name:

Publication Year:

Author Name
Abstract (2. Language): 
In the article, psycho-linguistic analysis of word creation processes formed by metathesis phenomenon related to Proto-Turkic period is evaluated. According to this evaluation etymology of some onomatopoetic words is emphasized. Such that; formation of derivatives like vızıltı ‘buzzing’, zsvzsk ‘spoony’, zovzala- ‘spooning’, tapır-tupur ‘sound of footsteps’, tspik ‘kicking’, from monosyllabic etymons like vız-vız ‘buzz’, tap ‘knock’, tap ‘kick’ with metathesis of z/v; b/p ete. have been shown with Turkic examples.
Abstract (Original Language): 
Makalede, erken Türk dili dönemine ilişkin ses göçüşmesi fonetik olayıyla biçimlenen kelime yapımı süreçlerinin ruh dilbilimsel tahlili değerlendirilmiştir. Buna bağlı olarak bazı ses yansımalı kelimelerin kökeni üzerinde durulmuştur. Söyle ki; ‘vız-vız, tap, tap’ gibi tek heceli köklerin ‘vızıltı, zsvzsk, zovzala-, tapır-tupur, tspik’ gibi türevlerinin z/v; b/p vb. ses göçüşmeleriyle oluştuğu, Türkçe örnekleriyle gösterilmiştir.
111-125

REFERENCES

References: 

ADİLOV, Musa, VERDİYEVA, Zemfira, AĞAYEVA, Firangiz (1989), İzahlı dilçilik
terminteri, Bakı: Maarif.
ASLANOV,'V&qif(2002), Az3rbcycandilinintarixmsdairt3dqiqbı;llcM. Bakı.
Aznrbaycan dialektoloji lüğpti (1999), I cild. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınlan.
BALONOV, L.Y, DEGLİN, V. L. (1976), Slux i reç’dominantnogo i nedominantnogo
poluşariy, Leninqrad: Nauka, (Dominant ve Dominant Olmayan Beyin Loblarında
İşitme ve Konuşma).
BASKAKOV, Nikolay Aleksandroviç (1988), İstoriko-tipologiçeskayafonologiya tyurkskix
yazıkov, Moskva: Nauka, (TürkDillerininTarihsel-TipolojiFonolojisi).
DJUMAQULOV, Ç. (1971), Yazıksiro-tyurkskix (nesnotiranskix)pamyatnikovKirgizi,
Frunze, (Kırgızistan’ın Siro-Türk YazıtlannmDili).
OZİZOV, Elbrus (1988\Azgrbaycan dilinin tarixi dialektologiyası, Bakı: Bakı Dövtat
Universiteti Nsşriyyatı.
XABİÇEV, M. A. (1971), Karaçaeva-balkarskoe imennoe slovoobrazovanie (Opıt sravnitel’noistoriçeskogo
izuçeniya), Çerkask: Stavropol’skoe knijnoe izd-vo, (Kaıaçay-Malkar
Türkçesinde İsim Yapımı/ZKaışılaştıımalı-Taıihsel İncelenme Deneyi).
XUDAYKULİEV, M. (1962),Podrajatel’nıe slova v turkmenskom yazıke, Aşxabad: İzdAN
Turkmenskoy SSR. (Türkmencede Ses Yansımalı Kelimeler).
XUSAİNOV, K. (1988), Zvukoizobrazitel’nost’v kazaxskomyazıke, Alma-Ata, (Kazakçada
Ses Sanatı).
KATSNEL’SON, S. D. (1986), Obşee i tipologiçeskoeyazıkoznanie, Leninqrad: Nauka,
(Genel ve Tipoloji Dilbilim).
KUMAXOV, M. A. (1973), Teoriya monovokalizma i zapadno-kavkazskieyazıki. Voprosı
yazıkoznaniya No 6, (Monovokalizm Teorisi ve Batı Kafkasya Dilleri).
QAZOV-QİNZBERQ, A. M. (1965), Bil liyazık izobrazitelen v svoix istokax? (svidetel ’stvo
- prasemitskogo zapasa komey), Moskva: Nauka, (Dil Kendi Köklerinde Betimleyici
Olmuş Mu? II Kanıtı Prasemitik Kökler Varlığı).
QORBAÇEVİÇ, K. S. (1975), Variantnost’slova kakleksiko-grammatiçeskiyfenomen. Voprosı
yazıkoznaniya, No 1, (Kelimenin Varyantlığı Leksik-Dilbilgisel Olgu Olarak).
MOLLOVA, M. (1966), K istorii tyurkskogo vokalizma. Voprosı yazıkoznaniya, No 2, (Türk
Vokalizminin Tarihine Dair).
Oğuznams (1987), Bakı.
IAL’MBAX,A. A.,İSXAKOV,F. Q. (1955), Yavleniya metatezi vtuvinskom i vnekotonxdrugix
tyurkskixyazıkax. İssledovanie po sravnitel’noy grammatike tyurkskix yazıkov. Castl.
Moskva: İzd. AN SSSR, (Tuva ve Bazı Diğer Türk Dillerinde Metatez Olayı).
R9C9BOV, öbülfss, M9MM9DOV, Yunus (1993), Orxon-Yenisey abidabrinin dili, Bakı:
Yazıçı.
ROZENQART-PUPKO, A. (1963), Formimvanie reci u detey rannego vozmsta, Moskva, (Erken
Yaşta Çocuk Konuşmasının Biçimlenmesi).
SEVORTYAN, Ervand Vladimiroviç (1966), Affiksı imemogo slovoobrazovaniya v azerbaydjanskom
yazıke. Moskva, (Azerbaycan Dilinde İsim Yapımı Ekleri).
SEREBRENNIKOV,BoıisAleksandroviç(1980),Zagadkaaffiksal’nogoablautaa: ıv tyurksldx
yazıkrnc. Sovetskaya tyurkologiya, No 3, (Türk Dillerinde a:ı EkAblautu Bulmacası).
SPIRKİN,A. Q. (1957), Proisxojdenie yazıka i ego rol’vformirovanii mışleniya. Mşlenieiyazık.
Moskva, (Dilin Kökeni ve DüşünüşünBiçimlenmesindeRolü).
STARİNIN, V. P. (1974), Izosemantiçeskie komponentı rodstvennıx komey v yaponskom
yazıke. Problemi semantiki. Moskva: Nauka, (Japon Dilinde Akrabalık Kökenlerinin
İzosemantik Birleşenleri).
ŞERBAK, Aleksandr Mixayloviç (1965), Nazvaniya domaşnix i dikixjivotnvc v lyurkskixyazıkax.
İstoıiçeskoe razvitie tyurkskix yazıkov, Moskva, (Türk Dillerinde Evcil ve Vahşi
Hayvanların Adları).
ŞÜKURLÜ, ölisa (1993), Qddim türkyazılı abiddbrinin dili, Bakı.
TRUBETSKOY, N. S. (1960), Osnovıfonologii, Moskva: İzd. İnostr. liter-ı. (Fonolojinin Temelleri).
VORONİN, S. V (1982), Osnovı fonosemantiki, Leninqrad: İzd. Lenigr. Univ-ta.
(Fonosemantikin Temelleri).
YAKOBSON, R. O. (1985),Mozg i yazık. İzbrannıe rabotı. Moskva, (Beyin ve Dil).
YAKOBSON,R. O. (1993), Delskiyyazık, afaziyaiobşiezvukovıezakonı. Baku: Maarif, (Çocuk Dili,
Afaziya ve Genel Ses Kuralları).
ZİNDER, L. R. Obşayafonetika. Moskva: Vısşaya şkola, (Genel Fonetik).
ZÜLFIKAR, Hamza (1995), Türkçede Ses Yansımalı Kelimeler. İnceleme-Sözlük. Ankara: T ürk Dil
Kurumu Yayınlan.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com