Journal Name:
- Dil Araştırmaları
Author Name |
---|
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
üzerinde durulmuştur. Ayrıca bu çalışmada eşgösterenliliğin çokanlamlılıktan
ayrılma nedenleri de ele alınmıştır. Bilindiği üzere “çokanlamlı bir kelimenin
farklı leksik anlamları ile eşgösterenli kelimeler arasında kesin bir sınır
belirlemek” (Şanskiy, 2007:52) zordur. Gerçekte böyle kesin bir sınırın olmaması
yüzünden sözlüklerde kelimelerin dizilişinde yanlışlıklar yapılır. Mesela; A. N.
Baskokov, Türkçe-Rusça Sözlüğü’nde (Baskokov, 1977) mal kelimesini, mal
I ‘büyük baş hayvan’ mal II ‘1. Mülk 2. Varlık, servet 3. (satılık) ürün’ olarak
eşgösterenli vermiştir. Türk Dil Kurumunun 1998 yılında yayınladığı Türkçe
Sözlükte ise çokanlamlı olarak kaydedilen mal kelimesi vardır ve anlamları da
şöyledir: ‘1. Mülkiyet 2. Hayvan 3. Satılık mülk’ vb. A. N. Baskokov, Türkçe-
Rusça Sözlüğü’nde ocak kelimesini, ocakI ‘1. Ateş ocağı 2. Aile’, ocakII ‘ocak
ayı’ olarak eşgösterenli vermiştir. Türk Dil Kurumunun Türkçe Sözlüğü’nde ise
sadece bir tane ocak kelimesi vardır ve anlamları da şöyledir: ‘1. Ateş yakmaya
yarayan yer 2. Şömine...............11. Yılın birinci ayı’. A. N. Baskokov, Türkçe-
Rusça Sözlüğü’nde nefes kelimesini, nefes I ’ 1. Solunum 2. A n ’ vb. nefes II
’Bektaşi tarikatının ilahileri’olarak eşgösterenli vermiştir. Türk Dil Kurumunun
Türkçe Sözlüğü’nde ise sadece bir tane nefes kelimesi vardır ve anlamları da
şöyledir: ‘1. Soluk........ 5. Bektaşilerin görüş ve düşüncelerini belirtmek için
yazılmış şiir ’. A. N. Baskokov’un Türkçe-Rusça Sözlüğü’nde bir tane kalkan
kelimesi vardır ve anlamları da ‘1. Silah, kalkan 2. Askeri bir terim 3. Biyolojide
bir balık terimi, Karadeniz’deki balık türlerinden biri ‘dir. Türk Dil Kurumunun
Türkçe Sözlüğü’nde ise kalkan kelimesi kalkan I ‘korunmalık’ ve kalkan II
‘büyük yassı balık’ olarak eşgösterenli verilmiştir. A. N. Baskokov, Türkçe
FULL TEXT (PDF):
- 9
165-172